Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 29 września 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-3.4012.342.2023.2.KK
Brak podlegania opodatkowaniu transakcji sprzedaży działek.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
6 lipca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 6 lipca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku podlegania opodatkowaniu transakcji sprzedaży działek nr 1, 2, 3. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 4 września 2023 r. (wpływ 25 września 2023 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Opisany stan sprawy dotyczy: KW (…), obejmującej 3 działki o łącznej powierzchni 0,9856 ha, we wsi (…): działka nr 1 o powierzchni 0,3774 ha, działka nr 2 o powierzchni 0,4982 ha, działka nr 3 o powierzchni 0,11 ha.
Działkę nr 4 oraz nr 3 kupiła Pani w 1990 r. do majątku wspólnego z mężem z funduszy dorobkowych. Kupiliście Państwo kawałek ziemi aby mieć własne ziemniaki, warzywa, truskawki dla siebie, dziecka i najbliższej rodziny. Były to działki rolne (grunty orne i łąka), niezabudowane. Działki zostały kupione od osoby prywatnej bez VAT. Działki przez wiele lat uprawiane były na potrzeby własne, potem w związku z brakiem czasu i koniecznością opieki nad rodzicami, zaprzestaliście Państwo uprawy. Nigdy nie prowadzili Państwo gospodarstwa rolnego ani nie sprzedawali Państwo niczego co uprawialiście. W tym czasie mąż prowadził działalność gospodarczą o charakterze produkcyjno-handlowo-usługowym (działalność nierolnicza). Działki ani w owym czasie, ani później nie były w żaden sposób związane z działalnością gospodarczą Pani męża.
W 2004 r. działka nr 4 została podzielona przez Państwa na dwie działki nr 1 i nr 2 w związku z tym, że Gmina planowała poprowadzenie drogi gminnej przez środek działki nr 4. Nie występowali Państwo z wnioskiem o tę drogę, planowana była przez Gminę na potrzeby Gminy i sąsiedniego terenu, ale wyrazili Państwo na nią zgodę, ponieważ Gmina zwróciła się do Państwa o taką zgodę. Ostatecznie Gmina jednak zrezygnowała z przedłużenia drogi w tym miejscu. Droga gminna została natomiast zaprojektowana wzdłuż przeciwległego boku działki nr 1, widnieje w planie zagospodarowania, ale nie jest wydzielona. Podział działki nr 4 nie został ujawniony w KW.
Po rozwodzie i podziale majątku została Pani wezwana do usunięcia rozbieżności, tzn. do dostarczenia dokumentów z katastru do SR Wydział Ksiąg Wieczystych i do złożenia wniosku o ujawnienie w KW podziału działki nr 4 na dwie działki nr 1 i nr 2, co też zrobiła Pani w 2011 r. W 2009 r. doszło do rozpadu małżeństwa. W związku z podziałem majątku i rozwodem, działki pozostały w Pani majątku osobistym.
W wyniku podziału majątku wspólnego otrzymała Pani m.in. lokale i powierzchnie użytkowe z trwającymi umowami najmu i dlatego w styczniu 2010 r. otworzyła Pani własną działalność gospodarczą polegającą na wynajmie i dzierżawie nieruchomości oraz zarejestrowała się Pani jako podatnik VAT i do chwili obecnej jest Pani czynnym podatnikiem VAT. Przeważająca działalność: 68.20.Z Wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi oraz 46.90.Z Sprzedaż hurtowa niewyspecjalizowana, 71.11.Z Działalność w zakresie architektury, 74.90.Z Pozostała działalność profesjonalna, naukowa i techniczna, gdzie indziej niesklasyfikowana, 77.39.Z Wynajem i dzierżawa pozostałych maszyn, urządzeń oraz dóbr materialnych, gdzie indziej niesklasyfikowane, 82.11.Z Działalność usługowa związana z administracyjną obsługą biura, 82.99.Z Pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowana.
Wcześniej w 19xx r. zarejestrowała Pani działalność gospodarczą produkcyjno-handlową (nierolniczą) i była Pani zarejestrowana jako podatnik VAT, jednak ze względu na niespodziewany kryzys w Rosji w 19xx r. i nagłą utratę rynku zbytu, została Pani zmuszona do zamknięcia działalności.
Ponadto, od czasu ukończenia studiów pracowała Pani jako lekarz na umowę o pracę. Obecnie jest Pani na emeryturze oraz prowadzi działalność gospodarczą, którą opisała Pani wcześniej.
Z otrzymanego przez Panią zaświadczenia z 21 czerwca 2023 r. o przeznaczeniu działek w planie zagospodarowania przestrzennego z 2005 r. wynika, że:
-działka nr 1 położona jest w części na obszarze oznaczonym symbolem U/P1 przeznaczonym pod tereny aktywności gospodarczej z wykluczeniem inwestycji uciążliwych oraz w części na obszarze oznaczonym symbolem KD przeznaczonym pod komunikację drogową – ulica kl. D-dojazdowa (istniejące ulice gminne oraz projektowane ulice wewnętrzne),
-działka nr 2 położona jest w części na obszarze oznaczonym symbolem U/P1 przeznaczonym pod tereny aktywności gospodarczej z wykluczeniem inwestycji uciążliwych,
-działka nr 3 położona jest w części na obszarze oznaczonym symbolem MN przeznaczonym pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy zagrodowej oraz w części na obszarze oznaczonym symbolem WP przeznaczonym pod tereny otwartych wód płynących.
Jak wynika z zaświadczenia, część działki nr 1 została przez Gminę w planie zagospodarowania, zaplanowana pod drogę gminną i prowadzi przez sąsiednie działki. Nigdy nie składali Państwo wniosku o zaprojektowanie tej drogi, ani nie została ona wydzielona, chociaż widnieje na mapie w miejscowym planie zagospodarowania. Nigdy nie występowali Państwo z wnioskiem o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla działek ani o zmianę przeznaczenia żadnej z działek. Nie występowali Państwo też o warunki zabudowy. Nie angażowali Państwo żadnych środków finansowych ani nie podejmowali działań w celu uzbrojenia działek, nie występowali Państwo o warunki przyłączenia. Nie wydzielali Państwo żadnych dróg wewnętrznych. Działki nie są i nie były ogrodzone.
W aktualnym wypisie z rejestru gruntów działki nr 1 oraz nr 2, figurują jako grunty orne. Działka nr 3 figuruje jako łąka i grunty pod rowami.
Działki nigdy nie stanowiły środków trwałych, ani towarów handlowych w działalności gospodarczej, ani Pani byłego małżonka, ani Pani i w żaden sposób nie były związane z działalnością gospodarczą. Cały czas, od momentu nabycia działki, służyły celom prywatnym. Wszystkie koszty związane z działkami (oranie, koszenie, opłaty na rzecz Spółki Wodnej) ponosili Państwo z majątku prywatnego wspólnego, a po rozwodzie ponosiła je Pani z Pani majątku osobistego.
Działki też nie były nigdy dzierżawione i nie stanowiły żadnego źródła dochodu. Nie angażowali Państwo żadnych środków finansowych w celu podniesienia wartości działek w trakcie trwania małżeństwa. Po rozwodzie również nie poniosła Pani żadnych kosztów ani nie podjęła Pani żadnych działań w celu podniesienia wartości działek. Nie prowadziła Pani żadnego marketingu w celu sprzedaży działek. Działki nie były nigdy przedmiotem dzierżawy, czy innej formy oddania w użytkowanie. Nie były również w żaden inny sposób wykorzystywane zarobkowo, a w szczególności do prowadzonej przez Panią, czy Pani byłego męża, działalności gospodarczej. Działki nie są ogrodzone, nie mają wytyczonej żadnej drogi wewnętrznej.
Ostatnio skontaktowała się z Panią osoba, która jest zainteresowana kupnem dwóch działek nr 1 oraz nr 2 na działalność gospodarczą. Nigdzie nie ogłaszała Pani chęci sprzedaży działek, nie podpisywała Pani żadnej umowy z pośrednikiem. Osoba zainteresowana nabyciem działek sama zdobyła kontakt do Pani.
W związku z Pani wiekiem i pogarszającym się stanem zdrowia zaczęła Pani rozważać sprzedaż. Wówczas pojawiły się wątpliwości, czy sprzedaż będzie zwolniona od VAT czy też podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Nie wyklucza Pani zawarcia umowy przedwstępnej, ale bez udzielania jakichkolwiek pełnomocnictw. Jeśli zdecyduje się Pani na sprzedaż dopiero w dalszej przyszłości, to nie wyklucza Pani zgłoszenia zamiaru sprzedaży do jakiegoś biura nieruchomości.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
Działka nr 1
1a.Działka nr 1 zarówno w przeszłości, jak i obecnie wykorzystywana jest wyłącznie na cele prywatne i tak będzie wykorzystywana w przyszłości, do momentu ewentualnej sprzedaży. Z działki nr 1nigdy nie dokonywała Pani, nie dokonuje ani nie będzie Pani dokonywać zbiorów i dostaw (sprzedaży) produktów rolnych.
Aktualnie działka nie jest uprawiana i prawdopodobnie do momentu sprzedaży nie będzie uprawiana z powodu Pani stanu zdrowia. Gdyby jednak podjęła Pani uprawę to, tak jak w przeszłości, ewentualne produkty rolne będą przeznaczone wyłącznie na własne potrzeby.
1b.Działka nr 1, zarówno w przeszłości, jak i obecnie, a także w przyszłości do momentu ewentualnej sprzedaży, nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana w działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.).
1c.Działka nr 1 nie jest i nie będzie wykorzystywana do żadnej formy działalności zarobkowej. Działka jest i będzie, tak jak dawniej, wykorzystywana tylko i wyłącznie na cele prywatne.
2.Przed ewentualną sprzedażą, nie będzie Pani ponosić jakichkolwiek nakładów w celu uatrakcyjnienia działki. Nie planuje Pani ponosić nakładów na grodzenie terenu, uzbrojenie, występować o warunki zabudowy, występować o uzyskanie decyzji o wyłączeniu działki z produkcji rolnej, ani podejmować jakichkolwiek innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki.
3.Działka nr 1 nigdy nie była, nie jest i nie będzie do momentu sprzedaży udostępniana osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej, np. umowy najmu, dzierżawy, użyczenia lub innej umowy o podobnym charakterze.
4a.Nie planuje Pani zawierania umowy przedwstępnej. Dopuszcza Pani jednak taką możliwość, np. na prośbę potencjalnego kupującego, na bardzo krótki okres czasu, np. w celu pozyskania źródła finansowania przez kupującego. W takim przypadku w umowie przedwstępnej będą musiały znaleźć się zapisy gwarantujące otrzymanie przez Panią ceny sprzedaży przy umowie końcowej.
W ewentualnej umowie przedwstępnej nie będzie Pani udzielała kupującemu żadnych pełnomocnictw ani zgód na jakiekolwiek działania inwestycyjne, ani inne działania, które miałyby uatrakcyjnić działkę. Jeśli chodzi o Pani obowiązki, prawdopodobnie zostanie Pani zobowiązana do przedstawienia zaświadczeń, standardowo wymaganych przez notariusza, potrzebnych do zawarcia aktu notarialnego, jak np. zaświadczenie o przeznaczeniu działki w planie zagospodarowania, zaświadczenie o tym, czy działka jest objęta uproszczonym planem urządzenia lasu.
4b.Jeśli zostałaby zawarta umowa przedwstępna, to strona kupująca nie będzie upoważniona przez Panią do działań inwestycyjnych i nie będzie dokonywać do momentu umowy końcowej, żadnych inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą atrakcyjność działki, jak np. uzbrojenie terenu czy ogrodzenie działki.
4c.Przy ewentualnej umowie przedwstępnej, w okresie od zawarcia umowy przedwstępnej do momentu podpisania umowy końcowej, nabywca nie będzie ponosił jakichkolwiek nakładów finansowych związanych z działką, poza ewentualnymi kosztami notarialnymi związanymi z umową przedwstępną.
Działka nr 2
1a.Działka nr 2, zarówno w przeszłości, jak i obecnie, wykorzystywana jest wyłącznie na cele prywatne i tak będzie wykorzystywana w przyszłości, do momentu ewentualnej sprzedaży. Z działki nr 2 nigdy nie dokonywała Pani, nie dokonuje ani nie będzie Pani dokonywać zbiorów i dostaw (sprzedaży) produktów rolnych.
Aktualnie działka nie jest uprawiana i prawdopodobnie do momentu sprzedaży nie będzie uprawiana z powodu Pani stanu zdrowia. Gdyby jednak podjęła Pani uprawę to, tak jak w przeszłości, ewentualne produkty rolne będą przeznaczone wyłącznie na własne potrzeby.
1b.Działka nr 2, zarówno w przeszłości, jak i obecnie, a także w przyszłości do momentu ewentualnej sprzedaży, nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana w działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.).
1c.Działka nr 2 nie jest i nie będzie wykorzystywana do żadnej formy działalności zarobkowej. Działka jest i będzie, tak jak dawniej, wykorzystywana tylko i wyłącznie na cele prywatne.
2.Przed ewentualną sprzedażą nie będzie Pani ponosić jakichkolwiek nakładów w celu uatrakcyjnienia działki. Nie planuje Pani ponosić nakładów na grodzenie terenu, uzbrojenie, występować o warunki zabudowy, występować o uzyskanie decyzji o wyłączeniu działki z produkcji rolnej, ani podejmować jakichkolwiek innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki.
3.Działka nr 2 nigdy nie była, nie jest i nie będzie do momentu sprzedaży udostępniana osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej, np. umowy najmu, dzierżawy, użyczenia lub innej umowy o podobnym charakterze.
4a.Nie planuje Pani zawierania umowy przedwstępnej. Dopuszcza Pani jednak taką możliwość, np. na prośbę potencjalnego kupującego, na bardzo krótki okres czasu, np. w celu pozyskania źródła finansowania przez kupującego. W takim przypadku w umowie przedwstępnej będą musiały znaleźć się zapisy gwarantujące otrzymanie przez Panią ceny sprzedaży przy umowie końcowej.
W ewentualnej umowie przedwstępnej nie będzie Pani udzielała kupującemu żadnych pełnomocnictw ani zgód na jakiekolwiek działania inwestycyjne, ani inne działania, które miałyby uatrakcyjnić działkę. Jeśli chodzi o Pani obowiązki, prawdopodobnie zostanie Pani zobowiązana do przedstawienia zaświadczeń, standardowo wymaganych przez notariusza, potrzebnych do zawarcia aktu notarialnego, jak np. zaświadczenie o przeznaczeniu działki w planie zagospodarowania, zaświadczenie o tym, czy działka jest objęta uproszczonym planem urządzenia lasu.
4b.Jeśli zostałaby zawarta umowa przedwstępna, to strona kupująca nie będzie upoważniona przez Panią do działań inwestycyjnych i nie będzie dokonywać do momentu umowy końcowej żadnych inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą atrakcyjność działki, jak np. uzbrojenie terenu czy ogrodzenie działki.
4c.Przy ewentualnej umowie przedwstępnej, w okresie od zawarcia umowy przedwstępnej do momentu podpisania umowy końcowej, nabywca nie będzie ponosił jakichkolwiek nakładów finansowych związanych z działką, poza ewentualnymi kosztami notarialnymi związanymi z umową przedwstępną.
Działka nr 3
1a.Działka nr 3, zarówno w przeszłości, jak i obecnie, wykorzystywana jest wyłącznie na cele prywatne i tak będzie wykorzystywana w przyszłości, do momentu ewentualnej sprzedaży. Z działki nr 3 nigdy nie dokonywała Pani, nie dokonuje ani nie będzie Pani dokonywać zbiorów i dostaw (sprzedaży) produktów rolnych.
Aktualnie działka nie jest uprawiana i prawdopodobnie do momentu sprzedaży nie będzie uprawiana z powodu Pani stanu zdrowia. Gdyby jednak podjęła Pani uprawę to, tak jak w przeszłości, ewentualne produkty rolne będą przeznaczone wyłącznie na własne potrzeby.
1b.Działka nr 3, zarówno w przeszłości, jak i obecnie, a także w przyszłości do momentu ewentualnej sprzedaży, nie była, nie jest i nie będzie wykorzystywana w działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.).
1c.Działka nr 3 nie jest i nie będzie wykorzystywana do żadnej formy działalności zarobkowej. Działka jest i będzie, tak jak dawniej, wykorzystywana tylko i wyłącznie na cele prywatne.
2.Przed ewentualną sprzedażą nie będzie Pani ponosić jakichkolwiek nakładów w celu uatrakcyjnienia działki. Nie planuje Pani ponosić nakładów na grodzenie terenu, uzbrojenie, występować o warunki zabudowy, występować o uzyskanie decyzji o wyłączeniu działki z produkcji rolnej ani podejmować jakichkolwiek innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działki.
3.Działka nr 3 nigdy nie była, nie jest i nie będzie do momentu sprzedaży udostępniana osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej, np. umowy najmu, dzierżawy, użyczenia lub innej umowy o podobnym charakterze.
4a.Nie planuje Pani zawierania umowy przedwstępnej. Dopuszcza Pani jednak taką możliwość, np. na prośbę potencjalnego kupującego, na bardzo krótki okres czasu, np. w celu pozyskania źródła finansowania przez kupującego. W takim przypadku w umowie przedwstępnej będą musiały znaleźć się zapisy gwarantujące otrzymanie przez Panią ceny sprzedaży przy umowie końcowej.
W ewentualnej umowie przedwstępnej nie będzie Pani udzielała kupującemu żadnych pełnomocnictw ani zgód na jakiekolwiek działania inwestycyjne ani inne działania, które miałyby uatrakcyjnić działkę. Jeśli chodzi o Pani obowiązki, prawdopodobnie zostanie Pani zobowiązana do przedstawienia zaświadczeń, standardowo wymaganych przez notariusza, potrzebnych do zawarcia aktu notarialnego, jak np. zaświadczenie o przeznaczeniu działki w planie zagospodarowania, zaświadczenie o tym, czy działka jest objęta uproszczonym planem urządzenia lasu.
4b.Jeśli zostałaby zawarta umowa przedwstępna, to strona kupująca nie będzie upoważniona przez Panią do działań inwestycyjnych i nie będzie dokonywać do momentu umowy końcowej, żadnych inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą atrakcyjność działki, jak np. uzbrojenie terenu czy ogrodzenie działki.
4c.Przy ewentualnej umowie przedwstępnej, w okresie od zawarcia umowy przedwstępnej do momentu podpisania umowy końcowej, nabywca nie będzie ponosił jakichkolwiek nakładów finansowych związanych z działką, poza ewentualnymi kosztami notarialnymi związanymi z umową przedwstępną.
Pytanie
Czy sprzedaż opisanego w stanie sprawy gruntu, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem, sprzedaż opisanych w stanie sprawy gruntów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ:
-działki zostały zakupione na potrzeby prywatne opisane w stanie faktycznym i tak były użytkowane od momentu zakupu do dzisiaj,
-jako posiadaczka przedmiotowych działek (do określonego momentu wraz z byłym małżonkiem), nie używała Pani działek do prowadzonej działalności gospodarczej, przedmiotowe działki nie były przedmiotem żadnych czynności zarobkowych (dzierżawy, najmu itp.),
-przez cały okres posiadania przedmiotowych działek, nie planowała Pani ich sprzedaży i nie podejmowała Pani w tym kierunku żadnych działań,
-przez cały okres posiadania przedmiotowych działek, nie dokonywano czynności mających na celu zmiany ich przeznaczenia z terenów rolnych na przeznaczone pod zabudowę. Zmiana przeznaczenia wynikała ze zmiany planu zagospodarowania przestrzennego przez Gminę.
W kwestii opodatkowania dostawy terenów pod zabudowę istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpiła w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 4 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finan-zamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że: „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem od podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”. Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów, angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Należy wskazać, że przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czego przejawem jest taka aktywność tej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, np. nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu zaistnienia pojedynczych z nich.
Z przedstawionego przez Panią stanu sprawy wynika, że aktywność handlowca czy usługodawcy w rozumieniu przepisów o VAT nie była przez Panią, ani przez Pani byłego męża podejmowana w stosunku do gruntów opisanych w stanie sprawy. Nie była zatem podejmowana aktywność, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Nie nabyła Pani wraz z byłym małżonkiem nieruchomości w celach zarobkowych. Do dnia dzisiejszego nieruchomość nie jest i nie była wykorzystywana do żadnych czynności mających zmaniona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ustawy o VAT. Nieruchomość jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i obecnie jest to teren przeznaczony pod zabudowę, jednak zmiana zagospodarowania przestrzennego nie wynikała z jakichkolwiek czynności podjętych przez Panią, czy Pani byłego męża. Nieruchomość od dnia nabycia nie była przedmiotem dzierżawy ani najmu, ani innych czynności związanych z działalnością gospodarczą. Podział działki wynikał z inicjatywy Gminy, która planowała wydzielenie drogi prowadzącej do sąsiadujących działek należących do innych osób. Nie podjęła Pani żadnych kroków w celu zwiększenia wartości nieruchomości (nie angażowała Pani żadnych środków w celu uzbrojenia działek, działki nie są ogrodzone, brak wytyczonej drogi wewnętrznej). Co prawda prowadzi Pani działalność gospodarczą w zakresie usług dzierżawy nieruchomości, ale wynika to z faktu, iż w wyniku rozwodu w Pani majątku pozostały lokale użytkowe, które wynajmuje Pani, co spowodowało konieczność opodatkowania takiego wynajmu w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT. Nie mniej jednak, przedmiotowe działki nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.
Nie szukała Pani ewentualnych nabywców działek. Osoba zainteresowana nabyciem trafiła do Pani na podstawie informacji uzyskanych od właścicieli sąsiednich nieruchomości.
W Pani opinii, mając na uwadze powołany stan prawny oraz okoliczności sprzedaży przedstawione we wniosku należy stwierdzić, że w odniesieniu do sprzedaży przedmiotowych działek nie wystąpi ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wskazanych we wniosku ww. działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Opisane grunty nie były wykorzystywane przez Panią ani przez Pani byłego małżonka do działalności gospodarczej. Nie podjęła Pani aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. Działania podejmowane przez Panią stanowią jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanym majątkiem prywatnym. W Pani opinii należy uznać, że dokonując sprzedaży niezabudowanych przedmiotowych działek będzie Pani korzystała z przysługującego Pani prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Brak tego statusu pozbawia Panią, w zakresie tej czynności, cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, w zakresie sprzedaży działek, a dostawę – cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.
W konsekwencji, dokonana sprzedaż działek opisanych we wniosku, nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Pani w związku z tą sprzedażą nie ma obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług.
W związku z powyższym, wnosi Pani o uznanie za prawidłowe stanowiska, że sprzedaż powinna być rozpoznana jako zdarzenie w ramach sprawowania zarządu majątkiem prywatnym (osobistym) pozostające poza systemem podatku od towarów i usług i w związku z powyższym dla tej czynności nie działa Pani jako podatnik podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 2 pkt 3 ustawy:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Zgodnie z powołanymi przepisami, grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.
Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.
Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”:
„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.
„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.
Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że:
Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego.
W myśl art. 12 ust. 3 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Do celów ust. 1 lit. b) „teren budowlany” oznacza każdy grunt nieuzbrojony lub uzbrojony, uznawany za teren budowlany przez państwa członkowskie.
Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady:
Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.
Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.
Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.
W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.
Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
Zatem w kwestii opodatkowania sprzedaży działek istotne jest, czy zbywca w celu dokonania sprzedaży danego gruntu podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.
Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.
Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku prywatnego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.
Co istotne – jak wskazał TSUE – dla uznania, że czynność sprzedaży działek następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym nie ma znaczenia fakt, że podmiot dokonujący dostawy jest „rolnikiem ryczałtowym”. Według TSUE sprzedaż działek przekształconych z rolnych na budowlane nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli następuje w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Trybunał orzekł, że „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu prawa UE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby”.
Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywnie działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Chodzi tu przykładowo o nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług developerskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przykładowo przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.
W rozumieniu powyższych twierdzeń pomóc mogą zapisy orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.
Mając powyższe na względzie należy stwierdzić, że uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.
Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.
Jak wyjaśniono wyżej – odwołując się zarówno do treści przepisów ustawy, jak i stanowiska judykatury – w przypadku osób fizycznych, które dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej, należy szczególnie wnikliwie przeanalizować okoliczności, w jakich będzie realizowana transakcja. Co do zasady bowiem osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT.
W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 4 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.
W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że w stosunku do sprzedaży działek nr 4/1, 2, 3, podejmie Pani działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej.
Z treści złożonego wniosku wynika, że dotyczy on nieruchomości obejmującej 3 działki o łącznej powierzchni 0,9856 ha: działka nr 1 o powierzchni 0,3774 ha, działka nr 2 o powierzchni 0,4982 ha, działka nr 3 o powierzchni 0,11 ha.
Działkę nr 4 oraz nr 3 kupiła Pani w 1990 r. do majątku wspólnego z mężem z funduszy dorobkowych. Kupiliście Państwo kawałek ziemi aby mieć własne ziemniaki, warzywa, truskawki dla siebie, dziecka i najbliższej rodziny. Były to działki rolne (grunty orne i łąka), niezabudowane. Działki zostały kupione od osoby prywatnej bez VAT. Działki przez wiele lat uprawiane były na potrzeby własne, potem w związku z brakiem czasu i koniecznością opieki nad rodzicami, zaprzestali Państwo uprawy. Nigdy nie prowadzili Państwo gospodarstwa rolnego ani nie sprzedawali Państwo niczego co uprawialiście. W tym czasie mąż prowadził działalność gospodarczą o charakterze produkcyjno-handlowo-usługowym (działalność nierolnicza). Działki ani w owym czasie, ani później nie były w żaden sposób związane z działalnością gospodarczą Pani męża.
W 2004 r. działka nr 4 została podzielona przez Państwa na dwie działki nr 1 i nr 2 w związku z tym, że Gmina planowała poprowadzenie drogi gminnej przez środek działki nr 4. Nie występowali Państwo z wnioskiem o tę drogę, planowana była przez Gminę na potrzeby Gminy i sąsiedniego terenu, ale wyrazili Państwo na nią zgodę, ponieważ Gmina zwróciła się do Państwa o taką zgodę. Ostatecznie Gmina jednak zrezygnowała z przedłużenia drogi w tym miejscu. Droga gminna została natomiast zaprojektowana wzdłuż przeciwległego boku działki nr 1, widnieje w planie zagospodarowania, ale nie jest wydzielona. Podział działki nr 4 nie został ujawniony w KW.
Po rozwodzie i podziale majątku została Pani wezwana do usunięcia rozbieżności, tzn. do dostarczenia dokumentów z katastru do SR Wydział Ksiąg Wieczystych i do złożenia wniosku o ujawnienie w KW podziału działki nr 4 na dwie działki nr 1 i nr 2, co też zrobiła Pani w 2011 r. W 2009 r. doszło do rozpadu małżeństwa. W związku z podziałem majątku i rozwodem, działki pozostały w Pani majątku osobistym.
W wyniku podziału majątku wspólnego otrzymała Pani m.in. lokale i powierzchnie użytkowe z trwającymi umowami najmu i dlatego w styczniu 2010 r. otworzyła Pani własną działalność gospodarczą polegającą na wynajmie i dzierżawie nieruchomości oraz zarejestrowała się Pani jako podatnik VAT i do chwili obecnej jest Pani czynnym podatnikiem VAT.
Ponadto, od czasu ukończenia studiów pracowała Pani jako lekarz na umowę o pracę. Obecnie jest Pani na emeryturze oraz prowadzi działalność gospodarczą, którą opisała Pani wcześniej.
Z otrzymanego przez Panią zaświadczenia z 21 czerwca 2023 r. o przeznaczeniu działek w planie zagospodarowania przestrzennego z 2005 r. wynika, że:
-działka nr 1 położona jest w części na obszarze oznaczonym symbolem U/P1 przeznaczonym pod tereny aktywności gospodarczej z wykluczeniem inwestycji uciążliwych oraz w części na obszarze oznaczonym symbolem KD przeznaczonym pod komunikację drogową – ulica kl. D-dojazdowa (istniejące ulice gminne oraz projektowane ulice wewnętrzne),
-działka nr 2 położona jest w części na obszarze oznaczonym symbolem U/P1 przeznaczonym pod tereny aktywności gospodarczej z wykluczeniem inwestycji uciążliwych,
-działka nr 3 położona jest w części na obszarze oznaczonym symbolem MN przeznaczonym pod tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej oraz zabudowy zagrodowej oraz w części na obszarze oznaczonym symbolem WP przeznaczonym pod tereny otwartych wód płynących.
Jak wynika z zaświadczenia, część działki nr 1została przez Gminę w planie zagospodarowania, zaplanowana pod drogę gminną i prowadzi przez sąsiednie działki. Nigdy nie składali Państwo wniosku o zaprojektowanie tej drogi, ani nie została ona wydzielona, chociaż widnieje na mapie w miejscowym planie zagospodarowania. Nigdy nie występowali Państwo z wnioskiem o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla działek ani o zmianę przeznaczenia żadnej z działek. Nie występowali Państwo też o warunki zabudowy. Nie angażowali Państwo żadnych środków finansowych ani nie podejmowali działań w celu uzbrojenia działek, nie występowali Państwo o warunki przyłączenia. Nie wydzielali Państwo żadnych dróg wewnętrznych. Działki nie są i nie były ogrodzone.
W aktualnym wypisie z rejestru gruntów działki nr 1 oraz nr 2, figurują jako grunty orne. Działka nr 3 figuruje jako łąka i grunty pod rowami.
Działki nigdy nie stanowiły środków trwałych, ani towarów handlowych w działalności gospodarczej, ani Pani byłego małżonka, ani Pani i w żaden sposób nie były związane z działalnością gospodarczą. Cały czas, od momentu nabycia działki, służyły celom prywatnym. Wszystkie koszty związane z działkami (oranie, koszenie, opłaty na rzecz Spółki Wodnej) ponosili Państwo z majątku prywatnego wspólnego a po rozwodzie ponosiła je Pani z Pani majątku osobistego.
Działki też nie były nigdy dzierżawione i nie stanowiły żadnego źródła dochodu. Nie angażowali Państwo żadnych środków finansowych w celu podniesienia wartości działek w trakcie trwania małżeństwa. Po rozwodzie również nie poniosła Pani żadnych kosztów ani nie podjęła Pani żadnych działań w celu podniesienia wartości działek. Nie prowadziła Pani żadnego marketingu w celu sprzedaży działek. Działki nie były nigdy przedmiotem dzierżawy, czy innej formy oddania w użytkowanie. Nie były również w żaden inny sposób wykorzystywane zarobkowo, a w szczególności do prowadzonej przez Panią, czy Pani byłego męża, działalności gospodarczej. Działki nie są ogrodzone, nie mają wytyczonej żadnej drogi wewnętrznej.
Skontaktowała się z Panią osoba, która jest zainteresowana kupnem dwóch działek nr 1 oraz nr 2 na działalność gospodarczą. Nigdzie nie ogłaszała Pani chęci sprzedaży działek, nie podpisywała Pani żadnej umowy z pośrednikiem. Osoba zainteresowana nabyciem działek sama zdobyła kontakt do Pani.
Nie wyklucza Pani zawarcia umowy przedwstępnej ale bez udzielania jakichkolwiek pełnomocnictw. Jeśli zdecyduje się Pani na sprzedaż dopiero w dalszej przyszłości, to nie wyklucza Pani zgłoszenia zamiaru sprzedaży do jakiegoś biura nieruchomości.
Działki nr 1, 2, 3 zarówno w przeszłości, jak i obecnie wykorzystywane są wyłącznie na cele prywatne i tak będą wykorzystywane w przyszłości, do momentu ewentualnej sprzedaży. Z działek nr 1, 2, 3 nigdy nie dokonywała Pani, nie dokonuje ani nie będzie Pani dokonywać zbiorów i dostaw (sprzedaży) produktów rolnych. Aktualnie działki nie są uprawiane i prawdopodobnie do momentu sprzedaży nie będą uprawiane z powodu Pani stanu zdrowia. Gdyby jednak podjęła Pani uprawę to, tak jak w przeszłości, ewentualne produkty rolne będą przeznaczone wyłącznie na własne potrzeby. Działki nr 1, 2, 3 zarówno w przeszłości, jak i obecnie, a także w przyszłości do momentu ewentualnej sprzedaży, nie były, nie są i nie będą wykorzystywane w działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Działki nr 1, 2, 3 nie są i nie będą wykorzystywane do żadnej formy działalności zarobkowej. Działki są i będą, tak jak dawniej, wykorzystywane tylko i wyłącznie na cele prywatne. Przed ewentualną sprzedażą, nie będzie Pani ponosić jakichkolwiek nakładów w celu uatrakcyjnienia działek. Nie planuje Pani ponosić nakładów na grodzenie terenu, uzbrojenie, występować o warunki zabudowy, występować o uzyskanie decyzji o wyłączeniu ww. działek z produkcji rolnej, ani podejmować jakichkolwiek innych działań zmierzających do zwiększenia wartości bądź atrakcyjności działek. Działki nr 1, 2, 3 nigdy nie były, nie są i nie będą do momentu sprzedaży udostępniane osobom trzecim na podstawie umowy cywilnoprawnej, np. umowy najmu, dzierżawy, użyczenia lub innej umowy o podobnym charakterze. Nie planuje Pani zawierania umowy przedwstępnej. Dopuszcza Pani jednak taką możliwość, np. na prośbę potencjalnego kupującego, na bardzo krótki okres czasu, np. w celu pozyskania źródła finansowania przez kupującego. W takim przypadku w umowie przedwstępnej będą musiały znaleźć się zapisy gwarantujące otrzymanie przez Panią ceny sprzedaży przy umowie końcowej. W ewentualnej umowie przedwstępnej nie będzie Pani udzielała kupującemu żadnych pełnomocnictw ani zgód na jakiekolwiek działania inwestycyjne, ani inne działania, które miałyby uatrakcyjnić ww. działki. Jeśli chodzi o Pani obowiązki, prawdopodobnie zostanie Pani zobowiązana do przedstawienia zaświadczeń, standardowo wymaganych przez notariusza, potrzebnych do zawarcia aktu notarialnego, jak np. zaświadczenie o przeznaczeniu działek w planie zagospodarowania, zaświadczenie o tym, czy działki są objęte uproszczonym planem urządzenia lasu. Jeśli zostałaby zawarta umowa przedwstępna, to strona kupująca nie będzie upoważniona przez Panią do działań inwestycyjnych i nie będzie dokonywać do momentu umowy końcowej, żadnych inwestycji infrastrukturalnych, które zwiększą atrakcyjność działek, jak np. uzbrojenie terenu czy ogrodzenie działek. Przy ewentualnej umowie przedwstępnej, w okresie od zawarcia umowy przedwstępnej do momentu podpisania umowy końcowej, nabywca nie będzie ponosił jakichkolwiek nakładów finansowych związanych z działkami, poza ewentualnymi kosztami notarialnymi związanymi z umową przedwstępną.
Pani wątpliwości w analizowanej sprawie dotyczą wskazania, czy sprzedaż działek nr 1, 2, 3 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży działek nr 1, 2, 3, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż działek nr 1, 2, 3 będzie wypełniać przesłanki działalności gospodarczej. Nie podejmie Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez Panią należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.
Dokonała Pani jedynie podziału działki nr 4 na działki nr 1 i 2. Oprócz tego, na przedmiotowych działkach nie prowadziła Pani jakiejkolwiek działalności gospodarczej, ani rolniczej. Nie prowadziła Pani żadnych działań, żeby uatrakcyjnić działki dla celów sprzedaży, nie uzbroiła ich Pani, ani nie robiła jakichkolwiek inwestycji podwyższających wartość tych działek. Działki nie były też udostępnianie osobom trzecim. Nie będzie Pani również udzielać żadnych pełnomocnictw.
Zatem sprzedając działki nr 1, 2, 3 będzie Pani korzystała z przysługującego Pani prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni Pani przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, i nie wystąpi Pani w roli podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą – w stosunku do tych transakcji. W konsekwencji, sprzedaż działek nr 1, 2, 3 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Podsumowując, sprzedaż działek nr 1, 2, 3 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Tym samym Pani stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 203 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 203 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right