Ujawnienie szczegółowych danych osobowych wierzycieli

Media poinformowały o ujawnieniu szczegółowych danych osobowych wierzycieli zgłaszających swoją wierzytelność w Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Takie dane z prowadzonych elektronicznie akt postępowania upadłościowego są dostępne dla wszystkich jego uczestników. A jak piszą media, dostęp do akt w KRZ może uzyskać każdy. Wątpliwości Rzecznika Praw Obywatelskich budzi zarówno zakres udostępnianych danych w ramach dostępu do akt uczestników postępowania, jak i sposób ich zabezpieczenia w KRZ.

RPO Marcin Wiącek prosi ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobrę o informacje mające na celu wyjaśnienie sprawy. Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych Jana Nowaka pyta zaś, czy wszczął postępowania w tej sprawie. 

Media podały o ujawnieniu szczegółowych danych osobowych wierzycieli zgłaszających w Krajowym Rejestrze Zadłużonych swoją wierzytelność. 

Jak wynika z informacji prasowych, uwidocznił się problem udostępnienia szczegółowych danych osobowych zawartych w aktach postępowania upadłościowego - prowadzonych w postaci elektronicznej - wszystkim uczestnikom tego postępowania. Chodzi o dostęp do obszernych informacji osobowych oraz majątkowych wierzycieli, takich jak: imię, nazwisko, nr. PESEL, nr dowodu osobistego, adres zamieszkania, informacje o nieruchomościach, podpis, kwota kredytu, treść umów. 

Rzecznik zwraca uwagę na skalę problemu. W tym postępowaniu upadłościowym - jak wynika z informacji prasowych – zgłoszono ponad 30 tys. wierzytelności. Stwarza to wysokie ryzyko naruszenia prawa do ochrony danych osobowych i prywatności uczestników postępowania.

Wątpliwości budzi zarazem zakres udostępnianych informacji w postaci elektronicznej w aktach postępowania. Zgodnie z art. 51 ust. 2 Konstytucji RP udostępniane przez władze publiczne informacje powinny być ograniczone do niezbędnych danych. Prywatność może podlegać ograniczeniom na zasadach określonych w art. 31 ust. 3 Konstytucji RP i art. 51 ust. 2 Konstytucji RP. 

Dostęp do danych w postaci elektronicznej stwarza o wiele większe zagrożenie niż udostępnianie akt w sekretariacie sądu lub w biurze syndyka, które ma służyć realizacji prawa dostępu do akt postępowania. Proporcjonalność przyjętego rozwiązania w systemie informatycznym może więc budzić poważne wątpliwości.

Ponadto sprawa uwidoczniła problem łatwego dostępu do akt elektronicznych w postępowaniu upadłościowym, co może przyczynić się do wyłudzenia informacji o wierzycielach. Jak bowiem piszą media, dostęp do akt w KRZ może uzyskać każdy, a nie musi być wierzycielem. Nie ma żadnej weryfikacji, nie składa się podpisów, proces następuje automatycznie. Jedyną przeszkodą jest konieczność skorzystania z dostępu przez Profil Zaufany. 

Wątpliwości Rzecznika budzi zatem sposób zabezpieczenia danych osobowych i zapewnienia ich poufności w KRZ z punktu widzenia prawa do ochrony prywatności i danych osobowych.

Rzecznik prosi ministra o wyjaśnienia. Ponadto, mając na uwadze dotychczasową korespondencję ws. KRZ - w której MS podzieliło stanowisko Rzecznika dotyczące „konieczności wprowadzenia zmian prawnych zmierzających do wzmocnienia ochrony danych osobowych w Krajowym Rejestrze Zadłużonych oraz innych rejestrach" - pyta, czy rozważane są zmiany w funkcjonowaniu KRZ w odniesieniu do dostępu do akt postępowania.

Prezesa UODO Marcin Wiącek pyta zaś, czy w związku z podejrzeniem naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych podjął działania w ramach kompetencji, a jeśli tak, to jakie. Prosi też o poinformowanie, czy wpłynęły doń skargi w tej kwestii i czy są prowadzone postępowania administracyjne.

Źródło: Rzecznik Praw Obywatelskich