Wyrok SN z dnia 27 czerwca 2023 r., sygn. III USKP 91/22

1. Prawo do świadczeń z ubezpieczenia społecznego nabywa się ex lege w razie zajścia sytuacji objętej ochroną (zdarzenie ubezpieczeniowe) po spełnieniu wymaganych przez ustawę warunków. Nabycie prawa ex lege oznacza, że prawo zostanie zrealizowane na poprzednich warunkach także w razie ich zmiany przed złożeniem wniosku o realizację nabytego prawa.

2. Moment nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określa art. 100 ust. 1 u.e.r.f.u.s., ustanawiający generalną zasadę, zgodnie z którą prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa.

3. Wniosek o rentę ma znaczenie dla powstania prawa do wypłaty świadczenia rentowego, co wynika wprost z art. 129 ust. 1 u.e.r.f.u.s., zgodnie z którym świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

4. W przypadku niezdolności do pracy, decydujące jest ustalenie momentu, w którym ubezpieczony spełnił wszystkie warunki wymagane do nabycia prawa do renty, a nie data złożenia wniosku o świadczenie.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Leszek Bielecki (przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Romuald Dalewski ‎

SSN Robert Stefanicki

w sprawie z odwołania T. S. ‎od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w Opolu ‎o rentę z tytułu niezdolności do pracy, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 27 czerwca 2023 r., ‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu ‎z dnia 25 listopada 2021 r., sygn. akt III AUa 92/21,