Wyrok SN z dnia 20 grudnia 2022 r., sygn. II CSKP 211/22

1. Umowa dzierżawy różni się prawnie od umowy najmu, co skutkuje tym, że przepis art. 676 k.c. powinien być stosowany do umowy dzierżawy jedynie odpowiednio. Wykluczone powinno być prawo wydzierżawiającego do żądania przywrócenia stanu poprzedniego, jeżeli taka restytucja naruszałaby substancję rzeczy lub zmieniała jej przeznaczenie i charakter nabyty dzięki poczynionym nakładom.

2. W sytuacji, gdy nakładów na rzecz nie dokonał dzierżawca, zwrot nakładów poczynionych przez władające poprzednio nieruchomością inne podmioty nie może nastąpić na podstawie samych tylko zapisów umowy stron. Sam zapis umowy przewidujący, że dzierżawca jest właścicielem budynków i innych urządzeń trwale związanych z gruntem nie może być wystarczającym argumentem do zastosowania do rozliczeń stron art. 676 k.c. w zw. z art. 694 k.c.

Sąd Najwyższy w składzie:

Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska (przewodniczący) ‎

SSN Leszek Bosek ‎

SSN Maciej Kowalski (sprawozdawca)

w sprawie z powództwa B. w C. ‎przeciwko P. spółce akcyjnej w C. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej ‎w dniu 20 grudnia 2022 r., ‎skargi kasacyjnej strony powodowej ‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach ‎z dnia 18 czerwca 2019 r., sygn. akt I ACa 1098/18,

1. oddala skargę kasacyjną;

2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego 11250 (jedenaście tysięcy dwieście pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

B. w C. domagał się zasądzenia od P. spółki akcyjnej w C. 3 236 700 zł z tytułu zwrotu nakładów poczynionych na przedmiot dzierżawy oraz zasądzenia kosztów procesu.

Wyrokiem z 3 kwietnia 2018 r. Sąd Okręgowy w Katowicach zasadził od pozwanego na rzecz powoda 2 241 000 złotych i oddalił powództwo w pozostałej części.

Sąd ten ustalił, że 29 marca 1976 r. pomiędzy P. w C. a Przedsiębiorstwem w K. została zawarta umowa dzierżawy, na mocy której Przedsiębiorstwo to otrzymało teren z przeznaczeniem na korty tenisowe i budynek klubowy. Przedsiębiorstwo wykonało inwestycję ze swoich środków przy wykorzystaniu własnych materiałów oraz pracowników. Następnie P. zawarł umowę z Przedsiębiorstwem.1 na dzierżawę tego terenu z wykorzystaniem na 14 kortów do gry oraz posadowienie budynku klubowego. Po wybudowaniu obiektów ośrodka tenisowego nastąpiło ich przekazanie przez ww. przedsiębiorstwo na rzecz powoda – B. w K. w dniu 22 października 1981 r. Powód przejął nieodpłatnie: stację trafo, wiatę otwartą, budynek warsztatowy, magazyn maszyn i sprzętu, budynek socjalno-bytowy, plac postojowy, parking, drogi asfaltowe, oświetlenie, place do gry w tenisa i ogrodzenie z siatki.