Interpretacja indywidualna z dnia 31 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.202.2023.3.AK

Skutki podatkowe sprzedaży mieszkania.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowego od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 marca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 3 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 11 maja 2023 r. (wpływ 12 maja 2023 r.) oraz pismem z 23 maja 2023 r. (wpływ 25 maja 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 12 kwietnia 2022 roku z przyczyn osobistych była Pani zmuszona dokonać sprzedaży swojego mieszkania w G., w którym mieszkała Pani wraz z nieżyjącym obecnie mężem (zmarł w 2019 roku) już od 1976 roku i które oboje nabyli Państwo na własność (wspólność majątkowa) w 2000 roku. Na sprzedaż tego mieszkania zdecydowała się Pani z racji wieku, stanu zdrowia oraz odległości jaka dzieliła Panią od jedynego dziecka – syna, który dotąd pomagał Pani przyjeżdżając każdorazowo z B. do G. dowożąc Panią do specjalistów lekarzy w szpitalach w B. Z opisanych powodów podjęli Państwo wspólną decyzję o sprzedaży Pani dotychczasowego mieszkania w G., znajdującego się na czwartym piętrze budynku bez windy oraz finalnie – Pani przeprowadzce do mieszkania na parterze w B. We wspomnianym powyżej związku małżeńskim nie miała Pani żadnych dzieci. Pani jedyny Syn pochodzi z pierwszego małżeństwa, a zatem, po śmierci drugiego męża, z którym dzieliła Pani własność tego mieszkania Sąd Rejonowy w G. wydał postanowienie, w którym stwierdzono, że spadek po zmarłym Z.G. nabyła Pani w udziale 6/12, a pozostały udział należny był dla rodzeństwa Pani męża. Rodzeństwo – tj. siostry i dzieci kolejnej zmarłej wcześniej siostry Pani męża Z. na mocy aktu notarialnego – umowy zniesienia wspólności w dniu 5 listopada 2020 roku jako spadkobiercy wymienieni w postanowieniu z dnia 23 stycznia 2020 roku – zrzekli się w sumie części przypadającej wcześniej na nich mieszkania – na Pani rzecz. Odtąd, już w całości po śmierci męża była Pani właścicielką tejże nieruchomości w G. Aby zrealizować wspomniane powyżej zamierzenia o przeprowadzce w procesie sprzedaży Pani mieszkania w G. została podpisana umowa przedwstępna, po której czekała Pani na uzyskanie przez kupujących kredytu na zakup tej nieruchomości. W tym samym czasie dokonała Pani rezerwacji mieszkania na parterze w B. (na tej samej ulicy w mieście, gdzie mieszka Pani jedyny syn).

Niestety udzielenie kredytu przez kupujących Pani mieszkanie w G. przedłużało się, a Panią goniły terminy umowne w związku z zakupem nowego mieszkania w B. Zgodnie z umową przedwstępną do dnia 30 marca 2022 roku musiał zostać dokonany zakup wspomnianego mieszkania w B., a sprzedający mieszkanie w B. z powodu tego, że musieli dotrzymać również swoich terminów nie wyrazili zgody na wydłużenie terminu sprzedaży w formie aktu notarialnego.

Jeżeli akt notarialny nie byłby dokonany w ustalonym terminie przepadłby zadatek jaki wpłaciła Pani w celu rezerwacji mieszkania w B. oraz nieruchomość jaką miała Pani zarezerwowaną. Nadmienia Pani, iż w tym okresie i w zakresie Pani możliwości finansowych, było to jedyne dostępne na rynku mieszkanie w tej okolicy. Akt notarialny zakupu mieszkania w B. został ostatecznie podpisany dnia: 29 marca 2022 roku, natomiast akt notarialny sprzedaży Pani mieszkania w G., od razu po uzyskaniu kredytu przez kupujących Pani mieszkanie, zatem w dniu 12 kwietnia 2022 roku. Dwa tygodnie różnicy. W tej sytuacji sprzedaż nieruchomości w G. formalnie nastąpiła po zakupie mieszkania w B., ale środki ze sprzedaży były Pani niezbędne do sfinansowania zakupu oraz przeprowadzenia remontu lokalu w B. W rzeczywistości całość uzyskanych przez Panią przychodów z tytułu sprzedaży dotychczasowego mieszkania już wykorzystała Pani na własne cele mieszkaniowe, a mieszkanie to w dalszym ciągu wymaga dalszych nakładów finansowych. Odwrócenie kolejności sprzedaży i zakupu wynikało z przyczyn zupełnie niezależnych od Pani.

Podsumowując, zbyła Pani mieszkanie za kwotę (…) zł z czego połowa była Pani własnością w ramach małżeńskiej wspólnoty majątkowej już od 2000 roku, część nieruchomości nabyła Pani w wyniku postanowienia sądu o nabyciu spadku po zmarłym mężu, a kolejną część na mocy umowy zniesienia wspólności i współwłasności w listopadzie 2020 roku, w którym pozostali spadkobiercy wymienieni w postanowieniu z dnia 23 stycznia 2020 roku zrzekli się części przypadającej wcześniej na nich mieszkania na Pani rzecz.

Akt kupna mieszkania w B. miał miejsce w dniu 29 marca 2022 r. Cena zakupu (…) zł. Akt sprzedaży mieszkania w G., data: 12 kwietnia 2022 rok. Do tej pory, w związku z brakiem uzyskania jednoznacznych informacji, którą starała się Pani pozyskać poprzez infolinię oraz rozmowy z pracownikami urzędu skarbowego na temat istnienia w Pani przypadku lub też braku zobowiązań podatkowych, w dniu 27 lutego 2022 roku złożyła PIT-39 w III US, gdzie wskazała Pani dochód do opodatkowania w wysokości (…) zł, ustalony w taki sposób, że od łącznej kwoty (…) zł odjęto cenę usług za pośrednictwo sprzedaży, a następnie tę kwotę podzielono na cztery. Jednocześnie wskazała Pani w tym zeznaniu tą samą wartość jako wartość dochodu, który jest zwolniony z podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131, tj. odpowiadającego wartość wydatków poniesionych nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło uzyskanie przychodu ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego na własne cele mieszkaniowe. Postępowanie to było umotywowane zarówno poniesionymi przez Panią wydatkami na własne cele mieszkaniowe, które poza wydatkami związanym z zakupem mieszkania dotyczyły również nakładów jakie była i będzie Pani zmuszona jeszcze ponieść w związku z remontem tego lokalu. W Pani opinii trudno jest znaleźć racjonalne uzasadnienie dla takiej interpretacji obowiązujących przepisów, które w przypadku wystąpienia zobowiązania podatkowego z tytułu sprzedaży mieszkania pozbawiałoby Panią prawa do skorzystania ze zwolnienia w sytuacji, gdy środki otrzymane de facto z odpłatnego zbycia dotychczasowego mieszkania przeznacza Pani w całości na zakup nowej nieruchomości i remonty konieczne do jej zamieszkania, tj. wydatki służącej zaspokojeniu Pani własnych potrzeb mieszkaniowych.

W uzupełnieniu wniosku udzieliła Pani odpowiedzi na pytania.

Czy w skład spadku po Pani zmarłym małżonku, oprócz mieszkania w G. wchodziły inne składniki majątkowe, jeśli tak prosiliśmy o wskazanie jakie składniki majątkowe wchodziły w skład masy spadkowej po zmarłym Pani mężu oraz czy wartość rynkowa nabytych przez Panią składników majątkowych (w tym przedmiotowego mieszkania) w wyniku zniesienia współwłasności mieściła się w udziale jaki przysługiwał Pani, w ww. składnikach majątkowych przed zniesieniem współwłasności, czy może przekroczyła wartość przysługującego Pani udziału przed dokonaniem zniesienia współwłasności?

Odpowiedź: W skład masy spadkowej po zmarłym mężu Z., oprócz mieszkania w G. wchodziły inne składniki majątkowe, w tym: samochód (…) rok 2001, garaż murowany w G., środki zgromadzone w ramach akcji zakładowych.

Podała Pani, że bardzo trudno jest Pani merytorycznie odnieść się do drugiej części tego pytania. Nie potrafi Pani jednoznacznie i pewnie odpowiedzieć i to oszacować. Bynajmniej nie były to rzeczy szczególnie wartościowe. Stary samochód, garaż do gruntownego remontu i akcje na kwotę łączną około (…) zł po spieniężeniu.

Jakimi środkami pieniężnymi (skąd pochodzącymi) sfinansowała Pani zakup mieszkania w B., skoro zgodnie z umową przedwstępną do 30 marca 2022 r. musiała Pani dokonać zakupu mieszkania w B., a udzielenie kredytu przez kupujących Pani mieszkanie w G. przedłużało się i akt notarialny sprzedaży mieszkania w G. został podpisany 12 kwietnia 2022 r.?

Odpowiedź: Pani środki finansowe pochodziły w dużej części z własnych oszczędności oraz w wyniku starania się u innych członków rodziny i przyjaciół, w co bardzo zaangażował się Pani syn. Wszystko by móc doraźnie Pani pomóc, a następnie po sprzedaży mieszkania w G. i uzyskanych z tego tytułu środków pokryć wszelkie krótkotrwałe powstałe w tym zakresie zobowiązania.

W jaki sposób i w jakich terminach (prosiliśmy o podanie daty) nabywca mieszkania w G. dokonał zapłaty należności za przedmiotowe mieszkanie, wskazała Pani bowiem we wniosku, że „środki otrzymane de facto z odpłatnego zbycia” przeznacza Pani w całości na zakup nowej nieruchomości i remonty konieczne do jej zamieszkania, natomiast zakupu mieszkania w B. dokonała Pani przed sprzedażą mieszkania w G.?

Odpowiedź: Nabywca mieszkania w G. dokonał przelewu w trójnasób. To jest (zgodnie z treścią aktu notarialnego) pierwsza transza na kwotę (…) zł w dniu 13 kwietnia 2022 roku, następna na kwotę (…) zł – wówczas, jak tylko uzyskał zgodę i dopełnił wszelkich formalności celem udzielenia jemu pożyczki przez bank. Miało to miejsce w II połowie kwietnia 2022 roku. Wcześniej, tj. w dniu 22 lutego 2022 roku na poczet ceny, także kwotę zadatku w wysokości (…) zł. Razem (…) zł.

W rzeczywistości uzyskane środki przeznaczyła Pani w pierwszej kolejności na pokrycie zobowiązań powstałych kilka dni wcześniej, o czym pisze Pani w poprzednim punkcie. Nadto na wykonanie szybkich napraw, odświeżenia mieszkania w B., niewielkiej przeróbki, wszystko po to by móc w połowie maja 2022 r. się wprowadzić. Następnie gdy już Pani mieszkała na niezbędny remont w kuchni i póki co w przedpokoju. Są nadal dalsze plany i potrzeby remontowe.

W tym sensie należy rozumieć, że otrzymane ze sprzedaży środki przeznaczyła Pani na zakup (ściślej aby oddać część środków wierzycielom) i remonty konieczne do zamieszkania.

Czy w związku z podpisaniem umowy przedwstępnej dotyczącej sprzedaży mieszkania w G. otrzymała Pani środki pieniężne tytułem zaliczki lub zadatku, jeśli tak to prosiliśmy o wskazanie daty/dat otrzymania tych środków?

Odpowiedź: W związku z podpisaniem umowy przedwstępnej dotyczącej sprzedaży mieszkania w G. uzyskała Pani przelewem kwotę w wysokości (…) zł w dniu 22 lutego 2022 roku.

Jakimi środkami pieniężnymi (skąd pochodzącymi) sfinansowała Pani zadatek w celu rezerwacji mieszkania w B. oraz nieruchomości, którą Pani zarezerwowała (czy były to np. Pani oszczędności)?

Odpowiedź: Zadatek w celu rezerwacji mieszkania w B. sfinansowała Pani ze swoich oszczędności.

Jak należy rozumieć Pani sformułowanie zawarte we wniosku: „W tej sytuacji sprzedaż nieruchomości w G. formalnie nastąpiła po zakupie mieszkania w B., ale środki ze sprzedaży były dla mnie niezbędne do sfinansowania zakupu oraz przeprowadzenia remontu lokalu w B.”, czy należy to rozumieć, że np. przy zakupie mieszkania w B. posiłkowała się Pani środkami pieniężnymi uzyskanymi od osób trzecich np. od rodziny, znajomych?

Odpowiedź: Tak, jak opisała Pani to w punkcie Ad. 1.2.

Czy w zakupionym mieszkaniu w B. będzie realizowała Pani własne cele mieszkaniowe, tj. czy będzie Pani w nim mieszkała?

Odpowiedź: Tak. W zakupionym mieszkaniu w B. mieszka Pani od około połowy maja 2022 roku. Przeprowadzka z G. była determinowana terminami opuszczenia mieszkania. W efekcie trudno było mówić wówczas o remoncie mieszkania w B. w sposób, który spełniałby kryteria dla Pani, jako 77-letniej samotnie pomieszkującej kobiety. Najzwyczajniej było niewiele czasu od momentu opróżnienia mieszkania przez poprzednich lokatorów w B., do momentu Pani fizycznej przeprowadzki. Synowi udało się jedynie cokolwiek odświeżyć, tylko część pomieszczeń. Obecnie jednak w części z uzyskanych ze sprzedaży mieszkania w G. środków sfinansowała Pani już szereg inwestycji w mieszkaniu i – o ile Pani zdrowie pozwoli – w dalszym ciągu chciałaby to czynić. Póki co, gruntownej przebudowie uległa już kuchnia i przedpokój.

Czy przychód uzyskany ze sprzedaży mieszkania w G. wydatkuje Pani w całości w terminie trzech lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonała Pani sprzedaży tego mieszkania, tj. do 31 grudnia 2025 r. na wskazane we wniosku własne cele mieszkaniowe (nabycie i remont mieszkania w B.)?

 Odpowiedź: W tej sprawie złożyła Pani stosowną deklarację w III Urzędzie Skarbowym. – tj. zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu w roku podatkowym 2022 (PIT-39). Wskazała Pani przychód w wysokości (...) zł ustalony w taki sposób, że od łącznej kwoty (...) zł odjęto cenę usług za pośrednictwo sprzedaży, a następnie tę kwotę podzielono na cztery.

Kalkulacja podziału na cztery wynikała z tego, że powyższą kwotę ze sprzedaży mieszkania w G. należało podzielić na dwie połowy, gdzie jedna połowa była Pani własnością w ramach małżeńskiej wspólnoty majątkowej od wielu lat. Następnie część mieszkania nabyła Pani w wyniku postanowienia Sądu Rejonowego w G. o nabyciu spadku po zmarłym mężu, a kolejną część na mocy umowy zniesienia wspólności i współwłasności w listopadzie 2020 roku, w którym pozostali spadkobiercy wymienieni w postanowieniu z dnia 23 stycznia 2020 roku – zrzekli się przypadającej na nich wcześniej części mieszkania na Pani rzecz.

Zatem odpowiadając wprost, zamierza Pani do dnia 31 grudnia 2025 roku wydatkować na własne cele mieszkaniowe ów przychód wskazany we wspomnianym zeznaniu PIT-39.

Zaznacza Pani jednak, że po szeregu różnych konsultacji, wyjaśnień i zapytań w przedmiotowej sprawie, nie miała Pani takiej wiedzy, sprytu i doradcy, aby na czas poinstruowano Panią, że to ma ogromne znaczenie. Następnie wskazała Pani na swoją trudną sytuacją zdrowotną, zaangażowanie Pani syna w pomoc przy zakupie Pani mieszkania oraz powody dla których zmuszona była Pani podjąć w krótkim czasie decyzję o zakupie mieszkania w B.

Podsumowując tę kwestię wskazała Pani, że podczas składania PIT-39 w urzędzie skarbowym poddano pod wątpliwość, czy w tej sytuacji zasadne jest w ogóle zbieranie rachunków służących później za dowód na pokrycie kosztów inwestycji w zakupionym w B. mieszkaniu do wysokości (…) zł. Wskazała Pani również, że uzyskała Pani informację, że w takich sprawach były już zdania rozbieżne i w tym powiązane do wyroków NSA w podobnych, trudnych, nietypowych i życiowych sytuacjach. Zasugerowano Pani, aby w tej konkretnej sprawie zwrócić się do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, aby ostatecznie wydano interpretację: Czy trzeba te rachunki zbierać przez trzy lata, czy nie? Czy też może trzeba jednak zapłacić od razu podatek z kwoty wskazanej w PIT-39?

W kolejnym uzupełnieniu udzieliła Pani odpowiedzi na pytania.

Czy zniesieniu współwłasności w dniu 5 listopada 2020 r. towarzyszył dział spadku, czy też nie?

Odpowiedź: W dniu 5 listopada 2020 roku na mocy aktu notarialnego – umowy zniesienia wspólności i współwłasności nastąpił dział spadku w wyniku którego wymienieni w postanowieniu (z dnia 11 grudnia 2019 roku) Sądu Rejonowego w G. zrzekli się spadku, przypadającej im wcześniej części mieszkania na Pani rzecz.

Czy zniesienie współwłasności w dniu 5 listopada 2020 r. dotyczyło tylko mieszkania położonego w G., czy zniesienie to dotyczyło wszystkich elementów masy spadkowej (tj. mieszkania, samochodu, garażu, zgromadzonych środków)?

Odpowiedź: Zniesienie wspólności i współwłasności dotyczyło wszystkich elementów masy spadkowej.

W sytuacji gdy zniesienie współwłasności dotyczyło wszystkich składników majątkowych prosiliśmy o wskazanie, czy wartość rynkowa nabytych przez Panią składników majątkowych (w tym przedmiotowego mieszkania) w wyniku zniesienia współwłasności mieściła się w udziale jaki przysługiwał Pani, w ww. składnikach majątkowych przed zniesieniem współwłasności, czy może przekroczyła wartość przysługującego Pani udziału przed dokonaniem zniesienia współwłasności?

Odpowiedź: Wartość rynkowa nabytych przez Panią składników majątkowych (w tym przedmiotowego mieszkania) w wyniku zniesienia współwłasności była tożsama z wartością jaką miała część składników majątkowych, jaką otrzymała Pani wcześniej po mężu w wyniku otrzymania spadku, w związku z powyższym wartość otrzymanych przez Panią składników majątkowych w wyniku zniesienia współwłasności nie przekroczyła wartości przysługującej Pani przed dokonaniem tego zniesienia.

Pytania

1.Czy w przypadku wspomnianego zbycia przez Panią mieszkania opisanego we wcześniejszej części wniosku, w opisanym powyżej przypadku w ogóle wystąpił dochód do opodatkowania i konieczność złożenia PIT-39 w związku z tym, że pierwotne nabycie tej nieruchomości do majątku wspólnego małżonków miało miejsce ponad dwadzieścia lat przed opisaną przez Panią sprzedażą wspomnianego mieszkania?

2.Czy w sytuacji w której odpowiedź na powyższe pytanie byłaby twierdząca i wspomniany dochód jednak występuje w przypadku zbycia przez Panią mieszkania opisanego we wcześniejszej części wniosku, to czy chcąc skorzystać z ulgi mieszkaniowej, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i uniknąć konieczności zapłaty podatku od wspomnianego dochodu jest Pani zobowiązana ponieść dalsze wydatki na własne cele mieszkaniowe ponosząc np. nakłady na remont zakupionej przez Panią nieruchomości, czy też wspomniana ulga podatkowa może mieć zastosowanie również do wydatków na cele mieszkaniowe, które już zostały przez Panią poniesione w związku z zakupem nowej nieruchomości, w której realizuje obecnie własne cele mieszkaniowe?

Pani stanowisko w sprawie (wynikające z wniosku i uzupełnienia)

W Pani ocenie, w przypadku zbycia opisanego powyżej mieszkania nie powinno wystąpić żadne zobowiązanie podatkowe w związku z tym, że zgodnie z treścią art. 10. ust. 6 w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej, dochód do opodatkowania w ogóle nie powinien się pojawić w związku z tym, że zbywany lokal już od 2000 roku był Pani współwłasnością w ramach małżeńskiej wspólnoty majątkowej.

Potwierdzające takie stanowisko tezy zostały również zawarte w Uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego w składzie 7 sędziów z dnia 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17 dotyczącej dnia nabycia (wybudowania) nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych. W uchwale tej stwierdza się, że biorąc powyższe pod uwagę, należy opowiedzieć się za takim rozumieniem pojęcia "nabycie", użytego w powyższym przepisie, które obejmować będzie pierwotne nabycie nieruchomości w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej. Przemawiają za tym dyrektywy wykładni zarówno językowej, celowościowej, jak i systemowej. Podsumowując, należy uznać, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

Jednocześnie jednak, jeżeli w związku ze wspomnianą sprzedażą lokalu pojawia się jednak jakiś dochód do podatkowania (w domyśle wynikający z wcześniejszego nabycia części nieruchomości na mocy umowy zniesienia wspólności i współwłasności, która miała miejsce w listopadzie 2020 roku), to dochód ten powinien korzystać z ulgi, o której mowa art. 21 ust. 1 pkt 131 w odniesieniu do poniesionych już przez Panią wydatków związanych z samym zakupem nowego mieszkania, który z przyczyn od Pani niezależnych i opisanych we wcześniejszej części wniosku musiał nastąpić na dwa tygodnie przed sprzedażą Pani dotychczasowego mieszkania. W Pani ocenie w takiej sytuacji ma Pani prawo do ulgi podatkowej, na podstawie wydatków poniesionych na zakup nowego mieszkania ponieważ art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f wskazuje, że aby ją zastosować należy spełnić dwa warunki: po pierwsze przeznaczyć przychód na własne cele mieszkaniowe, a po drugie czynność ta powinna nastąpić przed upływem trzyletniego terminu od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie. Powyższe wynosi Pani m.in. z lektury treści innej interpretacji indywidualnej, która została wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w nieco podobnej sprawie sygnatura nr 2461-KDIB2-2.4511.983.2016.8.MM z dnia 30 grudnia 2020 r. Ponadto art. 21 ust. 1 pkt 131, art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d. i art. 30e ust. 1 i 2 u.p.d.o.f. nie przesądzają, że „dochód ze sprzedaży nieruchomości musi być wydatkowany w całości po definitywnym przeniesieniu własności na nabywcę". Ponadto należy zwrócić uwagę na stanowisko WSA w Krakowie, które podzielił NSA w wyroku z 3 grudnia 2019 r., że art. 21 ust. 25 pkt 1 w związku z art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. „nie uzależnia możliwości uzyskania zwolnienia z podatku dochodowego od faktu dokonania nabycia nieruchomości w określonym czasie, a wyłącznie zakreśla termin, w jakim środki na nabycie lokalu mieszkalnego stanowiące przychód ze sprzedaży prawa winny zostać wydatkowane". Naczelny Sąd Administracyjny wskazał również, iż „dokonując wykładni art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. nie można jednoznacznie stwierdzić, że nabycie, jak i wydatki związane z tym nabyciem winny być dokonane po sprzedaży lokalu mieszkalnego, a interpretacja art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. przyjęta przez organ podatkowy w sposób niczym nieuzasadniony utrudnia skorzystanie podatnikowi ze zwolnienia (...).

W uzupełnieniu wniosku powtórzyła Pani argumentację własnego stanowiska przedstawioną wcześniej we wniosku. Końcowo wskazała Pani, że w związku z powyższym – w Pani opinii – w celu skorzystania z ulgi podatkowej, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f nie musi Pani gromadzić żadnych dodatkowych rachunków i faktur potwierdzających wydatki związane z remontem nabytego przez Panią lokalu. Opinię tę, poza wszystkimi argumentami przytoczonymi powyżej, opiera Pani również na tym, że sam zakup wspomnianego mieszkania w B. stanowił wydatek kilkukrotnie przekraczający wartość składników majątkowych uzyskanych przez Panią w wyniku umowy zniesienia współwłasności składników majątkowych będących częścią masy spadkowej po Pani zamarłym mężu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, ze zm.):

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie, zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nabytej w drodze spadku i dziale spadku istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę oraz czy w wyniku dokonania działu spadku nie następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku.

W celu ustalenia, czy w przedmiotowej sprawie w wyniku działu spadku nabyła Pani udział w nieruchomości należy odnieść się do regulacji zawartych w przepisach ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360, ze zm.).

Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 926 § 1 ww. Kodeksu:

Z kolei art. 925 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

W myśl zaś art. 924 ww. Kodeksu:

Natomiast zgodnie z art. 1025 § 1 ww. ustawy:

Z przepisu tego wynika zatem, że prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Artykuł 1037 § 1 ww. ustawy stanowi, że:

W myśl art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Natomiast zgodnie z art. 211 Kodeksu cywilnego

W myśl art. 212 § 1 Kodeksu cywilnego:

Art. 212 § 2 Kodeksu cywilnego stanowi, że:

Z ww. przepisów wynika zatem, że na skutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności i następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

W wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności dochodzi do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności, należy zatem przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością.

Gdy w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego.

Tak więc, co do zasady, dział spadku i zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tej czynności podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.

Zatem, jeżeli przy dokonaniu działu spadku lub zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad posiadany udział przed ich dokonaniem, oznacza to, że dla udziału w nieruchomości nabytego w drodze działu spadku lub zniesienia współwłasności, dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Dokonując zatem analizyprzedstawionego opisu stanu faktycznego stwierdzić należy, że w 2000 r. nabyła Pani wraz z mężem udział w lokalu mieszkalnym położonym w G. Pani mąż zmarł w 2019 r. W związku ze śmiercią Pani męża przysługiwał Pani oraz rodzeństwu Pani męża i dzieciom zmarłej siostry Pani męża udział w masie spadkowej po zmarłym. W skład masy spadkowej wchodziły: samochód osobowy, garaż murowany, środki zgromadzone w ramach akcji zakładowych oraz ww. mieszkanie położone w G. Na mocy aktu notarialnego umowy zniesienia współwłasności, której towarzyszył dział spadku 5 listopada 2020 r. dokonała Pani wraz z pozostałymi spadkobiercami zniesienia współwłasności odnoszącej się do wszystkich składników masy spadkowej. W wyniku tej czynności pozostali spadkobiercy zrzekli się na Pani rzecz przypadającej im wcześniej części mieszkania. W związku z czym stała się Pani wyłączną właścicielką tego lokalu. Wartość rynkowa nabytych przez Panią składników majątkowych (w tym przedmiotowego mieszkania) w wyniku zniesienia współwłasności była tożsama z wartością składników majątkowych, jaką otrzymała Pani wcześniej po mężu w wyniku otrzymania spadku. Wartość otrzymanych przez Panią składników majątkowych w wyniku zniesienia współwłasności nie przekroczyła wartości przysługującej Pani przed dokonaniem tego zniesienia.

Odnosząc się do udziałów w przedmiotowym lokalu, które nabyła Pani kolejno w 2000 r. stwierdzić należy, że sprzedaż tych udziałów w 2022 r. nastąpiła po upływie pięcioletniego terminu, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. Zatem zbycie udziałów w tej części nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia tej części udziałów w lokalu mieszkalnym w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Z kolei w kwestii udziałów w lokalu mieszkalnym, które nabyła Pani w spadku po zmarłym w 2019 r. małżonku, zgodnie z przywołanym wcześniej przepisem art. 10 ust. 5 ww. ustawy, pięcioletni termin o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych udziałów przez spadkodawcę, w analizowanej sprawie w 2000 r.

Zatem, w odniesieniu do tej części udziałów, które nabyła Pani w spadku po mężu, stwierdzić należy, że sprzedaż tych udziałów w 2022 r. nastąpiła również po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie przez Pani męża.

Analizując natomiast skutki podatkowe nabycia przez Panią udziałów w lokalu mieszkalnym w związku ze zniesieniem współwłasności i działem spadku, z uwagi na fakt, że wartość otrzymanych przez Panią składników majątkowych w wyniku zniesienia współwłasności nie przekroczyła wartości składników majątkowych przysługujących Pani przed dokonaniem tego zniesienia, stwierdzić należy, że nie doszło do nabycia przez Panią kolejnych udziałów w przedmiotowym lokalu mieszkalnym w rozumieniu art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając zatem na uwadze powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia stwierdzić należy, że sprzedaż przedmiotowego mieszkania w 2022 r., nie stanowi dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie. Zatem w analizowanej sprawie nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu transakcji zbycia mieszkania w G. W konsekwencji z uwagi na brak źródła przychodu, w analizowanej sprawie nie wystąpiła konieczność złożenia PIT-39.

W tym miejscu wyjaśnić należy, że skoro – jak wyżej wywiedziono – sprzedaż lokalu mieszkalnego, będąca przedmiotem Pani pytania nr 1 nie będzie stanowiła dla Pani źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to konsekwencją powyższego jest brak możliwości zastosowania w analizowanej sprawie zwolnienia przedmiotowego na podstawie przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie można bowiem zwolnić z opodatkowania czegoś co nie stanowi przedmiotu opodatkowania. W tej sytuacji rozpatrywanie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy jest niecelowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto wskazujemy, że powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości niniejszej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, stwierdzamy, że – naszym zdaniem – tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w tym postępowaniu.

W odniesieniu natomiast do powołanej przez Panią interpretacji stwierdzamy, że zapadła ona w indywidualnej sprawie i nie jest wiążąca dla Organu wydającego niniejszą interpretację.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

 Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).