Interpretacja indywidualna z dnia 5 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.141.2023.4.KR

Skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości - spadek i dział spadku po ojcu (bez spłat i dopłat).

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 lutego 2023 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych sprzedaży nieruchomości oraz podatku od towarów i usług. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 kwietnia 2023 r. (wpływ 25 kwietnia 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi działalność rolniczą od 2003 r., pozarolniczą działalność gospodarczą prowadzoną od 2016 r., w przedmiocie świadczenia usług (…), ma zawieszoną od dnia 2 lutego 2022 r., jest czynnym podatnikiem podatku VAT, rozlicza podatek VAT na zasadach ogólnych.

Wnioskodawca nabył w 2014 r., w drodze spadku i w 2015 r. w drodze działu spadku po zmarłym ojcu, działkę rolną, o numerze ewidencyjnym (…), stanowiącą łąki w klasach od IV do VI. Działka ta jest położona w miejscowości (…). Działkę tą ojciec Wnioskodawcy nabył w 1992 r., służyła mu do wypasu bydła. Rodzice Wnioskodawcy prowadzili wyłącznie działalność rolniczą.

Nabyta w drodze spadku w 2014 r. działka o numerze ewidencyjnym (…) nigdy nie weszła w skład gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy, nie była również wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie wykonywał na powyższej działce działalności rolniczej, działka nie była przedmiotem umowy najmu ani dzierżawy. Przedmiotowa działka została nabyta do majątku prywatnego Wnioskodawcy. Wnioskodawca planował na przedmiotowej działce wybudować dom, przekazać część działki dzieciom i wnukom.

W 2019 r. Wnioskodawca podjął decyzję o sprzedaży działki i w związku z tym dokonał podziału działki nr (…) na działki o nr (…)i nr (…). Następnie działkę nr (…) podzielił na mniejsze. W wyniku podziału powstało 25 działek, z czego 3 działki stanowią drogę wewnętrzną dojazdową do pozostałych działek.

Wnioskodawca nie posiada innych nieruchomości, przeznaczonych do sprzedaży.

W listopadzie 2022 r., w styczniu 2023 r. i w lutym 2023 r. Wnioskodawca dokonał sprzedaży 8 działek. Środki uzyskane ze sprzedaży działek Wnioskodawca przeznaczył na spłatę długów po zmarłym ojcu.

Nabywcami działek były osoby znane wcześniej Wnioskodawcy, które zwróciły się z zapytaniem o możliwość nabycia nieruchomości. W związku z tymi zapytaniami Wnioskodawca podjął decyzję o podziale działki.

Przed dokonaniem sprzedaży działek Wnioskodawca nie wykonał żadnych czynności, poza podziałem działek, zbliżonych do tych, jakie wykonują podmioty profesjonalnie zajmujące się handlem nieruchomościami. Nie uzbroił terenu, nie uzyskał decyzji o warunkach zabudowy terenu dla działek będących przedmiotem sprzedaży, nie wystąpił z wnioskiem o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego. Nie podejmował działań marketingowych w celu sprzedaży działek, nie korzystał z pośrednictwa biur obrotu nieruchomościami, nie zamieszczał ogłoszeń o sprzedaży.

W uzupełnieniu wniosku, Wnioskodawca wskazał, że decyzję o podziale działki rolnej nr (…), w wyniku którego powstały wyodrębnione działki: nr (…) i nr (…)powziął w 2019 r., chciał wybudować dom na części działki.

31 stycznia 2020 r. - działka nr (…)uległa podziałowi na działki: nr (…)i nr (…).

8 października 2021 r. - działka nr (…) uległa podziałowi na działki: od nr (…) do nr (…).

11 lipca 2022 r. - działka nr (…) uległa podziałowi na działki: nr (…), nr (…), nr (…).

1 grudnia 2022 r. - działka nr (…) uległa podziałowi na działki: nr (…), nr (…), nr (…).

4 stycznia 2023 r. - działka nr (…) uległa podziałowi na działki: nr (…), nr (…), nr (…), nr (…).

Działki po podziale działki nr (…) to: od nr (…)do nr (…) i od nr (…)do nr (…).

Droga wewnętrzna to działki: nr (…), nr (…), nr (…).

Przedmiotem sprzedaży w listopadzie 2022 r. była działka nr (…).

Przedmiotem sprzedaży w styczniu 2023 r. były działki: nr (…), nr (…), nr (…), nr (…), nr (…).

Przedmiotem sprzedaży w lutym 2023 r. były działki: nr(…), nr (…).

Działka nr (…) i działki powstałe w wyniku jej podziału nigdy nie weszły w skład gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy. Wnioskodawca chciał wybudować tam dom wraz z dziećmi, raz w roku lub raz na dwa lata syn Wnioskodawcy kosił ten teren, chodzili oni tam z psami na spacery, latem z dziećmi i wnukami spędzał Wnioskodawca tam czas na piknikach.

Wnioskodawca oczekuje wydania interpretacji w zakresie skutków podatkowych sprzedaży działek o nr ewidencyjnych: od nr (…)do nr (…).

Działki, o których mowa we wniosku, w dacie sprzedaży były niezabudowane.

Wnioskodawca dokonywał następujących sprzedaży nieruchomości:

-w 2016 r. i 2017 r. sprzedaż 1/6 udziału w nieruchomości niezabudowanej - nabytej w drodze dziedziczenia po ojcu. Dla powyższych czynności Wnioskodawca nie był podatnikiem podatku VAT, nie składał VAT-Ri nie składał deklaracji VAT. Sprzedane nieruchomości nie były przez Wnioskodawcę użytkowane do celów rolniczych, przychód ze sprzedaży przeznaczył na własne cele mieszkaniowe, w związku z tą sprzedażą złożył w ustawowym terminie zeznanie roczne PIT-39, które zostało skontrolowane przez właściwy Urząd Skarbowy;

-w 2015 r. Wnioskodawca nabył nieruchomość rolną w celu powiększenia gospodarstwa rolnego. Zakup sfinansował z pożyczki uzyskanej na ten cel. W 2021 r. Wnioskodawca przeniósł prawo własności do tej nieruchomości rolnej w zamian za zwolnienie Go z zobowiązań wynikających z zaciągniętej pożyczki, wartość nieruchomości pokryła kwotę pożyczki i odsetek i zobowiązanie wygasło. Przyczyną przeniesienia prawa własności był fakt, że działka nie spełniała oczekiwań Wnioskodawcy w zakresie wykorzystania do celów rolniczych, nie nadawała się w całości do uprawy, a rowy melioracyjne nie spełniały swoich funkcji. Uprawy na tej nieruchomości nie przynosiły dochodów i Wnioskodawca nie miał środków do spłaty zaciągniętej na zakup pożyczki.

Wnioskodawca jest jedynym właścicielem działek, będących przedmiotem sprzedaży.

Wnioskodawca zawarł z nabywcą/nabywcami umowę przedwstępną/umowy przedwstępne, na podstawie tych umów podzielił działki na mniejsze gdyż tego oczekiwali potencjalni kupujący. W umowach była określona cena za metr kwadratowy, termin nabycia, zobowiązanie kupującego, że kupi po określonej cenie po podziale wskazaną część działki oraz zobowiązanie sprzedającego, że dokona sprzedaży. Innych warunków nie było określonych, Wnioskodawca nie udzielał pełnomocnictwa, zgody bądź upoważnienia nabywcom w celu występowania w Jego imieniu w sprawach przedmiotowych nieruchomości.

Ojciec Wnioskodawcy zmarł w dniu 2 czerwca 2014 r.

Po zmarłym ojcu Wnioskodawcy dziedziczyła matka Wnioskodawcy, siostra Wnioskodawcy i Wnioskodawca.

W skład masy spadkowej po ojcu Wnioskodawcy wchodziły nieruchomości, sprzęt rolniczy, lokaty, udziały, kwota mleczna, bydło. W skład masy spadkowej wchodziła działka nr (…).

Działka nr (…) została nabyta przez ojca Wnioskodawcy w drodze kupna w 1992 r.

Działka nr (…) stanowiła współwłasność majątkową małżeńską rodziców Wnioskodawcy.

Działka nr (…) stanowiła majątek w równych udziałach rodziców Wnioskodawcy - współwłasność małżeńska.

Nabycie spadku po ojcu Wnioskodawcy nastąpiło na podstawie aktu notarialnego - Akt poświadczenia dziedziczenia z dnia 10 czerwca 2014 r., Rep. (…).

W wyniku nabycia spadku po ojcu Wnioskodawca nabył w przedmiotowej działce rolnej nr (…)udział wynoszący 1/6, pozostałym spadkobiercom przypadł udział wynoszący po 1/6.

Dział spadku miał miejsce pomiędzy matką Wnioskodawcy, siostrą Wnioskodawcy i Wnioskodawcą.

Dział spadku nastąpił na mocy Aktu notarialnego (…) z dnia 20 marca 2015 r. - Umowa działu spadku i zniesienia współwłasności.

Przedmiotem ww. umowy o dziale spadku i zniesienia współwłasności były działki: nr (…) oraz nr (…).

Wnioskodawca nabył obie działki w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności na wyłączną własność i do majątku osobistego, wraz z obciążeniem - hipoteka łączna (…) zł, bez spłat i dopłat.

Wartość rynkowa nabytych przez Wnioskodawcę składników majątkowych w wyniku działu spadku mieściła się w udziale jaki przysługiwał Mu przed działem spadku, nie uzyskał On przysporzenia majątkowego ponad przysługujący Mu udział w składnikach majątkowych wchodzących w skład spadku po zmarłym ojcu.

Przedmiotowe działki nie stanowiły składnika majątkowego i nie stanowiły towaru handlowego w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Pytania

1.Czy sprzedaż działek, uzyskanych w wyniku podziału działki rolnej, nabytej w drodze spadku do majątku prywatnego, niewykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej i niewchodzących w skład gospodarstwa rolnego, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

2.Czy sprzedaż działek, uzyskanych w wyniku podziału działki rolnej, nabytej w drodze spadku do majątku prywatnego, niewykorzystywanych do prowadzenia działalności gospodarczej i niewchodzących w skład gospodarstwa rolnego, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 2 dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych, natomiast w zakresie podatku od towarów i usług (pytanie nr 1) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pana stanowisko w sprawie

Ad 2

Wnioskodawca uważa, że w związku z przedstawionym stanem faktycznym, sprzedaż przedmiotowych działek nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca dokonał sprzedaży nieruchomości, stanowiących składnik majątku prywatnego, które nie były wykorzystywane w działalności gospodarczej i które nie były częścią gospodarstwa rolnego.

Przedstawiony stan faktyczny potwierdza, że sprzedaż nieruchomości, dokonana przez Wnioskodawcę, stanowi czynność zarządu majątkiem prywatnym. Nieruchomość została nabyta w drodze spadku w 2014 r. Spadkodawca nabył nieruchomość w 1992 r. W związku z powyższym sprzedaż nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ dostawa miała miejsce po upływie 5 lat od daty nabycia nieruchomości przez spadkodawcę (art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, ze zm.):

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy:

Odrębnym źródłem przychodów jest określone w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

1)odpłatne zbycie nieruchomości nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

2)zostanie dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Nieistotny dla opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest sam fakt podziału nieruchomości, jeżeli przez podział nieruchomości rozumie się proces mający na celu np. zyskanie korzystniejszej konfiguracji poszczególnych nieruchomości (działek). Jeżeli zatem właściciel (współwłaściciel) dokonuje podziału nieruchomości, nie mamy do czynienia z żadnym nabyciem, bo chodzi o nieruchomość, której ta osoba jest już właścicielem (współwłaścicielem). Sam podział nieruchomości (działek) nie stanowi przy tym daty nowego nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W wyniku podziału właściciel (współwłaściciel) nie nabędzie bowiem, żadnych nowych nieruchomości ponad to, czego jest już właścicielem. W wyniku samego podziału działek nie zmieni się struktura własności każdej z mniejszych działek wydzielonych w drodze podziału. Właściciel nadal będzie posiadał takiej samej wielkości nieruchomości jak przed podziałem, tyle że w mniejszych działkach. Stąd czynność ta nie ma wpływu na określenie początku biegu terminu, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Fakt podziału nieruchomości pozostaje bez znaczenia, gdyż jak zostało już wskazane na wstępie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniają skutki podatkowe odpłatnego zbycia nieruchomości od daty jej nabycia, a nie od daty podziału.

Zgodnie z art. 5a pkt 6 ww. ustawy:

Użyte w ww. przepisie pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej opiera się na trzech przesłankach:

-zarobkowym celu działalności,

-wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,

-prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.

Działalność gospodarcza to taka działalność, która:

1)jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu, przy czym nawet ewentualna strata będąca wynikiem tej działalności nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, bowiem istotny jest sam zamiar osiągnięcia dochodu;

2)wykonywana jest w sposób ciągły. Jednakże przesłanki tej nie należy rozumieć jako konieczność wykonywania działalności bez przerwy. Istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągnięcia dochodu np. powtarzalna sprzedaż przedmiotów własności posiadających tożsamy charakter;

3)prowadzona jest w sposób zorganizowany, co oznacza, że podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służą osiągnięciu celu, mają wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym.

Każde działanie spełniające wskazane wyżej przesłanki stanowi w rozumieniu przepisów ww. ustawy, pozarolniczą działalność gospodarczą niezależnie od tego, czy podatnik dokonał jej rejestracji.

Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, że działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Prowadzenie działalności gospodarczej we własnym imieniu oznacza, że związane z działalnością prawa i obowiązki dotyczą osoby fizycznej, która ją prowadzi; podmiot prowadzący działalność gospodarczą występuje jako podmiot niezależny prawnie od innych podmiotów, a podejmowane przez niego czynności rodzą bezpośrednio dla niego określone prawa i obowiązki.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz, czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych. Za takim rozumieniem pojęcia „zorganizowany” przemawia również definicja słownikowa. Zgodnie z Nowym Słownikiem Poprawnej Polszczyzny Wydawnictwo Naukowe PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego Warszawa 2000, organizować to przygotowywać, zakładać jakieś przedsięwzięcie, bądź w znaczeniu drugim nadawać czemuś reguły, wprowadzać porządek (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt I SA/Op 18/08).

Na pojęcie „zorganizowanie” w rozumieniu art. 5a pkt 6 ww. ustawy, składa się zespół celowych, uporządkowanych czynności o charakterze profesjonalnym, realizowanych w ramach mniej lub bardziej wyodrębnionej struktury, mieszczących się zarówno w tzw. fazie przygotowawczej, związanej z uruchomieniem określonych działalności, jak i w fazie realizacji.

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 3 czerwca 2015 r., sygn. akt I SA/Po 919/14: „Dla przyjęcia, że działalność ma charakter ciągły, nie jest niezbędne, by powtarzane były konkretne czynności; możliwe, że dana czynność (np. sprzedaż) będzie dokonana jednorazowo, natomiast wraz z poprzedzającymi ją czynnościami przygotowawczymi będzie tworzyła ciąg działań, który uznać należy za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a ust. 6 u.p.d.f.”.

Przez powtarzalność rozumie się ponadto cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, nie powiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.

Ponadto należy wskazać, że w myśl art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W związku z powyższym, istotne jest również dla aktywności zarobkowej podatnika – mieszczącej się w zakresie zdefiniowanym w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nieistnienie przeszkód określonych w art. 5b ust. 1 ww. ustawy. Aby dana aktywność nie została uznana za działalność gospodarczą, konieczne jest łączne spełnienie tych przesłanek.

Z przytoczonych przepisów wynika, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości może stanowić przychód jednego z dwóch źródeł, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy) lub z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy. Ustalenie, z jakiego źródła pochodzi przychód, ma kluczowe znaczenie dla ustalenia sposobu opodatkowania przychodu.

W celu właściwego zakwalifikowania – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – skutków działań podjętych przez Wnioskodawcę do właściwego źródła przychodu należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z odpłatnym zbyciem nieruchomości, o których mowa we wniosku, tj. działek o nr ewidencyjnych: od nr (…) do nr (…).

Jak już wcześniej wyjaśniono, na związek uzyskiwanych przychodów ze źródłem wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może wskazywać, rozpatrywany całościowo, zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, powtarzalnych, uporządkowanych, konsekwentnie prowadzących do osiągnięcia zysku, w szczególności łącznie polegających na wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym odpowiednio przygotowanych nieruchomości. Brak jest natomiast podstaw, aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ww. ustawy.

Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności, czy też jej rodziny. Zatem sprzedaż, nawet wielokrotna, przedmiotów z majątku prywatnego osoby fizycznej, które nie są związane z działalnością gospodarczą, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z przedstawionego we wniosku opisu nie sposób przyjąć, że sprzedaż przedmiotowych nieruchomości (działek o nr ewidencyjnych: od nr (…) do nr (…)) wygeneruje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Okoliczności przedstawione we wniosku wskazują, że przedmiotowe nieruchomości/działki, nie zostały nabyte przez Wnioskodawcę dla celów prowadzenia działalności gospodarczej i nie były w niej wykorzystywane. W przedmiotowej sprawie, czynności podejmowane przez Wnioskodawcę wskazują, że nie mają one charakteru profesjonalnego działania przypisywanego przedsiębiorcom i mieszczą się w zwykłych działaniach związanych z właściwym zarządem własnym majątkiem. Nabyta działka rolna nr (…) i działki powstałe w wyniku jej podziału, nigdy nie weszły w skład gospodarstwa rolnego Wnioskodawcy, nie była również wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie wykonywał na powyższej działce działalności rolniczej, działka nie była przedmiotem umowy najmu ani dzierżawy. Wnioskodawca planował na przedmiotowej działce wybudować dom, przekazać część działki dzieciom i wnukom. Środki uzyskane ze sprzedaży przedmiotowych działek (8 działek) Wnioskodawca przeznaczył na spłatę długów po zmarłym ojcu.

Całokształt okoliczności, a w szczególności zakres, stopień zaangażowania i cel działania Wnioskodawcy, wskazują, że są to działania należące do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Tym samym, dokonana w listopadzie 2022 r. oraz w styczniu i lutym 2023 r. sprzedaż przez Wnioskodawcę przedmiotowych nieruchomości/działek, stanowiła zwykłe wykonywanie prawa własności, a Wnioskodawca zbywając ww. nieruchomości, korzystał z przysługującego Mu prawa do rozporządzania tym majątkiem.

Biorąc pod uwagę powyższe, dokonana sprzedaż przedmiotowych nieruchomości (działek o nr ewidencyjnych: od nr (…) do nr (…)) nie nastąpi w wykonaniu działalności gospodarczej, a zatem nie spowoduje powstania przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji, w oparciu o okoliczności przedstawione przez Wnioskodawcę, skutki podatkowe odpłatnego zbycia przedmiotowych nieruchomości, należy ocenić w kontekście przesłanek wynikających z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) dodano art. 10 ust. 5 i ust. 7, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkobiercy, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

W przedmiotowej sprawie datą nabycia nieruchomości/działki nr (…) (do wspólności majątkowej małżeńskiej) przez spadkodawcę, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest 1992 r.

Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 7 ww. ustawy:

Wobec powyższego w przypadku odpłatnego zbycia nabytej w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę, a w przypadku dokonania działu spadku/zniesienia współwłasności istotne jest ustalenie, czy w wyniku jego dokonania nie następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany udział w spadku.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia.

Wobec powyższego aby ustalić, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż przez Wnioskodawcę w listopadzie 2022 r. oraz w styczniu i lutym 2023 r. przedmiotowych nieruchomości(działek o nr ewidencyjnych: od nr (…) do nr (…), powstałych z podziału działki nr (…)), podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy odpłatne zbycie ww. nieruchomości/działki nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1360, ze zm.):

Stosownie do art. 924 i 925 Kodeksu cywilnego, spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei prawomocne postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony u notariusza, potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego).

W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Zgodnie z art. 1037 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom.

Jeżeli zatem wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu spadku jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem, jak i stan jej majątku osobistego. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowane być muszą w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku.

Wobec tego nabycie w wyniku działu spadku części majątku, który należał do innych spadkobierców (współwłaścicieli), należy traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak więc co do zasady, dział spadku jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy w wyniku tej czynności prawnej podatnik otrzymuje rzecz lub prawo, którego wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał w dzielonej masie spadkowej.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności nieruchomości lub prawa, należy przyjąć więc datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu lub zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat.

Organ podkreśla, że dział spadku jest czynnością dokonywaną wyłącznie między samymi spadkobiercami dziedziczącymi po tym samym spadkodawcy. Dział spadku jest czynnością wtórną, wynikającą z podziału majątku spadkowego, a zatem nie jest tą samą czynnością co zniesienie współwłasności.

Celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 ustawy Kodeks cywilny:

Zgodnie z art. 196 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

Zgodnie z art. 196 § 2 ustawy Kodeks cywilny:

Natomiast w myśl art. 210 ustawy Kodeks cywilny:

Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

W świetle art. 211 i art. 212 ustawy Kodeks cywilny, zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Jeżeli zniesienie współwłasności następuje przez podział rzeczy wspólnej, to co do zasady dokonuje się jej podziału na tyle części ilu jest współwłaścicieli z uwzględnieniem wartości udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności. W przypadku różnicy pomiędzy wartością utworzonych części rzeczy a wielkością udziałów, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne.

Co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy – w wyniku tego zniesienia – podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.

Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którą nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności, jeśli:

§podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

§wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie we współwłasności.

Za datę nabycia nieruchomości lub prawa – w przypadku ich sprzedaży, które przypadły danej osobie w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności nieruchomości, należy przyjąć więc datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku działu lub zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz dział spadku został dokonany bez spłat i dopłat.

Uwzględniając powyższe oraz przyjmując za Wnioskodawcą, że dokonany w 2015 r. dział spadku i zniesienia współwłasności nastąpił bez spłat i dopłat, oraz że wartość rynkowa nabytych przez Wnioskodawcę składników majątkowych w wyniku działu spadku mieściła się w udziale jaki przysługiwał Mu przed działem spadku, oraz że Wnioskodawca nie uzyskał przysporzenia majątkowego ponad przysługujący Mu udział w składnikach majątkowych wchodzących w skład spadku po zmarłym ojcu, stwierdzić należy, że dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych dokonany ww. dział spadku i zniesienie współwłasności nie stanowi dla Wnioskodawcy nabycia nieruchomości (w przedmiotowej sprawie: działek o nr ewidencyjnych: od nr (…) do nr (…), powstałych z podziału działki nr (…)), w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Oznacza to, że w przypadku Wnioskodawcy dla nieruchomości (działek o nr ewidencyjnych: od nr (…) do nr (…), powstałych z podziału działki nr (…)), będących przedmiotem sprzedaży w listopadzie 2022 r. oraz w styczniu i lutym 2023 r. – zgodnie z art. 10 ust. 5 oraz art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres, o którym mowa w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ww. ustawy, należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości (udziału) (w przedmiotowej sprawie działki nr (…)) przez spadkodawcę.

Zatem, uznać należy, że 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) w związku z art. 10 ust. 5 oraz art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku Wnioskodawcy w odniesieniu do przedmiotowych nieruchomości(działek o nr ewidencyjnych: od nr (…) do nr (…), powstałych z podziału działki nr (…)), będących przedmiotem sprzedaży w listopadzie 2022 r. oraz w styczniu i lutym 2023 r. niewątpliwie minął. Jak wynika bowiem z treści wniosku, nieruchomość (działka nr (…)) nabyta została przez spadkodawcę (ojca Wnioskodawcy) w 1992 r. w drodze kupna i stanowiła wspólność ustawową (małżeńską).

Za datę nabycia przez spadkodawcę (ojca Wnioskodawcy) nieruchomości/działki nr (…) (do wspólności majątkowej małżeńskiej), należy przyjąć datę 1992 r., a więc od końca roku kalendarzowego, w którym spadkodawca nabył nieruchomość (tj. od końca 1992 r.), do sprzedaży w 2022 r. oraz w 2023 r. przez Wnioskodawcę (spadkobiercę) przedmiotowychnieruchomości (działek o nr ewidencyjnych: od nr (…) do nr (…), powstałych z podziału działki nr (…)) upłynęło ponad 5 lat.

Mając zatem na uwadze wyżej przywołane przepisy prawa oraz opisany stan faktyczny stwierdzić należy, że nienastępująca w wykonaniu działalności gospodarczej sprzedaż przez Wnioskodawcę w listopadzie 2022 r. działki nr (…) oraz w styczniu 2023 r. działki nr (…), nr (…), nr (…), nr (…) i nr (…)oraz w lutym 2023 r. działki nr (…)i (…) (powstałych z podziału działki nr (…)), nie stanowi dla Wnioskodawcy źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięcioletniego terminu, o którym mowa w ww. przepisie, ustalonego zgodnie z dyspozycją art. 10 ust. 5 oraz art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tytułu ww. sprzedaży.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.

Jednocześnie wyjaśnić należy, że na powstanie obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych nie ma wpływu wystąpienie (lub niewystąpienie) obowiązku zapłaty podatku od towarów i usług. Kwestie związane z tym podatkiem są regulowane poprzez odrębne przepisy zawarte w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.). Oznacza to, że rozstrzygnięcia spraw w zakresie regulowanym ustawą o podatku od towarów i usług zasadniczo nie mają wpływu na rozstrzygnięcia w zakresie regulowanym ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).