Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 6 marca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.962.2022.3.EC
Możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 listopada 2022 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomościach oraz możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – pismem złożonym 17 stycznia 2023 r. oraz pismem złożonym 6 lutego 2023 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawczyni w dniu 22 sierpnia 2015 r. zawarła związek małżeński, w którym obowiązywał ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej. W dniu 15 września 2018 r. Wnioskodawczyni aktem notarialnym nabyła wraz z małżonkiem niezabudowaną działkę gruntu nr …., a także udział 1/7 części niezabudowanej działki gruntu nr ……. oraz udział 1/26 części niezabudowanej działki gruntu nr ….., za łączną kwotę 38 000 zł. Następnie, jeszcze w 2018 r., małżonkowie zawarli umowę o rozdzielności majątkowej, przy czym nie dokonali podziału dotychczas zgromadzonego wspólnego majątku. W dniu 29 lipca 2019 r. małżonek Wnioskodawczyni sam zaciągnął w banku …. kredyt na budowę domu mieszkalnego na zakupionym gruncie. Wnioskodawczyni nie była kredytobiorcą, nie otrzymała środków z tego kredytu oraz nie była zobowiązana do jego spłaty. W dniu 13 kwietnia 2021 r. małżonkowie rozwiedli się, wciąż nie dokonując podziału zgromadzonego wspólnie w trakcie małżeństwa majątku. W dniu 5 sierpnia 2021 r. byli już małżonkowie zawarli z potencjalnym nabywcą w zwykłej formie pisemnej przedwstępną umowę sprzedaży wyżej wymienionych nieruchomości. Następnie w dniu 2 grudnia 2021 r. Wnioskodawczyni udzieliła byłemu już małżonkowi pełnomocnictwa w formie aktu notarialnego m.in. do sprzedaży przysługującego jej udziału 1/2 części w przedmiotowych nieruchomościach oraz do odbioru od nabywcy ceny z tytułu tej sprzedaży, w tym wskazania numeru rachunku bankowego. W dniu 15 grudnia 2021 r. nastąpiła sprzedaż aktem notarialnym udziałów w powyższych nieruchomościach, to jest w zabudowanej działce nr …., niezabudowanej działce nr …… oraz niezabudowanej działce nr ………. Do aktu notarialnego stawił się małżonek Wnioskodawczyni, działając w imieniu własnym oraz w imieniu i na rzecz Wnioskodawczyni, na podstawie powyższego pełnomocnictwa.
Cena sprzedaży nieruchomości ustalona została na łączną kwotę 415 200 zł i miała zostać zapłacona w następujący sposób:
1.Łączna kwota 15 000 zł została zapłacona przez nabywcę proporcjonalnie do wysokości zbywanych przez Wnioskodawczynię i byłego małżonka udziałów ze środków własnych przelewem przy zawarciu przedwstępnej umowy sprzedaży.
2.Łączna kwota 200 zł została zapłacona przez nabywcę proporcjonalnie do wysokości zbywanych przez Wnioskodawczynię i byłego małżonka udziałów gotówką w dniu sprzedaży.
3.Kwotę 40 000 zł nabywca zobowiązał się zapłacić Wnioskodawczyni w terminie do 16 grudnia 2021 r. na rachunek bankowy pełnomocnika Wnioskodawczyni.
4.Kwotę 40 000 zł nabywca zobowiązał się zapłacić byłemu małżonkowi Wnioskodawczyni w terminie do dnia 16 grudnia 2021 r. na jego rachunek bankowy.
5.Łączną kwotę 259 527 zł 99 gr nabywca zobowiązał się zapłacić w terminie do dnia 24 grudnia 2021 r., proporcjonalnie do wysokości zbywanych przez Wnioskodawczynię i byłego małżonka udziałów, przelewem na rachunek bankowy banku …., tytułem całkowitej spłaty kredytu udzielonego byłemu małżonkowi Wnioskodawczyni.
6.Kwotę 30 236 zł 01 gr nabywca zobowiązał się zapłacić Wnioskodawczyni na rachunek bankowy pełnomocnika Wnioskodawczyni w terminie 7 dni od dnia przedstawienia w banku ………. kopii wniosku o wykreślenie hipoteki ustanowionej na rzecz banku ….., wraz ze zgodą tego banku na wykreślenie hipoteki z potwierdzeniem przyjęcia wniosku przez właściwy sąd wieczystoksięgowy oraz dowodem wniesienia opłaty sądowej.
7.Kwotę 30 236 zł nabywca zobowiązał się zapłacić małżonkowi Wnioskodawczyni na jego rachunek bankowy w terminie 7 dni od dnia przedstawienia w banku …. kopii wniosku o wykreślenie hipoteki ustanowionej na rzecz banku ………., wraz ze zgodą tego banku na wykreślenie hipoteki z potwierdzeniem przyjęcia wniosku przez właściwy sąd wieczystoksięgowy oraz dowodem wniesienia opłaty sądowej.
Wyżej wymienione kwoty zapłacone zostały przez nabywcę w formie i w terminach wskazanych w powyższym akcie notarialnym. Wnioskodawczyni nie poniosła żadnych kosztów zbycia tych nieruchomości. Jednocześnie przed sprzedażą, Wnioskodawczyni uzgodniła z byłym małżonkiem w stosunku wewnętrznym, że niezależnie od zapisów w tym zakresie w akcie notarialnym, wszystkie kwoty przekazane bezpośrednio gotówką przez nabywcę, a także przelane na rachunek byłego małżonka, będą należne Wnioskodawczyni, a ponadto były małżonek przekaże dodatkowo Wnioskodawczyni należną jej jeszcze kwotę 51 927 zł 99 gr. Uzgodnienie to wynika z faktu, że Wnioskodawczyni nie była zobowiązana do spłaty kredytu zaciągniętego wyłącznie przez byłego małżonka i nie miała takiego zamiaru. Z kwoty sprzedaży 415 200 zł na Wnioskodawczynię przypadała połowa tej kwoty, czyli 207 600 zł. Jednocześnie zawarty w akcie notarialnym zapis o bezpośredniej spłacie w całości kredytu bankowego podyktowany był żądaniem banku …., który w przeciwnym wypadku nie wyraziłby zgody na sprzedaż nieruchomości. Nie było też możliwości, aby przypadająca na byłego małżonka kwota należna mu z tytułu sprzedaży nieruchomości (207 600 zł) przekazana została bezpośrednio do banku …… przez nabywcę, ponieważ była ona niewystarczająca w stosunku do zobowiązania z tytułu kredytu (259 527 zł 99 gr). Powyższe nieruchomości nabyte zostały w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawczyni i małżonka. W trakcie ich posiadania nie były wynajmowane, podnajmowane i nie czerpano korzyści z ich udostępnienia osobom trzecim. Także ich sprzedaż nie nastąpiła w ramach wykonywania działalności gospodarczej. Była to sprzedaż prywatnego majątku.
W uzupełnieniach wniosku Wnioskodawczyni nadmienia, że nabycie gruntów wskazanych we wniosku nastąpiło do majątku wspólnego małżonków. Kredyt zaciągnięty przez byłego małżonka został spłacony w całości z przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości, poprzez bezpośrednią wpłatę nabywcy nieruchomości na rachunek kredytowy. Działki nabyte zostały w trakcie trwania małżeństwa i w trakcie trwania ustawowej wspólności małżeńskiej, do majątku wspólnego. Po nabyciu działek małżonkowie zawarli umowę o rozdzielności majątkowej, przy czym nie dokonali podziału dotychczas zgromadzonego wspólnego majątku, w tym nie dokonali podziału tych działek. Następnie małżonek samodzielnie już zaciągnął kredyt bankowy i z własnych środków wybudował budynek mieszkalny. Działki nadal jednak były we własności Wnioskodawczyni oraz małżonka, a zatem wybudowany przez małżonka budynek mieszkalny stanowił zgodnie z prawem także własność Wnioskodawczyni (art. 46-48 Kodeksu cywilnego). Wnioskodawczyni zamierza do dnia 31 grudnia 2024 r. wydatkować cały uzyskany przez Nią przychód na własne cele mieszkaniowe, to jest m.in. na spłatę kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawczynię przed uzyskaniem przychodu (w listopadzie 2021 r.) na zakup udziału w budynku mieszkalnym, a także na remont tego budynku. Powyższy kredyt został zaciągnięty w listopadzie 2021 r. przez Wnioskodawczynię oraz Jej partnera. Kredyt zaciągnięty został na okres 30 lat w polskim banku ……. Celem kredytu był zakup budynku (domu) mieszkalnego jednorodzinnego. Udział Wnioskodawczyni w budynku to 50%. Wnioskodawczyni realizuje w tym domu swój własny cel mieszkaniowy, to jest zamieszkuje w nim wraz z partnerem. Wnioskodawczyni zamierza wydatkować przychód także na remont powyższego domu, polegający między innymi na malowaniu ścian, wymianie paneli oraz płytek ściennych i podłogowych, remont instalacji elektrycznej (zarówno materiały, jak i robocizna), zakup pralki, lodówki i płyty indukcyjnej. Wnioskodawczyni zamierza udokumentować powyższe wydatki fakturami VAT oraz rachunkami wystawionymi na Jej dane oraz zawartymi przez siebie umowami z wykonawcami prac remontowych. Źródłem tych wydatków będzie uzyskany przychód ze sprzedaży nieruchomości.
Pytanie
Czy w przedstawionym stanie faktycznym, Wnioskodawczyni będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania całości dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości, w sytuacji wydatkowania równowartości uzyskanego przychodu w kwocie 207 600 zł, w określonym terminie na własne cele mieszkaniowe, zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131 oraz ust. 25-30 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też w tej sytuacji możliwe jest skorzystanie z ww. ulgi jedynie w stosunku do kwoty w wysokości 155 672 zł 01 gr., czyli łącznej kwoty, którą otrzymała Wnioskodawczyni bezpośrednio od nabywcy (bez kwoty należnej Wnioskodawczyni, a przekazanej na spłatę kredytu)?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia przedmiotowego w związku z wydatkowaniem przychodu ze sprzedaży udziałów w nieruchomościach na remont polegający między innymi na malowaniu ścian, wymianie paneli oraz płytek ściennych i podłogowych, remont instalacji elektrycznej (zarówno materiały, jak i robocizna). Natomiast w zakresie możliwości zwolnienia od podatku dochodu ze sprzedaży udziałów w nieruchomościach w części wydatkowania przychodu na zakup pralki, lodówki i płyty indukcyjnej, wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.
Pani stanowisko w sprawie
Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe. Jednocześnie stosownie do treści art. 19 ust. 1 tej ustawy, przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Wskazać należy, że przepisów dotyczących zwolnień z opodatkowania nie należy interpretować rozszerzająco, i to nie tylko na korzyść podatnika, ale także na jego niekorzyść. Należy podkreślić, że zwolnienia podatkowe oraz ulgi są wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających zwolnienia podatkowe, jak również ulgi, należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów. Z powyższego przepisu art. 19 ust. 1 ustawy, wynika jednoznacznie, że przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Przepis ten wprowadził odrębną definicję przychodu z tego źródła, przez którą należy rozumieć wartość wyrażoną w cenie określonej w umowie. Zatem warunkiem skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy nie jest wydatkowanie na wymienione w tym przepisie cele konkretnych pieniędzy, lecz wartości przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości. Powyższe potwierdzają m.in. wyroki: NSA z dnia 4 września 2019 r., sygn. akt II FSK 3110/17, WSA w Warszawie z dnia 24 lipca 2020 r., sygn. akt III SA/Wa 1667/19, WSA w Krakowie z dnia 30 czerwca 2020 r., sygn. akt I SA/Kr 706/19, WSA w Lublinie z dnia 3 grudnia 2019 r., sygn. akt I SA/Lu 538/19. Ponadto powyższe stanowisko wypełniać będzie cel wskazanego przepisu, którym jest zwolnienie z opodatkowania dochodu, gdy przychód (a nie konkretne pieniądze) zostanie ponownie zainwestowany w określone cele mieszkaniowe, wspierając tym samym różne formy budownictwa mieszkaniowego i zachęcając do lokowania dochodu uzyskanego z omawianego tytułu m.in. w nowe inwestycje mieszkaniowe. Wskazać także trzeba na art. 19 ust. 1 zdanie drugie, który stanowi, że w sytuacji, gdy cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Natomiast zgodnie z przepisem art. 19 ust. 4, jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odpłatnego zbycia znacznie odbiega od wartości rynkowej nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, organ podatkowy wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Przyjęcie zatem stanowiska, że wydatkowane mają być konkretne pieniądze uzyskane ze sprzedaży nieruchomości (a nie wartość przychodu) powodowałoby, że w sytuacji określenia przez organ podatkowy wyższej wartości nieruchomości (według ceny rynkowej, a nie określonej w umowie), przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy byłby w części martwy, ponieważ podatnik nie mógłby wydatkować przychodu określonego przez organ podatkowy w części powyżej ceny określonej w umowie, albowiem faktycznie kwoty tej od nabywcy nie otrzymał. Założyć należy natomiast, że racjonalny ustawodawca nie tworzy martwych przepisów, czyli takich których nie można zastosować, gdyż nie da się spełnić określonych w nim warunków. Niezależnie od powyższego, w sytuacji wystąpienia niedających się usunąć wątpliwości co do treści tego przepisu, należy je rozstrzygnąć na korzyść podatnika zgodnie z art. 2a Ordynacji podatkowej.
Mając na uwadze powyższe, w przedstawionym stanie faktycznym, Wnioskodawczyni może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania całości dochodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości w sytuacji wydatkowania wartości przychodu w kwocie 207 600 zł, w określonym terminie na własne cele mieszkaniowe, zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 131, ust. 25-30 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy:
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30f oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.
Stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:
a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,
‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
W opisie sprawy Wnioskodawczyni wskazała, że w dniu 22 sierpnia 2015 r. zawarła związek małżeński, w którym obowiązywał ustrój wspólności ustawowej małżeńskiej. W dniu 15 września 2018 r. Wnioskodawczyni aktem notarialnym nabyła wraz z małżonkiem niezabudowaną działkę gruntu nr …., a także udział 1/7 części niezabudowanej działki gruntu nr …… oraz udział 1/26 części niezabudowanej działki gruntu nr ….. Następnie jeszcze w 2018 r. małżonkowie zawarli umowę o rozdzielności majątkowej, przy czym nie dokonali podziału dotychczas zgromadzonego wspólnego majątku. W dniu 13 kwietnia 2021 r. małżonkowie rozwiedli się, wciąż nie dokonując podziału zgromadzonego wspólnie w trakcie małżeństwa majątku.
Należy wskazać, że w myśl art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.):
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
W myśl art. 33 ww. Kodeksu:
Do majątku osobistego każdego z małżonków należą między innymi przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej, przedmioty nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.
Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w sentencji uchwały z dnia 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17:
„Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.
W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.
Uchwała dotyczyła wprawdzie określenia momentu nabycia w przypadku odziedziczenia po zmarłym małżonku udziału w nieruchomości lub prawie majątkowym wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy PIT, jednakże argumenty zawarte w uzasadnieniu tej uchwały zostały uznane w orzecznictwie sądów administracyjnych za aktualne, także w innych przypadkach „wyjścia” lub „wejścia” nieruchomości z/do majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową.
W świetle powyższego stwierdzić należy, że sprzedaż przez Panią 15 grudnia 2021 r. udziałów w nieruchomościach, nabytych do majątku wspólnego małżonków w 2018 r., stanowi źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie zostało dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.
W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Zgodnie z uregulowaniami zawartymi w art. 19 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych nie stanowią otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne, lecz – jak wyżej wskazano – jest nimi wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia.
Wobec powyższego, w przedmiotowej sprawie, do ustalenia wysokości przychodu ze sprzedaży udziałów w nieruchomościach ma zastosowanie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stanowisko Organu potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych.
W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 listopada 2016 r., sygn. akt II FSK 3171/14, Sąd w odniesieniu do art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdził: „Ta specyficzna konstrukcja powstania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych nie uzależnia powstania przychodu od jego otrzymania lub pozostawienia do dyspozycji podatnika pieniędzy czy wartości pieniężnych. Przepis ten jest przepisem szczególnym, wprowadza on w stosunku do przychodów ze źródeł przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. zasadę memoriałową, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje niezależnie od tego, czy podatnik faktycznie otrzymał do dyspozycji pieniądze lub inne wartości, a zatem czy cena została faktycznie zapłacona (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 marca 2016 r. sygn. akt II FSK 162/14). Dla wystąpienia przychodu wystarczy zatem samo zawarcie umowy sprzedaży, która musi określać cenę (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 maja 2012 r. sygn. akt II FSK 2189/10, z dnia 5 września 2008 r. sygn. akt II FSK 758/07)”.
Pani przychodem z tytułu odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomościach jest cała kwota za jaką faktycznie sprzedała Pani te udziały.
Wskazać również należy, że bez znaczenia pozostaje przeznaczenie od razu uzyskanego przez Panią przychodu w części na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Pani męża na sprzedany budynek mieszkalny.
Podatnicy środki ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mogą wydatkować w dowolny sobie sposób. Jednak żaden ze sposobów wydatkowania środków ze sprzedaży tych nieruchomości bądź praw nie powoduje, że mogą sobie obniżyć cenę wyrażoną w umowie sprzedaży – czyli przychód ze sprzedaży – nawet, jeżeli z aktu notarialnego wynika, że część kwoty uzyskanej ze sprzedaży tych nieruchomości bądź praw została bezpośrednio przelana na inne konto bankowe celem spłaty zobowiązań.
Podatnik nie ma zatem podstaw do obniżenia ceny wyrażonej w umowie sprzedaży ani do korygowania przychodu w momencie wydatkowania tego przychodu.
Cena, którą osiągnęła Pani ze sprzedaży udziałów w nieruchomościach jest przychodem, który może być pomniejszony o koszty uzyskania przychodu oraz koszty odpłatnego zbycia.
Pojęcie kosztów odpłatnego zbycia nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane w ustawie, należy zatem stosować językowe rozumienie tego wyrażenia, zgodnie z którym za koszty odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uważa się wszystkie wydatki poniesione przez zbywającego, które są konieczne, aby transakcja mogła dojść do skutku (wszystkie niezbędne wydatki bezpośrednio związane z tą czynnością). Można do takich kosztów zaliczyć np.: koszty wyceny sprzedawanej nieruchomości przez rzeczoznawcę majątkowego, koszty pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości, wydatki związane ze sporządzeniem przez notariusza umowy cywilnoprawnej, koszty i opłaty sądowe, o ile były ponoszone przez zbywcę. Pomiędzy tymi wydatkami a dokonanym zbyciem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy.
Ustalenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia odbywa się natomiast zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w zależności od tego, czy zbywaną nieruchomość lub prawo nabyto odpłatnie, czy nieodpłatnie.
Na gruncie art. 22 ust. 6c cytowanej ustawy:
Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.
W myśl art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c).
Zgodnie z art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Jak wynika z powyższych przepisów, podstawą obliczenia podatku jest dochód, stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości określonym zgodnie z art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych a kosztami uzyskania przychodu ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c lub 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak obliczony dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do treści art. 30e ust. 4 ww. ustawy:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
Z kolei, jak stanowi art. 30e ust. 5 ww. ustawy:
Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.
W myśl natomiast art. 30e ust. 7 ww. ustawy:
W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.
Przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy stanowi, że:
Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.
Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:
dochód zwolniony = D × W/P
gdzie:
D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,
W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.
Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.
Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do treści art. 21 ust. 25 pkt 1-2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:
1)wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
‒ położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;
2)wydatki poniesione na:
a)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1,
b)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a),
c)spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a) lub b)
‒ w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.
Zgodnie z art. 21 ust. 25a ww. ustawy:
Wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a)-c), uznaje się za wydatki poniesione na cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a)-c), w związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie.
W myśl art. 21 ust. 26 ww. ustawy:
Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Przez własne budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d) i e), rozumie się również niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub pomieszczenie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, podatnik nabędzie ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.
Przy czym, stosownie do art. 21 ust. 28 ww. ustawy:
Za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:
1)nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
2)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku albo jego części
Zgodnie z art. 21 ust. 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c), stanowi część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c) oraz zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a)-c).
Z kolei jak stanowi art. 21 ust. 30 ww. ustawy:
Przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
W konsekwencji, korzystanie ze zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
W przypadku niewypełnienia warunków określonych w wyżej cytowanym art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik traci prawo do ulgi i jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego.
Rozstrzygając zatem o prawie do zwolnienia z opodatkowania należy pamiętać, że zawarty w art. 21 ust. 25 ww. ustawy, katalog wydatków uprawniających do zwolnienia ma charakter zamknięty i w związku z tym tylko wydatkowanie środków na realizację celów w nim wskazanych pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania. Inne wydatki niż wymienione w tym katalogu nie uprawniają do skorzystania z powyższego zwolnienia.
Należy jednak zauważyć, że wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwami od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na nim obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi, czy zwolnienia podatkowego należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie.
Podkreślenia wymaga również kwestia, że w przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obowiązek udowodnienia, że określony wydatek został poniesiony przez podatnika przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.
Podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z cytowanego wyżej art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy, jest zatem fakt wydatkowania począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych na wskazane w art. 21 ust. 25 ww. ustawy własne cele mieszkaniowe. Zawarte w tych przepisach wyliczenie tzw. wydatków mieszkaniowych, których realizacja uprawnia do zastosowania ww. zwolnienia ma charakter enumeratywny (wyczerpujący). Przy czym, przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi o bezpośrednim finansowaniu określonego w nim celu, ze środków uzyskanych z konkretnej sprzedaży.
Jednym z celów, których realizacja uprawnia do zwolnienia jest wskazana w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, spłata kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), na cele określone w pkt 1, w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Stosownie do treści art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a) i d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione m.in. na nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem oraz na budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego. Z treści art. 21 ust. 25 pkt 2 ww. ustawy, jasno wynika, że kredyt, na którego spłatę zostanie przeznaczony przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości musi być kredytem zaciągniętym na udokumentowane własne cele mieszkaniowe, które zostały wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Celem ustawodawcy było bowiem premiowanie zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych przez podatnika. Spłacony kredyt (pożyczka) nie ma być jakimkolwiek kredytem (pożyczką), lecz musi spełniać ściśle określone ustawą wymagania. Musi to być bowiem kredyt (pożyczka) – co wynika literalnie z art. 21 ust. 25 pkt 2 ww. ustawy – zaciągnięty przez podatnika na cele określone w pkt 1 ww. ustawy. Przepis wyraźnie bowiem stanowi, że kredyt (pożyczka) mają być zaciągnięte na cele określone w pkt 1, a więc na cele mieszkaniowe. Ważne jest również, aby spłacany kredyt zaciągnięty był przed dniem uzyskania przychodu ze sprzedaży nieruchomości (udziału) i aby kredyt ten zaciągnięty był przez osobę, która uzyskuje przychód ze sprzedaży.
Z opisu sprawy wynika, że część przychodu uzyskanego ze sprzedaży udziałów w nieruchomościach Wnioskodawczyni chce wydatkować na spłatę kredytu zaciągniętego przez Wnioskodawczynię w listopadzie 2021 r. Ww. kredyt został zaciągnięty w polskim banku przez Wnioskodawczynię oraz Jej partnera na okres 30 lat. Celem kredytu był zakup budynku (domu) mieszkalnego jednorodzinnego. Udział Wnioskodawczyni w budynku to 50%. Wnioskodawczyni realizuje w tym domu swój własny cel mieszkaniowy, gdyż zamieszkuje w nim wraz z partnerem.
Zatem, przeznaczenie przychodu z odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomościach na ww. cel stanowi wydatek na własne cele mieszkaniowe, w świetle wskazanych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika również, że przychód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomości, Wnioskodawczyni chce w części przeznaczyć na remont zakupionego domu.
W przypadku zamiaru skorzystania ze zwolnienia od podatku dochodu z odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomościach w związku z wydatkowaniem części przychodu na remont nabytego budynku mieszkalnego, w którym Wnioskodawczyni realizuje własne cele mieszkaniowe, wskazać należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wprost katalogu wydatków mieszkaniowych związanych z remontem budynku mieszkalnego, jak też nie definiuje pojęcia „remont” użytego w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dla wyjaśnienia tego pojęcia, należy odnieść się do jego znaczenia funkcjonującego w języku powszechnym. I tak, „remont” to „doprowadzenie jakiegoś budynku lub urządzenia do stanu używalności; naprawa, odnawianie (czegoś)”. Synonimami tego pojęcia są m.in. „naprawa, przebudowa, odrestaurowanie, modernizacja”.
W świetle przepisu art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.):
Ilekroć w ustawie jest mowa o remoncie - należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.
Niemniej jednak, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie odwołuje się do tego przepisu. Tym samym, definicja „remontu” funkcjonująca na gruncie Prawa budowlanego nie może być wprost przenoszona na grunt omawianej ustawy podatkowej. Może być natomiast uwzględniona jako jeden z elementów służących ustaleniu znaczenia pojęcia „remontu” dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych.
W myśl art. 3 pkt 6 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budowie - należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego.
Zgodnie z art. 3 pkt 7 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o robotach budowlanych - należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego.
Natomiast zgodnie z art. 3 pkt 7a ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o przebudowie - należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.
Z kolei zgodnie z art. 3 pkt 1 ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.
Zatem, zgodnie z definicją obiektu budowlanego jego częścią składową są również instalacje zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Pojęcie remontu wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 marca 1998 r., sygn. akt I SA/Gd 886/96, stwierdzając: „za remont budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w znaczeniu powszechnie stosowanym w zakresie inwestycji uważa się prace budowlane mające na celu utrzymanie lokalu mieszkalnego lub budynku mieszkalnego we właściwym stanie, przywrócenie jego pierwotnej zdolności użytkowej, którą utracił w wyniku upływu czasu i eksploatacji wraz z wymianą dotychczas użytkowanych zużytych składników ich wyposażenia technicznego takich jak: dotychczasowej instalacji wodnej, kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, ciepłej wody, gazu przewodowego lub tylko określonych elementów tych instalacji”.
Za „remont” budynku mieszkalnego, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy więc uznać prace dotyczące tego budynku, służące jego utrzymaniu we właściwym stanie, doprowadzeniu go do pożądanej zdolności użytkowej, modernizacji jego elementów składowych. „Remontem” w rozumieniu omawianego przepisu jest również tzw. wykończenie budynku mieszkalnego, a więc prace służące doprowadzeniu do zdolności użytkowej pomieszczeń w nowo wybudowanym budynku. W każdym przypadku remont dotyczy „materii” budynku mieszkalnego, a więc jego ścian, podłóg, sufitu, okien, drzwi, wyposażenia technicznego takiego jak instalacje: wodna, kanalizacyjna, elektryczna, grzewcza, gazowa bądź innych elementów trwale połączonych konstrukcyjnie z elementami budowlanymi w budynku mieszkalnym.
W orzecznictwie przyjmuje się, że za wydatki spełniające kryteria art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można uważać, w szczególności, wykonanie robót budowlanych w istniejącym lub nowopowstałym budynku mieszkalnym wraz z wymianą/instalacją składników wyposażenia technicznego budynku lub lokalu (np. instalacji wodnej, kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania, cieplej wody, gazu przewodowego). W praktyce więc przy rozpatrywaniu przesłanek pozwalających na skorzystanie z ulgi mieszkaniowej, zarówno w przypadku remontu, budowy, jak i wykończenia nieruchomości ponoszone są wydatki o zbliżonym charakterze.
W odniesieniu do wskazanych przez Panią wydatków związanych z remontem domu, w którym realizuje Pani własne potrzeby mieszkaniowe i do którego Pani przysługuje prawo współwłasności, obejmujących malowanie ścian, wymianę paneli oraz płytek ściennych i podłogowych, remont instalacji elektrycznej (zarówno materiały, jak i robocizna), poniesionych z przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomościach, nabytych do majątku wspólnego małżonków, stwierdzić należy, że ww. wymienione wydatki spełniają dyspozycję zwolnienia ustawowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i mogą zostać uwzględnione przez Panią jako wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje ściśle określonego sposobu dokumentowania wydatku poniesionego na cele określone w art. 21 ust. 25 ww. ustawy. Niemniej, w świetle ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, skoro zamierza Pani skorzystać ze zwolnienia powinna liczyć się Pani z koniecznością wykazania faktu wydatkowania środków ze sprzedaży nieruchomości na cele mieszkaniowe. Organ podatkowy dla celów podatkowych, weryfikując możliwość skorzystania ze zwolnienia podatkowego, uprawniony jest żądać od podatników udokumentowania poniesienia wydatków poprzez przedłożenie rzetelnych i wiarygodnych dowodów, z których w sposób niebudzący żadnych wątpliwości będzie wynikało kto, kiedy i jaki wydatek poniósł, czyli np. czy środki uzyskane ze sprzedaży ww. nieruchomości faktycznie przeznaczone zostały przez podatnika na własne cele mieszkaniowe. Takimi dokumentami mogą być m.in. umowy sprzedaży, faktury VAT bądź też inne dokumenty, które ten fakt mogą potwierdzić.
Reasumując, mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawiony opis stanu faktycznego stwierdzić należy, że nienastępująca w wykonywaniu działalności gospodarczej sprzedaż przez Panią w grudniu 2021 r. udziałów w nieruchomościach, nabytych w 2018 r. do majątku wspólnego małżonków, stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z którego dochód podlega opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 30e ww. ustawy, gdyż odpłatne zbycie zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie. W przedmiotowej sprawie, przychodem dla Pani jest cała kwota z tytułu sprzedaży udziałów w nieruchomościach, ustalona na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czyli kwota wynikająca z aktu notarialnego, w tym również kwota, która została przelana na rachunek bankowy przez nabywcę nieruchomości, celem spłaty zadłużenia Pani męża.
Przeznaczenie przez Panią części przychodu ze sprzedaży ww. udziałów w nieruchomościach, w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, na spłatę kredytu i odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez Panią i Pani partnera w listopadzie 2021 r. na zakup udziału w budynku mieszkalnym, którego jest Pani współwłaścicielem i w którym realizuje Pani własne cele mieszkaniowe, uprawnia do zwolnienia od podatku dochodu z odpłatnego zbycia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 w związku z ust. 25 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponadto wydatkowanie przychodu uzyskanego z ww. odpłatnego zbycia na remont zakupionego budynku, obejmujący malowanie ścian, wymianę paneli oraz płytek ściennych i podłogowych, remont instalacji elektrycznej (zarówno materiały, jak i robocizna), będzie Panią uprawniało do skorzystania ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym wskazać należy, że zwolnieniu będzie podlegał dochód w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia udziałów w nieruchomościach.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego.
Podkreślić również należy, że w niniejszej interpretacji Organ nie odniósł się do podanych we wniosku wyliczeń, w tym kwoty przychodu. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego, gdyż prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy.
Końcowo wskazać należy, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym, niniejsza interpretacja jest wiążąca dla Pani, jako osoby występującej z wnioskiem, nie wywiera natomiast skutku prawnego dla Pani byłego męża.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right