Wyrok SN z dnia 30 czerwca 2022 r., sygn. I NSNc 646/21

Dyspozycja normy prawnej wynikającej z art. 385¹ § 1 k.c. nakazuje przyjąć, że  postanowienia umowy zawartej z konsumentem, o których mowa w tym przepisie, dotknięte są szczególnego rodzaju sankcją – bezskuteczności częściowej, która oznacza, że konsument nie jest tymi postanowieniami związany, jeżeli nie zostały one z nim uzgodnione indywidualnie, a jednocześnie kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy. W takim przypadku strony są jednak związane umową w pozostałym zakresie (art. 385¹ § 2 k.c.). Nie budzi przy tym wątpliwości, że ww. sankcja, którą ustawodawca opatrzył tzw. klauzule abuzywne w umowach zawieranych w obrocie konsumenckim, działa ex lege i ex tunc. W każdym więc przypadku, w którym sąd rozpoznaje sprawę dotyczącą skierowanego przeciwko konsumentowi roszczenia wynikającego z umowy zawartej przez niego z przedsiębiorcą, ma on obowiązek zbadać treść tej umowy, aby ocenić, w jakim zakresie konsument – w świetle treści art. 385¹ § 1 k.c. – jest jej postanowieniami związany, a w konsekwencji – czy  poddane pod osąd roszczenie zasługuje na uwzględnienie, a jeżeli tak, to w jakim zakresie.

Sąd Najwyższy w składzie: 

Prezes SN Joanna Lemańska (przewodniczący, sprawozdawca) 

‎SSN Aleksander Stępkowski 

‎Bogusława Rutkowska (ławnik Sądu Najwyższego) 

w sprawie z powództwa T. Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W. ‎przeciwko H. P. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych w dniu 30 czerwca 2022 r. skargi nadzwyczajnej wniesionej przez Prokuratora Generalnego od nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Referendarza sądowego w Sądzie Rejonowym w K. z 26 września 2019 r., sygn. II Nc (…): 

I. uchyla zaskarżony nakaz zapłaty w całości i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w K. do ponownego rozpoznania;

II. znosi wzajemnie koszty postępowania wywołanego skargą nadzwyczajną.