Wyrok SN z dnia 13 września 2022 r., sygn. II CSKP 354/22

W przypadku, w którym dochodzone jest roszczenie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia nie ma co do zasady podstaw do prostego określenia jego wysokości jako wynagrodzenia za wykonane (poza zakresem umowy) roboty budowlane wyliczonego według wartości rynkowej. Kwota ta, równa zaoszczędzonemu wydatkowi, może być co najwyżej równa wartości wzbogacenia zamawiającego. Zgodnie z art. 405 k.c. przesłanką powstania zobowiązania z bezpodstawnego wzbogacenia jest jednak nie tylko wzbogacenie jednego podmiotu, ale i zubożenie innego. Uzyskanie korzyści następuje kosztem innej osoby wówczas, gdy w sensie ekonomicznym można uznać, że korzyść uzyskana przez jedną osobę (wzbogacenie) pochodzi z majątku innej osoby. Wielkość wzbogacenia nie musi odpowiadać wielkości zubożenia. Jeżeli wartość tego, co bez podstawy prawnej ubyło z majątku zubożonego, nie jest równa temu, co bez podstawy prawnej powiększyło majątek wzbogaconego, wartość bezpodstawnego wzbogacenia określa kwota niższa (tzw. zasada podwójnego ograniczenia). Przyjęcie, że wysokość roszczenia z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia jest w analizowanym przypadku równa rynkowej wartości wynagrodzenia, w praktyce sprawiałoby, że końcowy efekt rozliczeń stron byłby dla wykonawcy podobny, a nawet korzystniejszy, niż gdyby prace te były objęte umową. Wykonawca uzyskiwałby pełne wynagrodzenie, bez jednoczesnej odpowiedzialności za wady wykonanych prac, która to odpowiedzialność wynika zazwyczaj z umowy.

Sąd Najwyższy w składzie: 

Prezes SN Joanna Misztal-Konecka ‎(przewodniczący, sprawozdawca) ‎

SSN Marcin Krajewski ‎

SSN Krzysztof Wesołowski 

w sprawie z powództwa S. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. ‎przeciwko Powiatowi […] w Ś. ‎o zapłatę, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 13 września 2022 r., ‎skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu ‎z dnia 30 września 2019 r., sygn. akt I AGa 52/19, 

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu we Wrocławiu do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.