Opłata cukrowa i podatek od tzw. małpek

Opublikowano rządowy projekt ustawy zmieniającej przepisy dotyczące opłat od:

• napojów alkoholowych sprzedawanych w opakowaniach do 300 ml (podatek od tzw. małpek) i
• napojów z dodatkiem substancji słodzących oraz kofeiny i tauryny (tzw. opłaty cukrowej).

Nowe rozwiązania maja obowiązywać od 1 lipca 2023 r., ale już obecnie warto poznać kierunek, w jakim podążają zmiany w zakresie tych dwóch danin.

Opłata cukrowa - zmiany

Najważniejsze zmiany, które przewiduje projekt w zakresie opłaty cukrowej, to:

• odprowadzanie opłaty cukrowej przez producentów lub importerów. Tym samym z obowiązku tego zostaną zwolnieni sprzedawcy detaliczni lub podmioty dostarczające im napoje,
• zmiana definicji napoju (m.in. nowa definicja jednoznacznie wskazuje, że wszystkie soki 100% zawierające wyłącznie substancje pochodzenia naturalnego nie podlegają opłacie),
• opodatkowanie wszystkich koncentratów, z których przygotowuje się napoje. Dotychczas opłacie mogły nie podlegać koncentraty napojów m.in. w postaci stałej,
• ustalenie stałej wysokości opłaty dla napojów w postaci skoncentrowanej: płynnej - 3,00 zł za litr lub stałej - 3,00 zł za kilogram. Wysokość opłaty ustalono, biorąc pod uwagę średnią zawartość cukru w przeliczeniu na litr/kilogram wyrobu skoncentrowanego,
• złagodzenie zasad nakładania kar za niedokonanie zapłaty w terminie i spóźnione składanie sprawozdań o sprzedaży produktów podlegających opłatom. I tak stawki kar będą o połowę niższe, gdy przedsiębiorca naprawi swój błąd w ciągu 14 dni od zakończenia kontroli podatkowej. Negatywne konsekwencje nie spotkają przedsiębiorców za opóźnienie w zapłacie podatku od małpek lub złożeniu sprawozdania, jeżeli przed kontrolą organów skarbowych naprawią uchybienie (zapłacą podatek lub złożą sprawozdanie).

Podatek od tzw. małpek - zmiany

Najważniejsze zmiany, które przewiduje projekt, to:

• zobowiązanie hurtowników napojów alkoholowych do przekazywania wraz z fakturami informacji o braku obowiązku wniesienia podatku od tzw. małpek po stronie kupującego. Projekt określa także minimalny zakres danych, jakie powinien zawierać przekazywany dokument,
• wskazanie, że obowiązek zapłaty opłaty od tzw. małpek powstaje w dniu zaopatrze­nia przedsiębiorcy posiadającego zezwolenie na sprzedaż detaliczną napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży w napoje alkoholowe w opakowaniach jednostkowych o ilości nominalnej napoju nieprzekraczającej 300 ml, w tym posiadającego jednocześnie zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi,
• złagodzenie zasad nakładania kar za niedokonanie zapłaty w terminie i spóźnione składanie sprawozdań o sprzedaży produktów podlegających opłatom. Ustawodawca przewiduje tu wprowadzenie rozwiązań analogicznych do tych omówionych już przy okazji przedstawiania zmian w opłacie.

Jakie zmiany zostaną wprowadzone w podatkach dochodowych

Omawiany projekt przewiduje także zmiany w podatkach dochodowych. I tak, nie są kosztem uzyskania przychodu dodatkowe opłaty za nieterminowe uiszczenie daniny od tzw. małpek i podatku cukrowego oraz spóźnioną sprawozdawczość w tym zakresie. Zgodnie z projektem dotyczyć to będzie także dodatkowych opłat nakładanych na przedsiębiorców w zmniejszonej wysokości. Tym samym, przykładowo, przedsiębiorca, który zapłacił dodatkową opłatę za nieterminowe uiszczenie opłaty w terminie 14 dni od zakończenia kontroli skarbowej, zapłaci ją w mniejszej wysokości, ale nadal nie będzie jej mógł uznać za koszt podatkowy.

Od kiedy będą obowiązywać nowe regulacje

Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to I kwartał 2023 r. Projekt przewiduje, że ustawa nowelizująca ma wejść w życie 1 lipca 2023 r. Przy tym nowelizacja będzie miała zastosowanie także do postępowań w sprawie ustalenia dodatkowej opłaty za niezapłacenie w terminie danin czy spóźnione złożenie sprawozdania, wszczętych i niezakończonych przed tym dniem. Tym samym, przykładowo, przedsiębiorca, u którego kontrola skarbowa rozpoczęła się przed wejściem w życie nowelizacji, a zakończy się po tym dniu decyzją nakładającą dodatkową opłatę, będzie mógł skorzystać z nowych rozwiązań. Oznacza to, że zapłaci niższą dodatkową opłatę, jeżeli w terminie 14 dni od zakończenia kontroli naprawi swój błąd.

Źródło:

• projekt nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw (nr projektu UD443) - opubl. na www.rcl.gov.pl

Sławomir Biliński

prawnik, redaktor „MONITORA księgowego”, ekspert podatkowy,
autor licznych publikacji z prawa podatkowego i gospodarczego