Wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 8 września 2022 r., sygn. VIII GC 199/20

Podwykonawca nie może domagać się zapłaty wynagrodzenia od zamawiającego na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu, jeśli przysługuje mu roszczenie wobec generalnego wykonawcy.

Gazeta Prawna nr 208/2022

Dnia 8 września 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Jacek Wojtycki

po rozpoznaniu w dniu 8 września 2022 r. w Bydgoszczy na rozprawie sprawy z powództwa : I. G. przeciwko : (...) o zapłatę

I. oddala powództwo;

II. zasądza od powódki na rzecz pozwanej kwotę 10 800 zł (dziesięć tysięcy złotych osiemset złotych) z należnymi odsetkami tytułem zwrotu kosztów procesu; III. nakazuje pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Bydgoszczy kwotę 595,35 zł (pięćset dziewięćdziesiąt pięć złotych 35/100 groszy) tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Uzasadnienie

Powódka - I. G. domagała się zasądzenia od pozwanej – (...), kwoty 377 467,61 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 13 lipca 2017 r. do dnia zapłaty, a ponadto zasądzenia od pozwanej na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka podała, że w dniu 10 kwietnia 2014 r. (...) sp. z o.o. (generalny wykonawca) zawarła z pozwaną (inwestor) umowę o roboty budowlane, której przedmiotem była rewitalizacja miejscowości C. oraz zagospodarowanie terenu przy (...). Umowa miała być wykonana do dnia 17 marca 2015 r., przy czym pierwszy jej etap - zakończony miał być do dnia 10 czerwca 2014 r. (ostatecznie termin ten został prolongowany do dnia 30 kwietnia 2015 r.). Generalny wykonawca miał otrzymać wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 1 374 752,30 zł netto. W dniu 11 kwietnia 2014 r. (...) sp. z o.o. zawarł z powódką (jako podwykonawcą) umowę o roboty budowlane nr (...) Zakres umowny robót określono w Załączniku nr 1. Powódka miała otrzymać wynagrodzenie ryczałtowe w kwocie 547 138,70 zł netto (672 980,60 zł). Powódka podała, że w imieniu (...) sp. z o.o., umowę z dnia 11 kwietnia 2014 r. podpisał jedynie prezes zarządu (M. K.), podczas gdy z odpisu KRS tej spółki wynika, że do reprezentowania spółki, w przypadku gdy zarząd jest wieloosobowy wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu lub jednego członka zarządu łącznie z prokurentem. Powódka zarzuciła, że M. K. nie dysponował także, na dzień podpisania umowy z powódką, skutecznie udzielonym pełnomocnictwem spółki do zawierania takiej umowy w imieniu spółki. Tym samym, zdaniem powódki, nie można mówić o ważnie zawartej umowie podwykonawczej (art. 58 § 1 kc w związku z art. 647 ( 1) § 4 kc). Z tych samych względów, jej zdaniem, nieważna jest również umowa o roboty budowlane z dnia 10 kwietnia 2014 r. Powódka wyraziła przy tym pogląd, że w sytuacji, gdy nieważność umowy o roboty budowlane, ze względu na niezachowanie formy, uniemożliwia zasądzenie równowartości tych robót jako wynagrodzenia, nie ma przeszkód aby ich równowartość uwzględnić na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 kc), skoro o ich wartość osoba zlecająca wzbogaciła się. Zdaniem powódki, pozwana jest zobowiązana zwrócić jej równowartość świadczenia, które uzyskała na podstawie umowy, obliczonego po cenach rynkowych, co sprowadza się do wyliczenia kosztorysowej wartości wykonanych przez nią robót w ramach I etapu umowy o roboty budowlane i robót dodatkowych. Zdaniem powódki, wartość ta wynosi 500 000 zł. Uwzględniając jednak dotychczas wpłacone przez pozwaną kwoty, powódka domaga się zapłaty kwoty 377 467,61 zł. Na koniec powódka wskazała, że Sąd Okręgowy w Legnicy prawomocnie oddalił powództwo (...) sp. z o.o. przeciwko niej o zapłatę z tytułu odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy nr (...) (sygn. akt VI GC 120/16). W dniu 10 kwietnia 2017 r. powódka złożyła do Sądu Rejonowego w Bydgoszczy wniosek o zawezwanie do próby ugodowej, a sprawa została zarejestrowana pod sygn. akt VIII GCo 95/17.