Wyrok SN z dnia 25 maja 2022 r., sygn. II USKP 212/21

Ustalenie prawa do nawet częściowej (w ograniczonym zakresie) wypłaty emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach, stoi na przeszkodzie przyznaniu prawa do rekompensaty. Wymaga to jednak dodatkowych ustaleń, a zwłaszcza przedstawienia stanowiska ZUS odnośnie do zachowania przez ubezpieczonego prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym po dniu złożenia wniosku o rekompensatę.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Bohdan Bieniek (przewodniczący) ‎

SSN Maciej Pacuda ‎

SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku Z. K. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B. ‎o prawo do rekompensaty, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 25 maja 2022 r., ‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w […] ‎z dnia 17 grudnia 2019 r., sygn. akt III AUa […],

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w […] do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. (dalej również jako: ZUS) w decyzji z dnia 29 listopada 2019 r. odmówił Z. K. prawa do rekompensaty określonej w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, ponieważ nie udowodnił on przed 1 stycznia 2009 r. wykonywania przez co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

W wyroku z dnia 17 grudnia 2019 r., sygn. akt III AUa […], Sąd Apelacyjny w […] – w sprawie z odwołania tego ubezpieczonego od wymienionej wyżej decyzji ZUS – oddalił apelację organu rentowego od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ł. z dnia 20 sierpnia 2019 r., sygn. akt III U […], w którym Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję ZUS z dnia 29 listopada 2019 r. i przyznał Z. K. prawo do rekompensaty od 12 listopada 2018 r.

Sąd Apelacyjny ustalił, że wnioskodawca (ur. 12 listopada 1953 r.) w okresie zawodowej aktywności od 31 maja 1972 r. do 31 stycznia 2012 r. był zatrudniony przez co najmniej piętnaście lat w szczególnych warunkach na różnych stanowiskach; między innymi jako kierowca samochodu ciężarowego. Decyzją z dnia 18 września 2014 r. ZUS odmówił mu prawa do emerytury w wieku obniżonym, gdyż nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Z. K. nie zaskarżył tej decyzji. Nie ubiegał się o emeryturę pomostową, natomiast 16 listopada 2018 r. złożył wniosek o emeryturę. Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z 29 listopada 2018 r. przyznał mu emeryturę od 12 listopada 2018 r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego, a drugą decyzją z tego dnia (zaskarżoną w niniejszym postępowaniu) odmówił prawa do rekompensaty.