Wyrok SN z dnia 4 lutego 2021 r., sygn. II USKP 11/21

W każdej z dwóch kolejnych kontroli, o jakich mowa w art. 36 ust. 1 ustawy wypadkowej, wymagane jest stwierdzenie rażącego naruszenia przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, natomiast bez znaczenia jest rodzaj naruszonych przepisów, nie muszą być to te same przepisy.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Romualda Spyt (przewodniczący)

SSN Bohdan Bieniek

‎SSN Halina Kiryło (sprawozdawca)

w sprawie z wniosku A. W. ‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w O. o wysokość składki na ubezpieczenie wypadkowe, ‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 4 lutego 2021 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego w (…) z dnia 21 listopada 2018 r., sygn. akt III AUa (…),

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasądza od wnioskodawczyni na rzecz organu rentowego kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Sąd Okręgowy w O. wyrokiem z dnia 24 sierpnia 2017 r. oddalił odwołanie płatnika składek A. W. od decyzji Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w O. z dnia 20 lutego 2017 r. o podwyższeniu o 100% stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2015 r. do 31 marca 2016 r.

W niniejszej sprawie ustalono, że płatnik składek prowadził działalność gospodarczą pod firmą „W.” A. W. w L. W dniach 26 i 28 lutego 2014 r. Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadziła kontrolę płatnika składek na budowie mieszalni pasz M. w B., w celu sprawdzenia przestrzegania przez pracodawcę przepisów prawa pracy, w tym przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy. W trakcie kontroli na terenie budowy płatnik wykonywał prace związane z montażem elementów konstrukcji wieży technologicznej. W wyniku kontroli stwierdzono, że w dniu 26 lutego 2014 r. pracownicy kontrolowanego zakładu wykonywali prace związane z montażem słupa bezpośrednio przy niezabezpieczonej przed możliwością upadku z wysokości części otworu technologicznego o głębokości około 2 m od strony hali magazynowej. Ponadto pracownicy zakładu Z. M. i Z. W. w trakcie montażu konstrukcji wieży na wysokości obsługiwali bez wymaganych uprawnień urządzenie techniczne - podnośnik nożycowy. W dniu 28 lutego 2014 r. ustalono, że osoby współpracujące z operatorem żurawia nie zostały wyposażone w elementy rozpoznawcze wyróżniające je od innych pracowników. Organ ujawnił także brak zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi przewodu elektrycznego położnego na betonowej posadzce pod podnośnikiem nożycowym, z którego wykonywano prace montażowe oraz brak zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi przewodu elektrycznego położnego na betonowej posadzce pod podnośnikiem koszowym. Kontrola wykazała, że w miejscu prowadzenia prac nie zapewniono skutecznych urządzeń ochronnych zabezpieczających przed upadkiem z wysokości, a zastosowane balustrady wykonane z drewnianych palików zostały zamocowane przy krawędziach otworów technologicznych w sposób niestabilny. Stwierdzono również, że cześć krawędzi zabezpieczono tylko taśmą ostrzegawczą. Prace bezpośrednio przy niezabezpieczonej części otworu o głębokości około 2 m związane z przykręcaniem słupa wykonywali L. M. i L. S. W związku z powyższymi ustaleniami wydano ustne decyzje dotyczące: 1) wstrzymania prac związanych z przykręcaniem słupa, wykonywanych bezpośrednio przy niezabezpieczonej części otworu - do czasu zapewnienia skutecznych urządzeń ochronnych zabezpieczających (3/D1000) oraz 2) skierowania do innych prac dwóch pracowników wykonujących prace montażowe konstrukcji wieży technologicznej przy użyciu podnośnika - do czasu uzyskania uprawnień kwalifikacyjnych do obsługi tych urządzeń (4/J1002), a nadto 3) usunięcia zagrożenia związanego z brakiem zabezpieczenia przed uszkodzeniami mechanicznymi przewodu elektrycznego położnego na betonowej posadzce. Inspektor pracy w dniu 28 lutego 2014 r. nakazał płatnikowi: wyposażyć sygnalistę współpracującego z operatorem żurawia w jeden lub więcej elementów rozpoznawczych - z rygorem natychmiastowej wykonalności; zapewnić skuteczne urządzenia ochronne zabezpieczające przed upadkiem z wysokości w miejscu wykonywania prac montażowych - z rygorem natychmiastowej wykonalności oraz wyznaczyć koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy osób zatrudnionych na budowie mieszalni pasz w B. do 23 marca 2014 r. W wyniku stwierdzenia wskazanych naruszeń brygadzista T. K. został ukarany mandatem karnym w wysokości 1.000,00 zł.