Jak stosować wyłączenia składkowe w odniesieniu do rad nadzorczych – 8 najczęstszych problemów płatników składek

Członkowie rad nadzorczych pobierający wynagrodzenie z tytułu zasiadania w radzie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym - emerytalnemu i rentowym. Do ustalania podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia, należnych za tę grupę osób, zastosowanie mają m.in. przepisy dotyczące zwolnień składkowych. Płatnicy często mają trudności z rozstrzygnięciem, czy dany przychód członka rady może zostać wyłączony z oskładkowania, czy nie, a jeżeli tak - jak odpowiednio zastosować do członka rady regulacje dotyczące zwolnienia składkowego.

Obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym (od 1 stycznia 2015 r.) podlegają m.in. osoby fizyczne, które:

• na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są członkami rad nadzorczych oraz
• pobierają wynagrodzenie z tytułu pełnienia tej funkcji (art. 6 ust. 1 pkt 22 ustawy systemowej).

Obowiązek ubezpieczeń emerytalno-rentowych powstaje od dnia powołania na członka rady do dnia zaprzestania pełnienia tej funkcji, lecz nie wcześniej niż od dnia, w którym członek rady nadzorczej zaczął pełnić swoją funkcję odpłatnie. Płatnikiem składek za członka rady nadzorczej jest podmiot, w którym działa rada (art. 4 pkt 2 lit. zb ustawy systemowej). Członkowie rad nadzorczych z mocy prawa nie podlegają ubezpieczeniu wypadkowemu ani ubezpieczeniu chorobowemu.

PRZYKŁAD

Katarzyna B. od 1 marca 2018 r. sprawuje funkcję członka rady nadzorczej w spółce z o.o. Do 31 maja 2018 r. nie otrzymywała z tego tytułu wynagrodzenia. Od 1 czerwca 2018 r., na mocy uchwały wspólników, członkom rady nadzorczej spółki zostało przyznane ryczałtowe wynagrodzenie miesięczne w kwocie 2400 zł. Spółka ma obowiązek zgłoszenia Katarzyny B. do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, a także - w przypadku gdy zamieszkuje ona na terenie Polski - do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego, na formularzu ZUS ZUA, od 1 czerwca 2018 r. Jeśli Katarzyna B. była wcześniej zgłoszona tylko do ubezpieczenia zdrowotnego (jest ono obowiązkowe dla wszystkich członków rad nadzorczych zamieszkujących w Polsce), spółka przed zgłoszeniem członka rady do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego musi wyrejestrować Katarzynę B. z wcześniej zgłoszonego ubezpieczenia zdrowotnego (zarówno wyrejestrowanie, jak i zarejestrowanie musi mieć tę samą datę - 1 czerwca 2018 r.).