Komentarz do Kodeksu Pracy 2022 - Dział IX. Zatrudnianie młodocianych

» Zagadnienia ogólne

Od 1 września 2018 r. młodocianym w rozumieniu przepisów Kodeksu pracy jest osoba, która ukończyła 15 lat, ale nie przekroczyła 18 lat (art. 190 Kodeksu pracy). Dotychczas pracownikiem młodocianym była osoba, która ukończyła co najmniej 16 lat, a nie miała skończonych 18 lat. Nowelizacja dostosowała wiek młodocianych do istniejącego systemu edukacji.

Po zmianach przepisów zasadniczo zatrudnianie pracowników w wieku poniżej 15 lat jest zabronione. Wyjątkowo tylko istnieje możliwość zatrudnienia młodocianych, którzy:

· ukończyli 8-letnią szkołę podstawową, a nie mają 15 lat,

· nie ukończyli 8-letniej szkoły podstawowej i nie mają 15 lat.

Ponadto po zmianach przepisów od 1 grudnia 2018 r. z osobą, która ukończyła 15 lat i nie ukończyła 8-letniej szkoły podstawowej, może być, na wniosek jej przedstawiciela ustawowego lub opiekuna, zawarta umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego odbywanego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy, jeżeli:

1) została ona przyjęta do oddziału przysposabiającego do pracy utworzonego w 8-letniej szkole podstawowej albo

2) uzyskała zezwolenie dyrektora 8-letniej szkoły podstawowej, w której obwodzie mieszka, na spełnianie obowiązku szkolnego poza szkołą oraz uzyskała pozytywną opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej.

W związku z obniżeniem wieku pracowników młodocianych nie zmieniono innego przepisu - art. 304⁵ Kodeksu pracy - który stanowi, że co do zasady zabronione jest zatrudnianie osób poniżej 16 roku życia. Z tego powodu powstały wątpliwości, czy można zatrudniać młodocianych, którzy ukończyli 15 lat.

Stanowisko w tej sprawie zajęło Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w odpowiedzi na interpelację poselską nr 25779. Zdaniem resortu pracy regulacje dotyczące zatrudniania od 1 września 2018 r. pracowników młodocianych i dzieci nie są ze sobą sprzeczne. Mają one bowiem odmienny charakter.

Stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 28 września 2018 r. w sprawie zatrudniania pracowników młodocianych po zmianach przepisów od 1 września 2018 r. (odpowiedź na interpelację poselską nr 25779)