Ustawa o rachunkowości z komentarzem do zmian

Wstęp

Sprawozdanie finansowe stanowi istotne źródło informacji o kondycji finansowej podmiotu. Ma to szczególne znaczenie teraz, w okresie trwającej już od ponad roku pandemii.

KUP WYDANIE PAPIEROWE>>>

Żyjemy w czasach specyficznych, nadzwyczajnych. Dlatego podkreśla się, że przy zamykaniu 2020 r. należy pamiętać o fundamentalnym założeniu rachunkowości określonym w art. 4 ustawy o rachunkowości, gdzie podkreśla się, że "w celu rzetelnego i jasnego przedstawienia sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego jednostka jest obowiązana przedstawiać wszelkie dodatkowe informacje konieczne do spełnienia tego obowiązku w informacji dodatkowej".

Warto zauważyć, że w samej ustawie o rachunkowości ustawodawca nie wprowadził większych zmian i w zasadzie jedyne istotne modyfikacje dotyczą prostych spółek akcyjnych, co zostało przyjęte w zeszłym roku. Zmiany te wchodzą w życie 1 lipca 2021 r., co podsumowano w rozdziale V. Pojawiły się także bardzo ważne wskazówki dotyczące sporządzania sprawozdania finansowego za 2020 r. oraz zasad jego audytu.

Od czasu pierwszego tzw. lockdownu spowodowanego pandemią COVID-19 wiele firm zmaga się z brakiem środków na wypłatę wynagrodzeń oraz regulowanie zobowiązań. Aby przetrwać te trudne czasy, uchwalono - kilkakrotnie już nowelizowaną - ustawę z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, określaną jako tarcza antykryzysowa Najważniejszym celem tej ustawy i jej kolejnych uzupełnień jest zapewnienie firmom płynności finansowej, co może je uchronić przed niewypłacalnością. Warto przy tym zaznaczyć, że zgodnie z art. 10 ustawy z 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (j.t. Dz.U. z 2020 r. poz. 1228) upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny. Co więc oznacza niewypłacalność przedsiębiorstw, kiedy przedsiębiorstwo staje się niewypłacalne i jaki związek ma wypłacalność z płynnością finansową? W normalnych warunkach gospodarczych w ramach zarządzania płynnością finansową przedsiębiorcy kontrolują i utrzymują odpowiedni poziom płynnych środków pieniężnych. Opóźnienia w wywiązywaniu się ze zobowiązań powodują bowiem nieufność kontrahentów i kredytujących instytucji finansowych. W skrajnych sytuacjach, w jakich teraz się znajdujemy, w czasie COVID-19, utrata płynności w dłuższym okresie może się przekształcić w niewypłacalność, czyli niezdolność do regulowania wszystkich zobowiązań bez względu na ich wymagalność. Zamrożenie gospodarki wyznacza bardzo prostą i szybką drogę do zagrożenia upadłością. Brak środków na finansowanie bieżącej działalności gospodarczej oznacza utratę wypłacalności i konieczność likwidacji. W ramach przeciwdziałania temu procesowi przepisy tarczy antykryzysowej wprowadzają różnego rodzaju rozwiązania, m.in. okresowe zwolnienie z obowiązku odprowadzania składek ZUS, możliwość uzyskania pożyczek, odroczenie płatności kredytów lub rat leasingowych czy dofinansowanie do wynagrodzeń.