Rozliczanie w księgach rachunkowych różnic inwentaryzacyjnych

Ustawa o rachunkowości wskazuje, że wszelkie ujawnione w toku inwentaryzacji różnice między stanem rzeczywistym a stanem wykazanym w księgach rachunkowych należy wyjaśnić i rozliczyć w księgach rachunkowych tego roku obrotowego, na który przypadał termin inwentaryzacji (art. 27 ust. 2 uor). W przypadku jednostek, których rok obrotowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym, ostateczne wyjaśnienie, rozliczenie i zaksięgowanie różnic inwentaryzacyjnych za 2023 r. musi odbyć się nie później niż do 85 dnia po dniu bilansowym (zgodnie z art. 24 ust. 5 pkt 2 uor), a więc do 25 marca 2024 r. 

1. Rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych w księgach rachunkowych – zasady ogólne

Powstałe podczas inwentaryzacji różnice inwentaryzacyjne mogą przybrać formę niedoboru lub nadwyżki. Jeśli ustalony w wyniku inwentaryzacji stan rzeczywisty składników majątku (np. materiałów lub towarów) jest niższy od stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, powstaje niedobór. Z kolei gdy ustalony stan rzeczywisty jest wyższy od stanu wynikającego z ksiąg rachunkowych, powstaje nadwyżka. W księgach rachunkowych powstałe: 

• niedobory materiałów, towarów, produktów gotowych zostaną zaewidencjonowane:

Wn konto 24-4 „Pozostałe rozrachunki – rozliczenie niedoborów i nadwyżek” 

Ma konto 31 „Materiały”, konto 33 „Towary” lub konto 60 „Produkty gotowe i półprodukty”

• nadwyżki materiałów, towarów, produktów gotowych zostaną zaewidencjonowane:

Wn konto 31 „Materiały”, konto 33 „Towary” lub konto 60 „Produkty gotowe i półprodukty”

Ma konto 24-4 „Pozostałe rozrachunki – rozliczenie niedoborów i nadwyżek”. 

W przypadku niedoboru/nadwyżki składników majątków ujmowanych w księgach rachunkowych w cenach ewidencyjnych trzeba przeksięgować przypadające na nie odchylenia od cen ewidencyjnych. W przypadku: