Interpretacja indywidualna z dnia 26 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL1-2.4012.528.2022.2.DS

Podstawę opodatkowania, w przypadku wydania towarów handlowych w wariancie nr 1 (barter) stanowi – zgodnie z art. 29a ust. 1 w związku z art. 29a ust. 6 ustawy – wszystko, co stanowi zapłatę, którą Wnioskodawca ma otrzymać z tytułu ww. wydania od nabywcy. Natomiast w przypadku nieodpłatnego wydania towarów handlowych w wariantach nr 2-4, podstawę opodatkowania stanowi – w myśl art. 29a ust. 2 ustawy – cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towarów.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia podstawy opodatkowania, w przypadku nieodpłatnego wydania towarów w wariantach nr 1-4, tj. w przypadku:

·nieodpłatnego wydania towarów handlowych influencerom w zamian za ich prezentację, zrecenzowanie na prowadzonych kontach w social mediach, zamieszczenie tematycznych wpisów reklamowych i zdjęć;

·przekazania towarów handlowych w ramach działań charytatywnych w formie darowizny na rzecz organizacji lub osób fizycznych, np. na rzecz uchodźców z Ukrainy;

·wydania towarów handlowych w ramach organizowanych konkursów dla obecnych i nowych klientów Spółki;

·przekazania kontrahentom towarów handlowych w ramach wydań gratisowych po osiągnięciu przez nich określonego progu zakupów.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – poprzez dokonanie wpłaty brakującej opłaty od wniosku (wpływ 12 grudnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej: Spółka jest polską spółką kapitałową, która zajmuje się dystrybucją artykułów dziecięcych, zarówno w kraju, jak i za granicą. Spółka w swoim asortymencie posiada m.in.: (...). Nabywane towary handlowe (przede wszystkim pochodzące od dostawców z Chin) Spółka wykorzystuje w całości do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Wnioskodawca ma nieograniczony obowiązek podatkowy, co oznacza, że podlega w Polsce opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Księgi rachunkowe Wnioskodawca prowadzi na podstawie polskich przepisów o rachunkowości.

Zdarza się, że Spółka, w toku prowadzonej działalności gospodarczej, dokonuje nieodpłatnych wydań towarów handlowych podmiotom krajowym i zagranicznym. Wydania dokonywane są z magazynów zlokalizowanych w Polsce, na podstawie odpowiednich dokumentów magazynowych.

Spółka prowadzi na użytek księgowy elektroniczną ewidencję nieodpłatnych wydań, w której wskazuje m.in.:

·nr dokumentu (magazynowego),

·datę dokumentu,

·rodzaj wydania,

·nazwę kontrahenta będącego spółką lub imię i nazwisko osoby fizycznej,

·wartość wydanego towaru,

·magazyn wydania.

Wydanie w wariancie nr 1

Zgodnie z obecnymi trendami marketingowymi na rynku, Wnioskodawca nawiązuje współpracę z influencerami (osobami fizycznymi zarówno prowadzącymi działalność gospodarczą, jak i nieprowadzącymi działalności gospodarczej).

Towary handlowe wydawane są, co prawda, nieodpłatnie, ale Spółka oczekuje od influencerów ich prezentacji, zrecenzowania na prowadzonych kontach w social mediach, zamieszczania tematycznych wpisów reklamowych i zdjęć.

Wydanie w wariancie nr 2

Spółka w ramach działań charytatywnych incydentalnie przekazuje towary handlowe także w formie darowizny na rzecz organizacji lub osób fizycznych, np. na rzecz uchodźców z Ukrainy.

Wydanie w wariancie nr 3

Wnioskodawca wydaje towary handlowe w ramach sporadycznie organizowanych konkursów dla obecnych i nowych klientów Spółki.

Wydanie w wariancie nr 4

Wnioskodawca przekazuje także swoim kontrahentom w związku z realizowaną sprzedażą towary handlowe w ramach wydań gratisowych. Przekazywane towary handlowe są komplementarne z innymi towarami Wnioskodawcy podlegającymi sprzedaży. Wnioskodawca zauważył bowiem, że jest w stanie osiągnąć lepsze wyniki dodając gratisy do towarów, niż sprzedawać te towary oddzielnie. Dla przykładu, zachętą dla kupującego jest możliwość otrzymania gratisów (np. pokrowców (...)) po osiągnięciu progu zakupów (np. (...)), przez co Wnioskodawca realizuje wyższą sumaryczną marżę na transakcji, mimo że za gratis kontrahent nie płaci.

Wnioskodawca zaznacza, że od zakupionych towarów handlowych będących przedmiotem niniejszej interpretacji, Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Wydawane towary handlowe nie stanowią próbek, ani prezentów o małej wartości w rozumieniu ustawy o podatku VAT.

Pytanie

Co stanowi podstawę opodatkowania w podatku VAT, w przypadku uznania przez Spółkę, że nieodpłatne wydanie towarów opisane w wariantach nr 1-4, podlega obowiązkowi naliczenia podatku VAT należnego (wydany towar handlowy nie jest próbką ani prezentem o małej wartości w rozumieniu art. 7 ust. 4 i ust. 7 ustawy o podatku VAT) – wartość nabycia (rynkowa), czy wartość po której Spółka dokonuje sprzedaży tych towarów handlowych na rynku?

Państwa stanowisko w sprawie

Stosownie do treści art. 5 ust. 1 ustawy o podatku VAT, zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów, import towarów na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Zgodnie natomiast z art. 7 ust. 2 ustawy, przez odpłatną dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1)przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2)wszelkie inne darowizny

– jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jak stanowi art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Stosownie natomiast do art. 29a ust. 2 ustawy, w przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie tej dostawy towarów.

Jak wskazał NSA w wyroku z 21 lutego 2013 r. o sygn. I FSK 492/12 wydanym w odniesieniu do uchylonego art. 29 ust. 10 ustawy o tożsamym przedmiocie, „(...) podstawą opodatkowania jest bez względu na sposób nabycia przekazywanej rzeczy jej wartość zaktualizowana (rynkowa), tj. taka za którą podatnik nabyłby daną rzecz na rynku w momencie powstania obowiązku podatkowego”.

W efekcie powyższego uznać zatem należy, że wartość rynkową NSA rozpatruje z perspektywy kosztów nabycia przekazywanej rzeczy, a nie ewentualnej ceny zbycia.

Tym samym w opinii Spółki należy wskazać, że podstawa opodatkowania towarów handlowych wydawanych w ramach wariantów nr 1-4 ustalana jest na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy, którą to podstawą jest cena nabycia towarów handlowych przez Wnioskodawcę, rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towarów handlowych. Jest to zatem cena, jaką Wnioskodawca zapłaciłby za nabycie lub wytworzenie tego towaru w dniu jego nieodpłatnego przekazania.

Z uwagi na nabywanie towarów handlowych będących przedmiotem nieodpłatnych wydań z Chin i fakt, iż Spółka nie ma realnej możliwości określenia aktualnej ceny danego towaru handlowego na dzień wydania, Spółka przyjmuje za podstawę opodatkowania cenę nabycia ustaloną w ewidencji magazynowej, zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 217 ze zm.), a więc kwotę należną sprzedającemu z Chin, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, powiększoną o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększoną o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem towaru do stanu zdatnego wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżoną o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

Dodatkowo także Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 7 ust. 3 ustawy, dyspozycji art. 7 ust. 2 ustawy nie stosuje się w przypadku, gdy przedmiotem nieodpłatnego wydania są prezenty o małej wartości i próbki, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika.

Przez prezenty o małej wartości, zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:

1)o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;

2)których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 7 ustawy, przez próbkę rozumie się identyfikowalne jako próbka egzemplarz towaru lub jego niewielką ilość, które pozwalają na ocenę cech i właściwości towaru w jego końcowej postaci, przy czym ich przekazanie (wręczenie) przez podatnika:

1)ma na celu promocję tego towaru oraz

2)nie służy zasadniczo zaspokojeniu potrzeb odbiorcy końcowego w zakresie danego towaru, chyba że zaspokojenie potrzeb tego odbiorcy jest nieodłącznym elementem promocji tego towaru i ma skłaniać tego odbiorcę do zakupu promowanego towaru.

Wnioskodawca wskazał, że nieodpłatnie wydawane towary nie wypełniają definicji prezentów o małej wartości i próbek, tym samym przedmiotowe wydania będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca wnosi o uznanie jego stanowiska za prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.):

Przy czym, w myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

W świetle art. 7 ust. 1 ustawy:

W oparciu o art. 7 ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 7 ust. 3 ustawy:

Według art. 7 ust. 4 ustawy:

Na mocy art. 7 ust. 7 ustawy:

Z powyższego wynika, że w odniesieniu do towarów, co do zasady, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów. Przy czym, za odpłatną dostawę towarów można uznać także przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Wyjątkiem jest przekazanie towarów stanowiących prezenty o małej wartości, o których mowa w art. 7 ust. 4 ustawy i próbki, o których mowa w art. 7 ust. 7 ustawy.

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Jak stanowi art. 8 ust. 2 ustawy:

Należy wyjaśnić, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą towarów. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności, przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Dla ustalenia zatem, czy konkretne nieodpłatne świadczenie/dostawa podlega opodatkowaniu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia/dostawy. Przez nieodpłatne czynności służące do celów działalności podatnika należy rozumieć takie, które są wykonywane bez wynagrodzenia, ale w związku z potrzebami prowadzonej działalności gospodarczej. Świadczenie ich ma dominujący charakter w stosunku do korzyści osiąganej w tym przypadku przez odbiorcę tych świadczeń.

Z treści wniosku wynika, że Spółka, w toku prowadzonej działalności gospodarczej, dokonuje nieodpłatnych wydań towarów handlowych:

1)wydanie w wariancie nr 1 – Wnioskodawca nawiązuje współpracę z influencerami. Towary handlowe wydawane są nieodpłatnie, ale Spółka oczekuje od influencerów ich prezentacji, zrecenzowania na prowadzonych kontach w social mediach, zamieszczania tematycznych wpisów reklamowych i zdjęć;

2)wydanie w wariancie nr 2 – Spółka w ramach działań charytatywnych incydentalnie przekazuje towary handlowe w formie darowizny na rzecz organizacji lub osób fizycznych, np. na rzecz uchodźców z Ukrainy;

3)wydanie w wariancie nr 3 – Wnioskodawca wydaje towary handlowe w ramach sporadycznie organizowanych konkursów dla obecnych i nowych klientów Spółki;

4)wydanie w wariancie nr 4 – Wnioskodawca przekazuje swoim kontrahentom towary handlowe w ramach wydań gratisowych. Zachętą dla kupującego jest możliwość otrzymania gratisów (np. pokrowców (...)) po osiągnięciu progu zakupów (np. (...)) – za gratis kontrahent nie płaci.

Od zakupionych towarów handlowych będących przedmiotem niniejszej interpretacji, Spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego. Wydawane towary handlowe nie stanowią próbek, ani prezentów o małej wartości w rozumieniu ustawy.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ustalenia, co stanowi podstawę opodatkowania w przypadku nieodpłatnych wydań towarów opisanych w wariantach nr 1-4.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do wydania towarów opisanych w wariancie nr 1, należy wskazać, że jak wynika z przytoczonych przepisów ustawy – co do zasady – opodatkowaniu podlegają czynności odpłatne, przy czym nie wynika z nich, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową – zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszaną – zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

Kwestia „odpłatności” była niejednokrotnie przedmiotem rozstrzygania przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył Trybunał w wyroku C-102/86 Apple and Pear Development Council v. Commissioners of Customs and Excise, czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem. Należy też zwrócić uwagę na wyrok C-16/93 pomiędzy R.J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie Trybunał zauważył, że czynności „podlegają opodatkowaniu, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy”.

W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy w świetle wydania towarów opisanych w wariantach nr 1 w pierwszej kolejności należy przeanalizować charakter czynności zachodzących między Wnioskodawcą a influencerami.

W zakresie przedstawionego wariantu nr 1, Wnioskodawca nawiązuje współpracę z influencerami. Towary handlowe wydawane są nieodpłatnie, ale Wnioskodawca oczekuje od influencerów ich prezentacji, zrecenzowania na prowadzonych kontach w social mediach, zamieszczania tematycznych wpisów reklamowych i zdjęć.

W tym przypadku de facto nie dochodzi do przekazaniem towarów influencerom za darmo, lecz w zamian za realizowanie przez nich ww. świadczenia o charakterze informacyjnym, opiniodawczym i reklamowym (czyli jest to umowa barterowa). Przepisy podatkowe nie zawierają ograniczeń co do formy zapłaty, a zatem wynagrodzenie (zapłata) nie musi nastąpić w formie świadczenia pieniężnego. Może to być również świadczenie rzeczowe. Jeżeli w obrocie gospodarczym następuje zamiana towaru na towar, towaru na usługę i odwrotnie, a także zamiana usługi na usługę, to są to transakcje barterowe. Istota barteru polega na tym, że dwie strony (w tym przypadku influencer oraz przedsiębiorca zamierzający promować swoje produkty) świadczą na swoją rzecz wzajemnie. Wartość tych świadczeń powinna być ekwiwalentna, to znaczy obydwa świadczenia powinny odpowiadać sobie nawzajem co do wartości tak, aby dopłaty pieniężne nie były konieczne. W przypadku barteru obie strony dokonują bowiem „równoważących się” czynności opodatkowanych, które podlegać będą opodatkowaniu na zasadach ogólnych, wypełniając definicję dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Mając na uwadze opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa stwierdzić należy, że wydanie towarów handlowych influencerom w ramach nawiązania współpracy, w zamian za ich prezentację, zrecenzowanie na prowadzonych kontach w social mediach oraz zamieszczenie tematycznych wpisów reklamowych i zdjęć, podlegać będzie opodatkowaniu na zasadach ogólnych, wypełniając definicję dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W takim przypadku podstawa opodatkowania również powinna zostać ustalona w oparciu o zasady ogólne, tj. przepisy art. 29a ust. 1 i ust. 6 ustawy.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:

W świetle art. 29a ust. 7 ustawy:

Należy zauważyć, iż uregulowanie wynikające z art. 29a ust. 1 i ust. 6 ustawy stanowi odpowiednik art. 73 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą VAT.

W oparciu o art. 73 Dyrektywy VAT:

Zgodnie z podstawową zasadą wynikającą z art. 73 Dyrektywy VAT, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dokonanie czynności mieszczącej się w katalogu czynności opodatkowanych. Kryterium takie jest jednym z najbardziej obiektywnych i oczywistych sposobów ustalenia podstawy wymiaru podatku bowiem odnosi się do konkretnych kwot będących w rzeczywistości elementem transakcji. Użycie tego pojęcia w definicji podstawy opodatkowania jest również efektem sposobu zdefiniowania zakresu opodatkowania w ramach wspólnego systemu VAT, którym jest, zgodnie z art. 2 Dyrektywy VAT, odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Zgodnie z powyższą definicją w przypadku transakcji dokonywanych przez podatnika podstawą opodatkowania jest zatem zapłata (wynagrodzenie) ustalona przez strony transakcji.

Dyrektywa VAT nie definiuje pojęć „odpłatność” czy „zapłata”. Brak definicji pozwala na przyjmowanie szerokiego rozumienia tych pojęć, co jednak nie uprawnia państw członkowskich do dowolnego konstruowania definicji podstawy opodatkowania w legislacjach wewnętrznych. Dlatego też w celu rozstrzygnięcia wątpliwości co do rozumienia tych pojęć należy odwołać się w tym zakresie do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Na jego podstawie przyjmuje się, że rozumienie pojęć „odpłatność” czy „zapłata” powinno być ustalane przez pryzmat następujących zasad:

·państwa członkowskie nie mogą dokonywać interpretacji tych pojęć według własnego uznania;

·konieczny jest bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymaną zapłatą;

·dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość zapłaty za dokonanie tych czynności;

·zapłata musi być wyrażona w pieniądzu;

·wynagrodzenie jest wartością subiektywną (tzn. stanowi kwotę, jaką nabywca zgadza się w danych warunkach zapłacić).

Trzeba podkreślić, że uzależnienie podstawy opodatkowania od zapłaty faktycznie otrzymanej przez podatnika jest regułą bezwzględnie obowiązującą (z zastrzeżeniem wyjątków wyraźnie przewidzianych przez Dyrektywę VAT). Państwa członkowskie nie mogą ustanawiać innych reguł ustalania podstawy obliczania podatku np. dla niektórych rodzajów towarów.

Kolejnym problemem dotyczącym podstawy opodatkowania transakcji są zasady ustalania wysokości zapłaty, kiedy ma ona w całości lub w części formę inną niż pieniężna. Wynagrodzenie niepieniężne może stanowić dostawa towarów lub świadczenie usług dokonywane w zamian za otrzymane świadczenie (barter). W przypadku transakcji barterowych powstaje pytanie, czy dostawa towarów lub świadczenie usług będą mogły być w każdej sytuacji uznane za zapłatę.

W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej ukształtował się pogląd, zgodnie z którym, aby czynności takie mogły być uznane za zapłatę, muszą zostać spełnione następujące warunki:

·istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dokonywanymi wymiennie czynnościami dostawy towarów lub świadczenia usług, czyli pomiędzy czynnością opodatkowaną a otrzymaną za nią zapłatą;

·istnienie możliwości określenia wartości świadczonych usług lub dostarczanych towarów w pieniądzu.

Pierwszy warunek jest odzwierciedleniem ogólnej zasady związku zapłaty z dokonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Natomiast spełnienie drugiego jest niezbędne do kwotowego określenia podstawy opodatkowania umożliwiającego ustalenie podatku należnego, który może być wyrażony tylko w formie pieniężnej. Dlatego też, gdy strony transakcji barterowej nie ustalą w umowie pieniężnej wartości dostawy towarów lub usługi świadczonej w ramach zapłaty, w celu określenia podstawy opodatkowania należy dążyć do ustalenia ich wartości wyrażonej w pieniądzu. Ustalenie to powinno opierać się na podstawowej zasadzie, stanowiącej, że opodatkowana jest zapłata faktycznie otrzymana przez podatnika. W praktyce wybór metody ustalenia wysokości zapłaty w transakcjach barterowych zależy od okoliczności transakcji.

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa TSUE, podstawą opodatkowania dostawy towarów lub świadczenia usług jest wynagrodzenie rzeczywiście otrzymane z tego tytułu. Owo wynagrodzenie jest zatem wartością subiektywną, czyli rzeczywiście otrzymaną, a nie wartością oszacowaną według kryteriów obiektywnych. Ponadto wspomniane wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu (np. wyrok z 19 grudnia 2012 r. sygn. C-549/11, z 29 lipca 2010 r. sygn. C-40/09).

Jeżeli wartość ta nie jest kwotą pieniędzy uzgodnioną między stronami, powinna ona – jako wartość subiektywna – odpowiadać wartości jaką dla odbiorcy ma usługa będąca wynagrodzeniem za dostawę towarów, oraz kwocie, jaką byłby on skłonny za tę usługę zapłacić (wyrok z 2 czerwca 1994 r. sygn. C-33/93).

Wobec powyższego w przypadku opisanego wydania w wariancie nr 1 (wydanie towarów handlowych influencerom) zastosowanie znajdzie zasada ogólna – podstawa opodatkowania określona będzie w oparciu o wszystko, co stanowi zapłatę. Należy wskazać, że z orzecznictwa TSUE wynika, że zapłata musi być wyrażalna w formie pieniężnej, choć niekoniecznie w jednostkach pieniężnych (może to być np. świadczenie usługi lub dostawa towarów). Podstawą opodatkowania jest zapłata faktycznie otrzymana (którą ma podatnik otrzymać), a nie wartość oszacowana według obiektywnych kryteriów (vide m.in. wyroki w sprawie C-33/93 czy C-154/80).

W konsekwencji, w świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz odnosząc się do opisu stanu faktycznego należy stwierdzić, że w przedmiotowej sytuacji podstawą opodatkowania podatkiem od towarów i usług wydania w wariancie nr 1 (wydania towarów handlowych influencerom w ramach nawiązanej współpracy, w zamian za ich prezentację, zrecenzowanie na prowadzonych kontach w social mediach, zamieszczanie tematycznych wpisów reklamowych i zdjęć) – zgodnie z art. 29a ust. 1 w związku z art. 29a ust. 6 ustawy – będzie wszystko, co stanowi zapłatę, którą Wnioskodawca ma otrzymać z tytułu ww. wydania od nabywcy.

Odnosząc się natomiast do wątpliwości Wnioskodawcy w świetle nieodpłatnego wydania towarów opisanych w wariantach nr 2-4 (przekazanie towarów handlowych w ramach działań charytatywnych w formie darowizny na rzecz organizacji lub osób fizycznych, np. na rzecz uchodźców z Ukrainy; wydanie towarów handlowych w ramach organizowanych konkursów dla obecnych i nowych klientów Spółki; przekazanie kontrahentom towarów handlowych w ramach wydań gratisowych po osiągnięciu przez nich określonego progu zakupów) należy wskazać, że z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie.

Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte, w przypadku dostawy towarów, w art. 7 ust. 2 ustawy.

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Analizując treść art. 7 ust. 2 ustawy, warto odwołać się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który wielokrotnie wypowiadał się w kwestii opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. W wyroku z 27 czerwca 1989 r. w sprawie C-50/88 (Heinz Kühne) Trybunał stwierdził, że ze wspólnym systemem podatku od wartości dodanej spójne jest nieopodatkowanie amortyzacji aktywów przedsiębiorstwa w odniesieniu do ich prywatnego użytku w przypadku, gdy podatek VAT od tych towarów nie podlegał odliczeniu, przy jednoczesnym opodatkowaniu wydatków ponoszonych na utrzymanie i używanie towarów, w odniesieniu do których podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku. Rozwiązanie to pozwala zarówno uniknąć podwójnego opodatkowania samych towarów, jak i braku opodatkowania ostatecznej konsumpcji. Również w orzeczeniu z 25 maja 1993 r. w sprawie C-193/91 (Gerhard Mohsche) oraz w orzeczeniu z 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 (Hans-Georg Fischer) i C-323/99 (Klaus Brandenstein) Trybunał wskazał, że nieodpłatne świadczenia mogą być opodatkowane wyłącznie w takim zakresie, w jakim podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego.

Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy i obowiązujące przepisy należy wskazać, że w przypadku nieodpłatnego wydania towarów w wariantach 2-4, dochodzi do nieodpłatnego przekazania towarów zrównanego z odpłatną dostawą towarów, o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy (Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia tych towarów).

W takiej sytuacji, celem określenia podstawy opodatkowania, ustawodawca wprowadził regulację szczególną – przepis art. 29a ust. 2 ustawy. Stosownie do tego przepisu:

Z powołanego przepisu wynika, że w przypadku gdy ma miejsce nieodpłatna dostawa towarów spełniająca warunki do zrównania jej z odpłatną dostawą podlegającą opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podstawą opodatkowania jest cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru określone w momencie dostawy towaru, tj. w momencie jego przekazania. Oznacza to, że podstawą opodatkowania jest wprawdzie cena nabycia lub koszt wytworzenia towaru lecz skorygowana na dzień, w którym dochodzi do nieodpłatnego przekazania przedmiotowych towarów.

Zatem w omawianej sytuacji na podstawie art. 29a ust. 2 ustawy, podstawą opodatkowania w przypadku nieodpłatnych wydań towarów w wariantach nr 2-4 jest cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towaru, czyli cena jaką Wnioskodawca zapłaciłby za nabyty towar w dniu jego nieodpłatnego przekazania.

Wnioskodawca – we własnym stanowisku – wskazał, że z uwagi na nabywanie ww. towarów w Chinach oraz fakt, że nie ma realnej możliwości określenia aktualnej ceny danego towaru handlowego na dzień wydania, przyjmuje za podstawę opodatkowania cenę nabycia ustaloną w ewidencji magazynowej, zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 217 ze zm.), a więc kwotę należną sprzedającemu z Chin, bez podlegających odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, powiększoną o obciążenia o charakterze publicznoprawnym oraz powiększoną o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem towaru do stanu zdatnego wprowadzenia do obrotu, łącznie z kosztami transportu, jak też załadunku, wyładunku, składowania lub wprowadzenia do obrotu, a obniżoną o rabaty, opusty, inne podobne zmniejszenia i odzyski.

Należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 120):

Ujęta w ewidencji magazynowej cena nabycia obejmuje zatem cenę zakupu towaru – jak wskazał Wnioskodawca „kwotę należną sprzedającemu z Chin”. Jest to wartość jaką Wnioskodawca zapłacił/ma zapłacić dostawcy chińskiemu, a więc wartość „historyczna” przekazanej rzeczy. Zgodnie natomiast z art. 29a ust. 2 ustawy, podstawą opodatkowania powinna być wartość zaktualizowana, tj. taka, którą podatnik zapłaciłby w momencie powstania obowiązku podatkowego, tj. nieodpłatnego przekazania towaru.

Określona w ww. sposób cena magazynowa będzie stanowiła podstawę opodatkowania tylko w przypadku gdy jej wartość odpowiada aktualnej na moment dostawy cenie za jaką Wnioskodawca możne nabyć towar będący przedmiotem nieodpłatnego przekazania. W innym przypadku nie można przyjąć, że stanowi ona podstawę opodatkowania określoną zgodnie z art. 29a ust. 2 ustawy, gdyż zasadniczo cena magazynowa ma walor „historyczny”.

Podsumowując, podstawę opodatkowania, w przypadku wydania towarów handlowych w wariancie nr 1 stanowi – zgodnie z art. 29a ust. 1 w związku z art. 29a ust. 6 ustawy – wszystko, co stanowi zapłatę, którą Wnioskodawca ma otrzymać z tytułu ww. wydania od nabywcy. Natomiast w przypadku nieodpłatnego wydania towarów handlowych w wariantach nr 2-4, podstawę opodatkowania stanowi – w myśl art. 29a ust. 2 ustawy – cena nabycia towarów rozumiana jako cena zaktualizowana na moment dokonania nieodpłatnego przekazania towarów.

Ze stanowiska Wnioskodawcy wynika, iż proponuje on każdorazowo przyjęcie za podstawę opodatkowania kwoty, za jaką nabył przekazywane towary, a nie ceny, jaką zapłaciłby za nabyty towar (bądź towar podobny) wg stanu na dzień jego nieodpłatnego przekazania.

Tym samym – oceniając całościowo – stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

W związku z powyższym, wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być, zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, rozpatrzone.

Ponadto, zauważyć należy, że w myśl art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej:

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Zatem, należy zaznaczyć, że wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego, w szczególności na stwierdzeniu, że od zakupionych towarów handlowych będących przedmiotem niniejszej interpretacji, przysługiwało Państwu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego. Jednocześnie podkreślenia wymaga, że niniejsza interpretacja nie zawiera analizy powyższej kwestii (tj. prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupionych towarów handlowych będących przedmiotem wniosku). W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Na ocenę prawidłowości rozpatrywanej kwestii nie może wpłynąć powołane przez Państwa orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, bowiem stanowi ono rozstrzygnięcie w konkretnej sprawie, osadzonej w określonym stanie faktycznym. Nie negując orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca wyroków zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).