Wysokie koszty pracy skłaniają pracodawców do szukania oszczędności, które najczęściej skutkują zwolnieniami lub w najlepszym przypadku zamrożeniem albo obniżeniem pensji pracowników. Nie są to jedyne możliwe rozwiązania. Czasem może wystarczyć zmiana systemu wynagradzania pracowników.
W praktyce życia gospodarczego funkcjonują różne formy zatrudniania osób świadczących pracę. Wprawdzie nadal najpopularniejszą formą jest stosunek pracy, nabierają znaczenia także formy cywilnoprawne, jak umowa-zlecenie, umowa o dzieło, umowa agencyjna czy kontrakty menedżerskie.
Istnienie różnych form świadczenia pracy znajduje odzwierciedlenie nie tylko na gruncie prawa pracy czy ubezpieczeń. Charakteryzując poszczególne formy zatrudnienia nie sposób pominąć regulacji zawartych w prawie podatkowym, które - przewidując odmienne zasady opodatkowania - różnicują sytuację podatników w zależności od stosunku, jaki łączy ich z pracodawcą.
Oddajemy do rąk Czytelników opracowanie dotyczące obowiązków pracodawcy związanych z zatrudnianiem pracowników na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia, umowy agencyjnej oraz umowy o dzieło. Są to najbardziej popularne i rozpowszechnione rodzaje umów związanych z zatrudnieniem.
Przepisy Kodeksu pracy nakładają na pracodawcę obowiązek terminowego i prawidłowego, czyli zgodnego z prawem i postanowieniami umowy o pracę, wypłacania wynagrodzenia.
W razie wniesienia przez pracownika do sądu pracy odwołania od złożonego mu wypowiedzenia umowy o pracę, sąd dokonuje oceny tego wypowiedzenia pod kątem zachowania warunków formalnych oraz zasadności wypowiedzenia. Pracodawca powinien wskazać w wypowiedzeniu przyczynę uzasadniającą jego decyzję, przy czym wskazanie tej przyczyny musi być zgodne z prawdą i konkretne.
Pewne kategorie pracowników podlegają szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem umowy o pracę. Jedną z takich kategorii stanowią pracownicy w wieku przedemerytalnym.
Osoby wykonujące pracę na podstawie umów o dzieło lub zlecenia podlegają także obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu w sytuacjach określonych przepisami prawa.
W określonych sytuacjach wypowiedzenie zmieniające może przekształcić się w wypowiedzenie definitywne. Ponadto wypowiedzenie zmieniające może być dokonane również w sytuacji, gdy pracownik utracił możliwość wykonywania danego zawodu lub czynności.
Członek rodziny osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą może podlegać ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę albo współpracy przy prowadzeniu działalności.
Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym w Polsce wynikają z ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. Nr 137, poz. 887 ze zm.). W odniesieniu do ubezpieczeń zdrowotnych zasady te określone są w ustawie o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz.U. z 1997 r. Nr 28, poz. 153 ze zm.).
Jeżeli przepisy nie przewidują szczególnego sposobu nawiązania stosunku pracy, np. przez powołanie, mianowanie wybór, to stosunek pracy powstaje w drodze umowy o pracę.
