Wyrok SN z dnia 5 listopada 2008 r., sygn. III SK 7/08

Przedsiębiorca posiadający koncesję na wytwarzanie i wprowadzanie do obrotu paliw ciekłych nie ma obowiązku uzyskania dodatkowej koncesji na pro­wadzenie działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu i wprowadza­niu do obrotu nowego paliwa ciekłego w postaci biopaliwa.

Przewodniczący SSN Kazimierz Jaśkowski, Sędziowie SN: Jerzy Kwaśniewski, Andrzej Wróbel (sprawozdawca).

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 listopada 2008 r. sprawy z powództwa Rafinerii T. SA w T. przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki o nałożenie kary pieniężnej, na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 15 listopada 2007 r. [...]

uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki, dalej jako „pozwany” lub „Prezes URE” decyzją z dnia 8 września 2006 r. stwierdził, że Rafineria T. SA w T. (powódka) naru­szyła warunki udzielonej jej koncesji na wytwarzanie paliw ciekłych w pkt 2.2.5 i 2.2.6, w ten sposób, że w 2006 r. wprowadziła do obrotu na terytorium Rzeczypo­spolitej Polskiej paliwo ciekłe niespełniające wymagań określonych w rozporządzeniu Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 19 października 2005 r. w sprawie wymagań jako­ściowych dla paliw ciekłych (Dz.U. Nr 216, poz. 1825 ze zm., zwanym dalej „rozpo­rządzeniem w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych”) i nałożył na po­wódkę karę pieniężną w wysokości 1.000.000, 00 zł.

Sąd Okręgowy w Warszawie-Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, dalej jako „Sąd pierwszej instancji”, wyrokiem z dnia 2 kwietnia 2007 r. [...] zmienił zaskar­żoną odwołaniem powódki powyższą decyzję pozwanego w ten sposób, że umorzył postępowanie administracyjne. Sąd pierwszej instancji ustalił między innymi, że po­wódka prowadzi działalność gospodarczą polegającą na wytwarzaniu paliw ciekłych na podstawie koncesji z dnia 28 listopada 1998 r. Zgodnie z postanowieniami pkt 2.2.5 i 2.2.6 koncesji, powódka była zobowiązana do przeprowadzania kontroli jako­ści wytwarzanych paliw celem sprawdzenia dotrzymywania parametrów jakościo­wych tych paliw, wynikających z zawartych umów lub norm określonych w obowią­zujących przepisach oraz zobowiązana jest do sporządzania i każdorazowego wyda­nia odbiorcy świadectwa wytworzonego paliwa, w szczególności określającego jego parametry fizyko-chemiczne i potwierdzającego zgodność parametrów jakości tego paliwa z parametrami wynikającymi z zawartych umów lub z norm określonych w obowiązujących przepisach. Niesporne jest, że powódka produkowała w okresie od dnia 14 stycznia 2005 r. biopaliwo olej napędowy bio (B,D,F) z dodatkiem 20% bio­komponentów. W ocenie Sądu pierwszej instancji brak jest dowodów na okoliczność, że powódka nie przeprowadziła badań wyprodukowanego paliwa w celu sprawdzenia parametrów jakościowych wynikających z umów lub obowiązujących norm, jak rów­nież niewydawania przez powódkę odbiorcy paliwa stosownego świadectwa. Sąd pierwszej instancji uznał za zasadny zarzut odwołania, że pozwany wadliwe przyjął, iż z warunków koncesji przewidzianych w pkt 2.2.5 i 2.2.6 wynika obowiązek spełnie­nia przez produkt on bio 10 wymagań określonych rozporządzeniem w sprawie wy­magań jakościowych dla paliw ciekłych. Żaden z przepisów tego rozporządzenia nie zakazuje wytwarzania paliw o określonych parametrach, a jedynie statuuje obowią­zek bieżącej kontroli ich jakości i wydawania stosownych certyfikatów. Powyższe warunki koncesji odnoszą się jedynie do zakresu badań a nie uzyskiwanych wyni­ków, a ponadto zarówno badanie, jak i świadectwo musi odnosić się do parametrów określonych przepisami jak i umowami. Tych warunków nie należy - zdaniem Sądu pierwszej instancji - rozszerzać i stosować ich do biopaliw, ponieważ rozporządzenie w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych dotyczyło jedynie paliw ciekłych, nie dotyczyło zaś biopaliw. Ustawa z dnia 23 stycznia 2004 r. o systemie monitoro­wania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych (Dz.U. Nr 34, poz. 293 ze zm., zwana dalej „ustawą o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych”) rozróżnia paliwa ciekłe i biopaliwa. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 8 września 2006 r. w sprawie wymagań jakościowych dla biopaliw ciekłych (Dz.U. Nr 166, poz. 11182) weszło w życie z dniem 3 października 2006 r., a zatem po wydaniu zaskarżonej decyzji pozwanego. Żaden z przepisów ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych nie zawiera zakazu produkcji paliw i biopaliw ciekłych, jeżeli nie spełniają wymagań jakościowych określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 4 ust. 2 lub 5 ust. 3 tej ustawy. Ustawa dopuszcza możliwość wytwarzania paliwa lub bio­paliwa niespełniającego norm jakościowych określonych w przepisach oraz groma­dzenia ich w innych miejscach niż stacje zakładowe, w tym także handlu detalicz­nego i hurtowego, poza terytorium Polski. Nałożenie zatem na powódkę kary nastą­piło z naruszeniem art. 56 ust. 1 pkt 12 Prawa energetycznego. Sąd pierwszej in­stancji zważył, że koncesjonowanie określonej działalności nie narusza zasady swo­body prowadzenia działalności gospodarczej i oznacza obowiązek podmiotu, które­mu udzielono koncesji, zgodnego z nią działania. Uprawnienie do kontroli działania podmiotu na podstawie koncesji może się dokonywać jedynie w oparciu o warunki koncesji wykładane w sposób ścisły. Podobnie jest z prowadzeniem działalności na podstawie koncesji. Rozszerzenie działalności może mieć miejsce jedynie przez zmianę warunków koncesji.