UPRAWNIENIA RODZICÓW W PRACY – URLOPY, ZASIŁKI, ŚWIADCZENIA
Wstęp
Nadal wiele wątpliwości powodują obowiązujące od 2 stycznia 2016 r. zmiany w zakresie uprawnień związanych z rodzicielstwem, które zmodyfikowały m.in. zasady korzystania przez rodziców z urlopów macierzyńskich, rodzicielskich i zasiłków za ten czas oraz urlopów ojcowskich i wychowawczych. W wyniku tej zmiany również krąg osób uprawnionych do urlopu macierzyńskiego i zasiłku z tego tytułu także został rozszerzony na innych ubezpieczonych/pracowników-członków najbliższej rodziny. Ponadto od 1 czerwca 2017 r. w przepisach Kodeksu pracy doprecyzowano kwestie dotyczące przedłużenia umowy na czas określony do dnia porodu. W przypadku gdy nastąpi przekroczenie 33 miesięcy zatrudniania na podstawie takiej umowy lub pracodawca zawrze więcej niż 3 takie umowy, to nie dojdzie do przekształcenia umowy na czas określony w umowę bezterminową. Również od tej daty agencje pracy tymczasowej mają obowiązek przedłużenia umowy o pracę do dnia porodu zawartej z pracownicą tymczasową mającą łączny co najmniej 2-miesięczny okres skierowania do wykonywania pracy tymczasowej.
URLOPY I ZASIŁKI ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM
Rodzice i opiekunowie dzieci mogą korzystać z następujących urlopów związanych z rodzicielstwem:
- urlopu macierzyńskiego,
- urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- urlopu rodzicielskiego,
- urlopu ojcowskiego,
- urlopu wychowawczego.
Urlop macierzyński
Wymiar urlopu macierzyńskiego jest uzależniony od liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu. Wynosi on 20 tygodni, bez względu na to, czy pracownica urodziła pierwsze czy kolejne dziecko. Każdy kolejny poród jednego dziecka będzie uprawniał pracownicę do 20 tygodni urlopu macierzyńskiego.
Wymiar urlopu macierzyńskiego
Długość urlopu macierzyńskiego | Liczba dzieci urodzonych przy jednym porodzie |
20 tygodni | jedno dziecko |
31 tygodni | dwoje dzieci |
33 tygodnie | troje dzieci |
35 tygodni | czworo dzieci |
37 tygodni | pięcioro i więcej dzieci |
Urlop macierzyński rozpoczyna się od dnia porodu, zatem nie ma potrzeby składania wniosku o jego udzielenie. Wniosek o urlop macierzyński pracownica składa wówczas, gdy chce go wykorzystać przed planowanym terminem porodu. Urlop macierzyński jest dla pracownicy-matki obowiązkowy. Obecne przepisy dotyczące urlopu macierzyńskiego pozwalają wymieniać się korzystaniem z tego urlopu pracownikom i innym ubezpieczonym, np. osobom prowadzącym działalność gospodarczą. Przepisy Kodeksu pracy przewidują bowiem, ściśle określone przypadki, w których z części urlopu macierzyńskiego może skorzystać nie tylko pracownik-ojciec, ale także pracownik-inny członek najbliższej rodziny, oraz przypadki, w których z zasiłku za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego może skorzystać ubezpieczony-ojciec dziecka lub ubezpieczony-inny członek najbliższej rodziny.