środowisko

Smog zwalczany planowaniem przestrzennym. NSA to dopuszcza

Poznań zdecydował się wprowadzić zakaz instalowania pieców na paliwa stałe w planach miejscowych i mimo protestu wojewody wygrał w Naczelnym Sądzie Administracyjnym

Zakazy stosowania pieców na paliwo stałe wynikają dzisiaj przede wszystkim z uchwał antysmogowych przyjmowanych przez sejmiki województw i są wprowadzane na podstawie art. 96 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. ‒ Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2020 r.; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 233). Wiele samorządów chce jednak zakazywać instalowania takich urządzeń już na etapie planów zagospodarowania przestrzennego. Do tej pory wojewódzkie sądy administracyjne kwestionowały takie zapisy. Przypadek Poznania, a konkretnie cztery dotyczące tego miasta sprawy o zakaz stosowania pieców i trzonów kuchennych na paliwo stałe, pozwalają mieć nadzieję, że linia orzecznicza się zmienia.

Sądy przeciwne

– Do tej pory sądy stały na stanowisku, że ani w ramach zasad ochrony środowiska przyrody i krajobrazu kulturowego, ani zasad modernizacji budowy i rozbudowy systemów komunikacyjnych i infrastruktury technicznej rada gminy nie ma kompetencji do wykluczenia określonych systemów grzewczych, parametrów ich sprawności czy też konkretnych paliw w planie miejscowym – mówi Mirosław Rymer, radca prawny z kancelarii Płaza Głąb. – Jest dość mocno ugruntowana linia orzecznicza, głównie sądów we Wrocławiu, Poznaniu i Krakowie. I są wśród nich świeże wyroki z 2020 r. – dodaje prawnik.Potwierdza to dr Jakub Szlachetko, adwokat z kancelarii Szlachetko Prawnicy & Urbaniści. – W dotychczasowym orzecznictwie sądy administracyjne prezentowały wykładnię kontestującą możliwość wprowadzania do miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego ustaleń zakazujących lub ograniczających wykorzystywanie pieców na paliwa stałe. Twierdziły m.in., że to nie organy gminy w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a sejmiki województw w tzw. uchwale antysmogowej mogą regulować przedmiotową materię – mówi adwokat. I podaje przykłady wyroków wojewódzkich sądów administracyjnych: w Poznaniu z 24 października 2019 r. (sygn. akt IV SA/Po 568/19) oraz z 7 sierpnia 2019 r. (sygn. akt IV SA/Po 351/19), we Wrocławiu z 11 września 2018 r. (sygn. akt II SA/Wr 362/18), w Krakowie z 8 maja 2018 r. (sygn. akt II SA/Kr 373/18). Także Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii w przesłanym nam stanowisku uważa, że przepisy zakazujące stosowania pieców na węgiel powinny przede wszystkim znajdować się w tzw. uchwale antysmogowej sejmiku województwa.