Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 21 grudnia 2023 r., sygn. I SA/Po 609/23

Inne

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Rennert Sędziowie Sędzia WSA Izabela Kucznerowicz (spr.) Sędzia WSA Katarzyna Nikodem Protokolant: st. sekr. sąd. Joanna Świdłowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 listopada 2023 r. sprawy ze skargi T. o. na decyzję Wojewody z dnia 15 czerwca 2023 r. nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia odszkodowania oddala skargę.

Uzasadnienie

Wojewoda decyzją z dnia 15 czerwca 2023 r. utrzymał w mocy decyzję Starosty [...] z dnia 6 kwietnia 2023 r. odmawiającą ustalenia na rzecz T. o. (dalej: "skarżąca", "spółka") odszkodowania za działki położone w K. o nr [...], [...] i [...].

Powyższe decyzje wydano w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

Postępowanie w sprawie zostało zainicjowane wnioskiem z 25 sierpnia 2003 r., kiedy T. o. wystąpiło o ustalenie odszkodowania za działki nr [...], [...] i [...], przejęte na mocy ostatecznych decyzji B. K. z dnia 02 lipca 1998 r. zatwierdzających projekty podziału nieruchomości na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2016, poz. 2147 - dalej: "u.g.n.").

Starosta [...] decyzją z dnia 26 kwietnia 2004 r. odmówił ustalenia odszkodowania, a jego decyzja została utrzymana w mocy przez Wojewodę decyzją z dnia 10 września 2004 r. Na tę decyzję złożono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, który wyrokiem z dnia 07 lutego 2006 r. sygn. II SA/Po 936/04 oddalił skargę. N. S. A. wyrokiem z dnia 14 listopada 2007 r. sygn. I OSK 1485/06 uchylił ten wyrok przesądzając, że organy zobowiązane były zbadać, czy za działki gruntu, które w wyniku podziału wydzielono pod drogi, a przeszły na rzecz gminy, przysługuje właścicielowi odszkodowanie zgodnie z art. 98 ust. 3 u.g.n. Jednocześnie N. S. A. zakwestionował stanowisko Sądu I instancji, co do tego, że prawo do odszkodowania wynikające z art. 98 ust. 3 u.g.n. nie może być przedmiotem obrotu cywilnoprawnego. Z tej przyczyny za zasadny NSA uznał zarzut skargi kasacyjnej dotyczący naruszenia prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 98 ust. 3 u.g.n. Uzasadniając swoje stanowisko N. S. A. przesądził, że cechą każdego odszkodowania jest jego cywilnoprawny charakter. Cecha ta jest wpisana w naturę odszkodowania i jest immanentnie z nią związana. Błędnym – jak wskazał NSA - jest założenie, że tylko właścicielowi przysługuje prawo wystąpienia o odszkodowanie za zajęte nieruchomości. Za błędne NSA uznał także stanowisko Sądu I instancji o niezbywalnym charakterze roszczenia o ustalenie i wypłatę odszkodowania.