Wyrok WSA w Kielcach z dnia 13 września 2023 r., sygn. II SA/Ke 355/23

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Detka, Sędziowie Sędzia WSA Beata Ziomek, Sędzia WSA Krzysztof Armański (spr.), po rozpoznaniu w dniu 13 września 2023 r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi A. F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Kielcach z dnia 15 maja 2023 r. znak: SKO.PS-80/3573/2172/2023 w przedmiocie odmowy zmniejszenia odpłatności za usługi opiekuńcze oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z 15 maja 2023 r. znak: SKO.PS-80/3573/2172/2023 Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Kielcach (zwane dalej "SKO"), po rozpatrzeniu odwołania A. F. (zwanej też dalej "stroną"), utrzymało w mocy decyzję wydaną z upoważnienia Prezydenta Miasta Skarżyska-Kamiennej nr 0.95.2023 z dnia 8 marca 2023 r. w przedmiocie odmowy zmniejszenia odpłatności za 1 godzinę usług opiekuńczych świadczonych w miejscu zamieszkania przez opiekunki Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Skarżysku-Kamiennej (zwany dalej "MOPS").

W uzasadnieniu organ odwoławczy wskazał, że na mocy decyzji z 9 grudnia 2022 r. przyznano stronie usługi opiekuńcze na czas określony od dnia 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r., zobowiązując ją do ponoszenia odpłatności za 1 godzinę usług opiekuńczych w wymiarze 10,24 zł. Z materiału dowodowego wynika, że różnicę odpłatności w wysokości 12,51 zł za godzinę usługi ponosi syn A. F. – R. M.. SKO, przytaczając treść regulacji § 6 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług opiekuńczych, podkreśliło że organ administracji orzekający w przedmiocie zwolnienia z odpłatności za specjalistyczne usługi opiekuńcze działa w warunkach uznania administracyjnego. Przyznawanie usług opiekuńczych ustawodawca wiąże przede wszystkim ze stanem zdrowia wnioskodawcy, a nie z jego sytuacją finansową, która tylko częściowo ma w tym przypadku znaczenie, tj. wpływa na wysokość tej odpłatności. Tylko w sytuacji, gdy dochód nie przekracza ustawowego kryterium dochodowego, uprawniającego do przyznania świadczenia z pomocy społecznej, wnioskodawca zwolniony jest (z mocy ustawy) z odpłatności za przyznane świadczenie (art. 96 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Tymczasem w przypadku odwołującej się taka sytuacja nie zachodzi, gdyż dochód na osobę w gospodarstwie domowym strony wynosi 2 292,19 zł (emerytura z ZUS), przekraczając tym samym kryterium dochodowe osoby samotnie gospodarującej, które aktualnie wynosi 776 zł (§ 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia Rady Ministrów z 14 lipca 2021 r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej). Uwzględniając łączne koszty utrzymania mieszkania i leczenia, w tym także opłatę za usługi opiekuńcze, wynosiły one w styczniu 2023 r. 1 500,78 zł – a zatem do dyspozycji strony pozostaje kwota 791,41 zł, co również przekraczało kryterium dochodowe określone w ustawie o pomocy społecznej. Organ I instancji wydając zakwestionowaną decyzję uwzględnił również przepisy załącznika do uchwały nr LVI/449/2022 Rady Miasta Skarżyska-Kamiennej z dnia 10 listopada 2022 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania i odpłatności za godzinę usług opiekuńczych oraz szczegółowych warunków częściowego lub całkowitego zwolnienia od opłat, jak również trybu ich pobierania. Mianowicie, zgodnie z § 6 ust. 1 tej uchwały w szczególnie uzasadnionych przypadkach, na wniosek osoby objętej pomocą w formie usług opiekuńczych lub pracownika socjalnego Dyrektor Ośrodka może okresowo zwolnić osobę z ponoszenia odpłatności lub obniżyć ją, zwłaszcza ze względu na: 1) konieczność ponoszenia przez nią odpłatności za pobyt innego członka w domu pomocy społecznej, w ośrodku wsparcia lub wszelkiego typu placówkach opiekuńczo-wychowawczych, leczniczo - rehabilitacyjnych, opiekuńczo-leczniczych lub pielęgnacyjno-opiekuńczych, 2) zdarzenie losowe w rodzinie osoby objętej usługami opiekuńczymi, w szczególności: śmierć członka, wypadek, pożar, klęska żywiołowa, ekologiczna, kradzież lub nagły, niezbędny wydatek z budżetu domowego danej osoby, 3) pogorszenie stanu zdrowia osoby, które pociąga za sobą wzrost kosztów leczenia lub konieczność zapewnienia stałej opieki i pielęgnacji, a ich brak może skutkować zagrożeniem jej życia. Organ I instancji słusznie zatem wskazał, że żadna z wymienionych ww. okoliczności uzasadniająca zwolnienie z ponoszenia opłat, czy zmniejszenie odpłatności nie zachodzi w przedmiotowej sprawie. Jakkolwiek A. F. jest osobą chorą, to kwestia ta przełożyła się jedynie na ustalenie odpłatności w wysokości 10,24 zł, różnicę do pełnej wysokości opłaty ponosi syn strony – zgodnie z zawartą umową.