Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 16 maja 2023 r., sygn. II SA/Rz 630/22
Scalanie gruntów
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący SNSA Jerzy Solarski Sędziowie NSA Stanisław Śliwa AWSA Karina Gniewek - Berezowska /spr./ Protokolant starszy specjalista Anna Mazurek–Ferenc po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 maja 2023 r. sprawy ze skarg W. L. i J. L. oraz S. M., W. M., M. Ż. i A. Z. na decyzję Wojewody Podkarpackiego z dnia 8 kwietnia 2022 r. nr GK-II.7213.60.2021 w przedmiocie zatwierdzenia projektu scalenia gruntów - skargi oddala –
Uzasadnienie
Przedmiotem kontroli Sądu jest decyzja Wojewody Podkarpackiego (dalej: "Wojewoda", "Organ odwoławczy", "Organ II instancji") z 8 kwietnia 2022 r., nr GK-II.7213.60.2021 utrzymująca w mocy decyzję Starosty Powiatu [....] (dalej: "Organ I instancji", "Starosta") z 17 lipca 2020 r. nr IG.6821.4.37.2019 w przedmiocie zatwierdzenia projektu scalenia gruntów.
W podstawie prawnej decyzji Organ powołał art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 735 ze zm.; dalej: "k.p.a.") oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r., poz. 1912 z późn. zm.; dalej: "ustawa o scalaniu i wymianie gruntów").
Jak wynika z akt sprawy i uzasadnienia zaskarżonej decyzji, Starosta Powiatu [....] po przeprowadzeniu postępowania scaleniowego gruntów i wykonaniu prac geodezyjno-projektowych oraz technicznych, decyzją z 17 lipca 2020 r. nr IG.6821.4.37.2019 zatwierdził projekt scalania gruntów położonych w obszarze miasta P. gm., o ogólnym obszarze 1991,1103 ha.
Od powyższej decyzji Starosty do Wojewody Podkarpackiego wpłynęło 10 odwołań wniesionych przez uczestników postępowania, w tym odwołania Skarżących.
Po rozpatrzeniu złożonych odwołań, Wojewoda Podkarpacki opisaną na wstępie decyzją z 8 kwietnia 2022 r., nr GK-II.7213.60.2021 utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
Organ odwoławczy zwrócił uwagę na wyjątkową rolę scalenia gruntów w kształtowaniu ustroju rolnego na obszarach wiejskich, wynikającą także z ustawy scaleniowej. Podkreślił, że w myśl art. 1 ustawy o scalaniu i wymianie gruntów scalenie gruntów jest zabiegiem urządzeniowo - rolnym mającym na celu tworzenie korzystniejszych warunków gospodarowania w rolnictwie i leśnictwie, poprzez poprawę struktury obszarowej gospodarstw rolnych, lasów i gruntów leśnych, racjonalne ukształtowanie rozłogów gruntów, dostosowanie granic nieruchomości do systemu urządzeń melioracji wodnych, dróg oraz rzeźby terenu. Scalenie gruntów w swym zakresie obejmuje uporządkowanie sieci dróg transportu rolnego poprzez zaprojektowanie i wytyczenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań gospodarczych. Podczas scalenia realizuje się także zadania wpływające na regulację stosunków wodnych na danym obszarze, również w zakresie małej retencji oraz zadania wpływające na poprawę walorów estetycznych krajobrazu rolniczego, przy czym poprawę warunków gospodarowania należy określać zarówno w wymiarze społecznym, jak i przestrzennym. Z kolei stosownie do art. 3 ust. 2 ww. ustawy, postępowanie scaleniowe może być wszczęte na wniosek większości właścicieli gospodarstw rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia, lub na wniosek właścicieli gruntów, których łączny obszar przekracza połowę powierzchni projektowanego obszaru scalenia. Wniosek złożony przez większość właścicieli gruntów determinuje wszczęcie i prowadzenie postępowania scaleniowego. W tym stanie prawnym nie ma znaczenia zgoda bądź brak zgody pozostałych uczestników postępowania, czy ewentualne wycofanie zgody, gdyż prawidłowe wszczęcie postępowania traktuje się jako skuteczne dla dalszego toku postępowania.