Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 18 kwietnia 2023 r., sygn. I SA/Po 88/23

Podatek od towarów i usług

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Nikodem Sędziowie Sędzia WSA Izabela Kucznerowicz Asesor sądowy WSA Robert Talaga (spr.) Protokolant: st. sekr. sąd. Marta Ziewińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 07 kwietnia 2023 r. sprawy ze skargi N. M. na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 10 listopada 2022 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług I. uchyla zaskarżoną interpretację; II. zasądza od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na rzecz skarżącej kwotę [...] tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wnioskiem z 26 sierpnia 2022 r. N. M. (dalej jako "skarżąca", "strona" lub "wnioskodawca") wystąpiła do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej oceny skutków podatkowych w podatku od towarów i usług sprzedaży udziału w nieruchomości.

Przedstawiając we wniosku stan faktyczny wnioskodawca podała, że jest [...] rezydentem podatkowym zamieszkałym na terytorium [...]. Wnioskodawczyni nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, nie jest obecnie czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT oraz nie zajmowała się obrotem nieruchomościami. W dniu 20 listopada 2020 r. zmarł S. K. (dalej jako: "spadkodawca"), który nie pozostawił testamentu, a do kręgu ustawowych spadkobierców należały: siostra A. K., siostra J. S., siostra G. S. oraz siostrzenica E. M. (matka wnioskodawczyni N. M. oraz O. M.) oraz siostrzeniec K. M.. Przed podjęciem decyzji o przyjęciu spadku, spadkobiercy powzięli informację, że spadkodawca przed śmiercią, tj. w dniu 10 kwietnia 2019 r. zawarł ze spółką P. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W., wpisaną do rejestru przedsiębiorców numer KRS[...] (dalej jako: "spółka") przedwstępną umowę sprzedaży, na mocy której zobowiązał się do przeniesienia na spółkę prawa własności działek oznaczonych numerami [...] i [...], objętych księgą wieczystą prowadzoną przez Sąd Rejonowy w K., VI Wydział Ksiąg Wieczystych pod numerem: [...] Wspomniana księga wieczysta obejmuje więcej działek geodezyjnych, jednak przedmiotem przyszłej sprzedaży miały być jedynie wskazane działki. Wskazano, że przed zawarciem umowy przenoszącej własność, działka nr [...] nie była zabudowana, natomiast przez działkę nr [...] przechodziła podziemna sieć teletechniczna na granicy z działką [...], a także przebiegała napowietrzna sieć energetyczna i znajdował się na niej słup energetyczny wzniesiony przez przedsiębiorstwo energetyczne. Właściciele działek nie byli właścicielami napowietrznej sieci energetycznej oraz podziemnej sieci teletechnicznej. Działki objęte były w całości miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwalonym w 2008 r. Na postawie uchwały o nowelizacji tego planu z dnia 8 marca 2021 r., wskazane grunty oznaczone są symbolem [...]/[...]/[...] i zgodnie z zapisami planu przeznaczone są jako "tereny obiektów produkcyjnych, składów i magazynów, zabudowy usługowej oraz urządzeń wytwarzających energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 Kw". W dniu 17 marca 2021 r., na wniosek podmiotu, któremu spółka zamierzała sprzedać kupione działki, została wydana decyzja środowiskowa. W dniu 26 lutego 2021 r. został złożony wniosek w Starostwie Powiatowym przez podmiot, któremu spółka zamierzała sprzedać kupione działki, o wydanie pozwolenia na budowę dla przewidywanej inwestycji. Ponadto, Starosta umorzył postępowanie wszczęte na wniosek spółki, dotyczące wyłączenia nieruchomości z produkcji rolnej, gdyż nieruchomości te (zarówno przedmiotowe działki, jak i pozostałe nabywane w ramach jednego przedsięwzięcia okoliczne nieruchomości) z uwagi na to, że stanowią użytki rolne klas IV, V i VI, nie wymagały zezwolenia na wyłączenie z produkcji rolnej. Spółka po zakupie działek zamierzała sprzedać wszystkie działki na rzecz podmiotu trzeciego. Ta następcza sprzedaż działek podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a spółka była czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Transakcja nabycia przez spółkę od spadkodawcy działek nr [...] i [...] stanowiła część dużego zamierzenia inwestycyjnego, polegającego w pierwszej fazie na nabyciu ponad 100 ha gruntu mogącego utworzyć jednolitą całość. Z uwagi na rozmach przedsięwzięcia i jego znaczenie dla regionu, w przeprowadzenie transakcji angażowali się lokalni decydenci, którzy aktywnie działali na rzecz przekonania do zawarcia umów ze spółką tych właścicieli nieruchomości, którzy nie byli chętni sprzedaży. Oprócz tego, także sami właściciele zaczęli wzajemnie wywierać presję na niechętnych sąsiadów, aby zmusić ich do sprzedaży. Spadkodawca nie był chętny sprzedaży, zwłaszcza, że grunt stanowił jego ojcowiznę, jednak został przekonany do konieczności zawarcia przedwstępnej umowy sprzedaży, na mocy której zobowiązał się sprzedać działki na rzecz spółki po spełnieniu warunków. Wskazano, że nie można przyjąć, że spadkodawca podpisując umowę przedwstępną sprzedaży, kierował się chęcią zysku oraz aby podejmował jakiekolwiek działania marketingowe mające na celu znalezienie nabywcy na posiadany grunt. To korzystne dla planów inwestycyjnych spółki usytuowanie działek sprawiło, że spółka zgłosiła się do spadkodawcy, przedstawiając niepodlegające indywidualnym negocjacjom warunki nabycia działek, zastrzegając w każdym przypadku, że do ewentualnej finalnej transakcji sprzedaży dojdzie jedynie w przypadku, kiedy spółka nabędzie cały kompleks potrzebnych nieruchomości i zapewni sobie korzystne warunki potrzebne do zrealizowania zamierzonej inwestycji (w tym stosowne finansowanie i adekwatne decyzje/ pozwolenia itp.).