Wyrok WSA w Opolu z dnia 7 marca 2023 r., sygn. II SA/Op 338/22

Dla skuteczności wniesienia sprzeciwu od zgłoszenia robót budowalnych przez właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej wymagane jest łączne spełnienie dwóch warunków materialnych. Po pierwsze, konieczne jest jego wniesienie w terminie w skazanym w art. 30 ust. 5 P.b. Sprzeciw wniesiony po upływie ustawowego terminu jest prawnie nieskuteczny. Jest to bowiem termin o charakterze materialnoprawnym, co oznacza, że tylko w zakreślonych przez ustawodawcę ramach czasowych organ jest uprawniony do wniesienia sprzeciwu w sprawie zgłoszonych przez inwestora prac budowlanych. Upływ tego terminu oznacza dla organu brak możliwości wydania decyzji o sprzeciwie, a dla inwestora oznacza milczącą zgodę tegoż organu na realizację zgłoszonego zamierzenia inwestycyjnego. Organ administracji architektoniczno-budowlanej ma zatem tylko czasową kompetencję do ustosunkowania się względem dokonanego zgłoszenia zamiaru wykonania określonych robót budowlanych. Po drugie, organ jest zobligowany do wniesienia sprzeciwu, gdy wystąpi przynajmniej jedna z okoliczności wymienionych w art. 30 ust. 6 P.b. Sąd podkreśla, że wniesienie w terminie sprzeciwu w oparciu o jedną z podstaw wymienionych w tym przepisie wyznacza granice formalne rozpoznawanej sprawy administracyjnej (sprawy sprzeciwu). Są to granice, których po upływie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia nie można już przekroczyć ani rozszerzyć zarówno w toku postępowania przed organem pierwszej instancji, jak i tym bardziej w toku postępowania odwoławczego. (...). Jakkolwiek wojewoda jest również organem administracji architektoniczno-budowlanej, to jednak jako organ odwoławczy musi dokonać ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy sprzeciwu w jej formalnych granicach wyznaczonych podstawą, na której sprzeciw od zgłoszenia robót budowlanych wniósł w ustawowym terminie starosta jako organ pierwszej instancji. Niemożność rozszerzenia podstaw sprzeciwu w postępowaniu odwoławczym wynika zatem z dwóch powodów. Po pierwsze, nastąpiłoby to z przekroczeniem terminu materialnoprawnego przewidzianego w art. 30 ust. 5 P.b., którego upływ zamyka możliwość zgłaszania sprzeciwu przez właściwy organ. Po drugie, sprawa nie byłaby nigdy w całości rozpoznana prze organy obu instancji, co stanowiłoby pogwałcenie zasady ogólnej dwuinstancyjności postępowania administracyjnego (art. 15 K.p.a.).