Stosowanie zwolnień przy dostawach nieruchomości – wybrane problemy praktyczne

Sprzedaż nieruchomości może korzystać ze zwolnienia z VAT. Jednak stosowanie tych zwolnień stwarza wiele kontrowersji, gdyż w praktyce nierzadko jest problem z ustaleniem, co jest przedmiotem sprzedaży i które zwolnienie ma zastosowanie.   

W art. 43 ust. 1 ustawy o VAT przewidziano kilka zwolnień dla dostawy towarów. Trzy z nich odnoszą się do nieruchomości. I tak zwolnienie na podstawie:

1. art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT ma zastosowanie do dostawy nieruchomości niezabudowanych innych niż tereny budowlane,
2. art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT ma zastosowanie do dostawy nieruchomości sprzedawanych po pierwszym zasiedleniu, gdy od pierwszego zasiedlenia minęły dwa lata,
3. art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy o VAT ma zastosowanie do dostawy nieruchomości sprzedawanych przed pierwszym zasiedleniu lub gdy od pierwszego zasiedlenia nie minęły dwa lata.

Z drugiego zwolnienia podatnicy mogą zrezygnować, gdy są spełnione warunki. Stosowanie zwolnienia pierwszego i trzeciego jest obowiązkowe.

Na przykładach omówimy zasady stosowania tych zwolnień z VAT.

1. Czy można zastosować zwolnienie z VAT przekazując budynek do majątku prywatnego

Problem 

Czy przekazanie budynku do majątku prywatnego jest opodatkowane VAT, mimo że sprzedaż mogłaby korzystać ze zwolnienia z VAT?

Rada

Tak, przekazując budynek do majątku prywatnego można zastosować zwolnienie.

Uzasadnienie 

Pojęcie dostawy towarów określone w art. 7 ustawy o VAT obejmuje nie tylko sprzedaż, ale i zamianę czy aport, jak również pewne czynności nieodpłatne, w tym darowizna czy przekazanie do majątku prywatnego. Nie ma więc powodów (podstaw), by różnicować stawki VAT w zależności od tego, czy czynność jest odpłatna, czy nie.

Dlatego przekazując nieruchomość do majątku prywatnego możemy zastosować zwolnienie, gdy spełniamy warunki. 

Ocena opodatkowania przekazania nieruchomości do majątku prywatnego musi być kilkuetapowa.

Ustalenie, czy przekazanie budynku podlega VAT

Najpierw bada się, czy w ogóle wystąpi transakcja podlegająca podatkowi VAT. Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy o VAT nieodpłatne przekazanie nieruchomości podlega VAT, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu jej nabycia bądź wytworzenia lub jej części składowych.