Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 15 lipca 2022 r., sygn. II SA/Gl 592/22
Pomoc społeczna
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Rafał Wolnik, Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Dobrowolski, Sędzia WSA Elżbieta Kaznowska (spr.), po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 lipca 2022 r. sprawy ze skargi P.K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach z dnia 7 marca 2022 r. nr SKO.PSŚ/41.5/427/2022/2159/AKD w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia wychowawczego 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta R. z dnia 20 stycznia 2022 r. nr [...], 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Katowicach na rzecz skarżącego kwotę 480 (czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Uzasadnienie
Pismem z dnia 28 grudnia 2021 r. P. K. (dalej: skarżący) zwrócił się z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia wychowawczego na rzecz L. K. (ur.[...] r.), nad którym, wraz z G. K., sprawuje bieżącą pieczę na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego K. w K. V Wydział Rodzinny i Nieletnich z dnia [...] r. sygn. akt [...].
Decyzją z dnia 20 stycznia 2022 r. nr [...]; Prezydent Miasta R. , działając na podstawie art. 4, art. 5, art. 18, art. 10 oraz art. 28 ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (t.jedn. Dz.U. z 2019 r., poz.2407) orzekł o odmowie przyznania prawa do świadczenia wychowawczego w odpowiedzi na złożony przez skarżącego wniosek. W uzasadnieniu decyzji organ stwierdził, że świadczenie nie przysługuje, gdyż skarżący nie jest ojcem dziecka, opiekunem prawnym ani opiekunem faktycznym dziecka, tj. nie wystąpił do Sądu o jego przysposobienie.
W odwołaniu skarżący, reprezentowany przez fachowego pełnomocnika w osobie radcy prawnego, wniósł o uchylenie decyzji organu pierwszej instancji i przyznanie prawa do świadczenia wychowawczego. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie prawa materialnego - tj. art. 4 ust. 1 i ust. 2 oraz art. 2 ust. 10 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci poprzez błędną wykładnię i uznanie, że osobie sprawującej bieżącą pieczę nad małoletnim nie przysługuje prawo do otrzymania świadczenia wychowawczego, podczas gdy z celowościowej wykładni wskazanych przepisów wynika, że świadczenie to przysługuje osobom sprawującym pieczę na małoletnimi na podstawie postanowienia sądu opiekuńczego, a także naruszenie art. 72 ust.1 zd. 1 i ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskie oraz art. 3 ust. 1 i art. 20 Konwencji o Prawach Dziecka poprzez ich niezastosowanie, podczas gdy z przepisów tych wynika szczególna ochrona praw dziecka oraz prawo do żądania od organów władzy publicznej opieki i pomocy oraz to, że dziecko pozbawione czasowo lub na stale swego środowiska rodzinnego lub ze względu na swoje dobro, nie może pozostawać w tym środowisku i ma prawo do specjalnej ochrony i pomocy ze strony państwa. W uzasadnieniu odwołania podkreślił, że mocą postanowienia Sądu Rejonowego K. w K. z dnia [...] r. została ograniczona władza rodzicielska nad małoletnim L. jego matce K. K. i powierzono ją małżonkom K. Zatem na mocy tego postanowienia bieżąca piecza nad małoletnim powierzona została m.in. skarżącemu. Istota sporu sprowadza się do tego, czy pomimo, iż osobom takim, które nie zostały wprost wymienione w art. 4 ust. 2 ustawy, przysługuje świadczenie wychowawcze. Odwołując się do celu i charakteru tego świadczenia - częściowe pokrycie wydatków związanych z wychowywaniem dziecka, w tym opieką nad nim i zaspokojeniem jego podstawowych potrzeb życiowych, podkreślił, iż służy ono zaspokajaniu potrzeb dziecka, dbałości o jego dobro i ochronę, a skierowane jest do podmiotów, które opiekę nad dzieckiem sprawują. Wykładnia językowa art. 4 ust. 2 i art. 2 ust. 10 tej ustawy nie daje się pogodzić z celem świadczenia wychowawczego określonym wart. 4 ust.1 ustawy. Literalne odczytywanie powyższych przepisów i wyciągnięcie z nich wniosków, że osobom sprawującym bieżącą pieczę nad małoletnim nie przysługuje prawo do świadczenia wychowawczego jest niezgodne także z przepisami ustawy zasadniczej - Konstytucji oraz niezgodne z Konwencją o Prawach Dziecka.