Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 17 września 2020 r., sygn. II SA/Wr 364/20

Budowlane prawo

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Władysław Kulon Sędziowie: Sędzia NSA Halina Filipowicz - Kremis (spr.) Sędzia WSA Gabriel Węgrzyn po rozpoznaniu w Wydziale II w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 17 września 2020r. sprawy ze skargi J.O.-H. na postanowienie D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie wstrzymania prowadzenia robót budowlanych oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Postanowieniem nr [...], wydanym na podstawie art. 48 ust. 2 i ust. 3 w związku z art. 83 ust.1- ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1186) oraz art. 123 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r., - kpa, Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego dla miasta W. wstrzymał prowadzenie robót budowlanych związanych z budową budynku garażu na nieruchomości zlokalizowanej przy ulicy A. [...] we W. oraz nałożył na J. O.-H. - inwestora robót związanych z budową tego obiektu obowiązek - dostarczenia do organu nadzoru budowlanego - w terminie 3 miesięcy, od dnia kiedy postanowienie stanie się ostateczne zaświadczenia prezydenta miasta o zgodności budowy z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, 4 egz. projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami, pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami szczególnymi (w tym uzgodnionej ekspertyzy technicznej żądanej wezwaniem z 2.10.2019 r.) wraz z zaświadczeniem o przynależności osoby sporządzającej projekt budowlany do właściwej izby samorządu zawodowego, aktualnym na dzień opracowania projektu, oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane (na wzorze określonym w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 24 sierpnia 2016 r.). Na uzasadnienie organ wskazał, że dnia 26 sierpnia 2019 r. pracownicy PINB przeprowadzili kontrolę na terenie nieruchomości przy ul. A. [...] we W., w związku z zawiadomieniem dotyczącym budowy garażu. W trakcie przeprowadzania czynności kontrolnych ustalono, że przy ulicy A. [...] we W. zlokalizowany jest obiekt budowlany przylegający do budynku mieszkalnego jednorodzinnego od strony północnej. Obiekt ma wymiary zewnętrzne 7,53 x 3,66 m, wysokość w okapie do podbitki wynosi 2,13 m. Wewnątrz obiektu wysokość w okapie wynosi 2,40 m, w kalenicy 4,27 m. Odległość ściany budynku od ogrodzenia od strony północnej wynosi ok. 1,40 m, a okap obiektu wraz z orynnowaniem ok. 0,90 m. W ścianie od strony północnej znajdują się 4 pola luksferów - pustaków szklanych. W ścianie od strony wschodniej zlokalizowana jest brama otwierana dwuskrzydłowa, o wymiarach 2,30 x 1,87 m. W ścianie zachodniej istnieje otwór o wymiarach 2,46 x 2,16 m. Dach obiektu jednospadowy w kierunku północnym, z lukarną w połaci - w dniu kontroli brak wstawionego okna. Posadzkę obiektu budowlanego stanowi kostka brukowa, brak - odwodnienia liniowego, punktowego, brak wentylacji. W dniu kontroli roboty nie są zakończone - brak stolarki okiennej (okna w lukarnie), brak bramy garażowej w ścianie zachodniej, brak wyprawy tynkarskiej na ścianie zachodniej. Podczas kontroli nie była obecna właścicielka (pomimo prawidłowego wezwania), ani żaden jej pełnomocnik. Teren nieruchomości został udostępniony przez pracowników prowadzących roboty termoizolacyjne budynku mieszkalnego. Żaden z pracowników nie wyraził zgody na podpisanie protokołu, ani podanie swoich danych osobowych. Z czynności kontrolnych sporządzono dokumentację fotograficzną. W świetle powyższego organ wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie robót budowlanych polegających na budowie budynku garażu na nieruchomości zlokalizowanej przy ulicy A.[...] we W., o czym zawiadomiono strony postępowania pismem z 27.09.2019 r. Tym samym pismem na podstawie art. 77 § 4 k.p.a. poinformowano strony, że jako dowód w postępowaniu do akt sprawy został włączony protokół z kontroli przeprowadzonej w dniu 26.08.2019 r. dotyczącej tej inwestycji. Po analizie zgromadzonego w toku prowadzonego postępowania administracyjnego materiału dowodowego organ wskazał, że przepisy ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (dalej: Pb) wprowadzają ogólną zasadę, w myśl której roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, o czym stanowi art. 28 ust. 1 ustawy. Od tej ogólnej zasady wprowadzono wyjątki, które zostały unormowane w art. 29 -31 Pb. W art. 29 zawarty został katalog obiektów i robót budowlanych, zwolnionych z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, a więc takich, do których nie będzie miała zastosowania ogólna zasada wyrażona w art. 28 Pb. Katalog ten ma formę listy zamkniętej (wyliczenie enumeratywne), a więc wyłącznie te obiekty i te roboty nie wymagają pozwolenia na budowę. Jak ustalono budowa garażu, o powierzchni zabudowy ok. 27,5 m2, przylegającego do budynku mieszkalnego jednorodzinnego - nie została na podstawie art. 29 Pb zwolniona z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Zatem inwestor, budując garaż bez pozwolenia, naruszył art. 28 Pb. Budowa obiektu budowlanego (w rozumieniu art. 3 pkt 6 Pb) z naruszeniem powyższego przepisu, podlega rygorom art. 48, 49 Pb, które określają postępowanie organu nadzoru budowlanego w celu doprowadzenia wykonanych samowolnie robót do stanu zgodnego z prawem. Zgodnie z art. 48 ust. 1 pkt 1 Pb - organ nadzoru budowlanego nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego, lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę. Zasada ta nie będzie miała zastosowania jedynie w przypadku wystąpienia przesłanek określonych w ust. 2 tego przepisu, które umożliwiają legalizację samowoli budowlanej. Dotyczy to przypadku, gdy zostanie wykazane, że samowola budowlana jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i innymi aktami prawa miejscowego oraz nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem. Analizując powyższe - w ocenie organu wydanie decyzji nakazującej rozbiórkę obiektu w trybie art. 48 ust. 1 Pb, na obecnym etapie postępowania byłoby przedwczesne. Po analizie zgromadzonego materiału dowodowego stwierdzono, że obiekt narusza przepisy techniczno- budowlane. W związku z tym, pismem z dnia 2.10.2019 r. wezwano do przedłożenia ekspertyzy technicznej, o której mowa w § 2 ust. 2 warunków technicznych uzgodnionej z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej, wskazującej spełnienie wymagań dotyczących odległości od granicy z sąsiednią działką budowlaną w sposób inny niż określony w § 12 warunków technicznych w terminie 1 miesiąca od dnia doręczenia wezwania. Pismem z dnia 6.12.2019 r. J. O.-H. poinformowała, że jest właścicielem nieruchomości przy ul. A.[...] we W. Z pisma wynika że to ona wykonała roboty budowlane w obrębie garażu. W piśmie wskazano także, że stosowne dokumenty zostaną niezwłocznie dostarczone, jednak do dnia dzisiejszego tj. 17.02.2020 r. nie przedłożono żądanych w wezwaniu z 2.10.2019 r. dokumentów. Działka na której powstał obiekt nie jest objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. Zatem uznano za zasadne wydanie postanowienia wstrzymującego prowadzenie robót budowlanych oraz nakładającego na inwestora obowiązek przedstawienia dokumentów wskazanych w sentencji, które jest pierwszym etapem procedury legalizacyjnej. W dalszym ciągu inwestor ma możliwość uzyskania zgody na odstępstwo od warunków technicznych w formie uzgodnionej przez organ Państwowej Straży Pożarnej ekspertyzy technicznej. Na bazie tej dokumentacji będzie możliwe sporządzenie projektu budowlanego, niezbędnego w procedurze legalizacyjnej. Wyznaczając 3-miesięczny termin na wykonanie obowiązku wzięto pod uwagę brak miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Tym samym wyznaczony termin jest w ocenie organu wystarczający na uzyskanie i przedłożenie dokumentów związanych z procedurą legalizacyjną, przy czym legalizacja samowoli budowlanej jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem inwestora. Postanowienie staje się ostateczne po upływie 7 dni, jeżeli żadna ze stron nie wniesie zażalenia. W przypadku jego zaskarżenia ostateczne jest postanowienie organu II instancji. W przypadku niespełnienia w wyznaczonym terminie obowiązku nałożonego postanowieniem, stosuje się odpowiednio przepis art. 48 ust. 1 Pb, czyli nakaz rozbiórki. Natomiast przedłożenie przez zobowiązanego, w wyznaczonym terminie, łącznie wszystkich dokumentów wskazanych w sentencji postanowienia traktuje się jak wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i udzielenie pozwolenia na wznowienie robót budowlanych, jeżeli budowa nie została zakończona. Przed wydaniem tej decyzji organ bada zgodność projektu zagospodarowania działki z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz kompletność wymaganej dokumentacji, a następnie w drodze postanowienia ustala wysokość opłaty legalizacyjnej (do opłaty legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o których mowa w art. 59f ust. 1 Pb, z tym że stawka opłaty podlega pięćdziesięciokrotnemu podwyższeniu - zgodnie z art. 49 ust. 2Pb). W razie wystąpienia nieprawidłowości w tym zakresie i ich nieusunięcia we wskazanym terminie lub nieuiszczenia opłaty legalizacyjnej w 7 dniowym terminie - wydaje się decyzję nakazującą rozbiórkę. W przypadku spełnienia wszystkich określonych wymagań, właściwy organ wydaje decyzję o zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie robót albo o zatwierdzeniu projektu budowlanego, jeżeli budowa została zakończona.