Wyrok WSA w Warszawie z dnia 25 września 2020 r., sygn. VII SA/Wa 631/20

Administracyjne postępowanie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grzegorz Antas (spr.), , Sędzia WSA Joanna Gierak-Podsiadły, Sędzia WSA Andrzej Siwek, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 25 września 2020 r. sprawy ze skargi Gminy. L. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] lutego 2020 r. znak [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania 1) uchyla zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie organu I instancji, 2) zasądza od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz Gminy L. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z [...] lutego 2020 r. znak: [...] Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256), dalej: k.p.a. oraz art. 89 pkt 1 i art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2067), dalej: u.o.z.i.o.z., w wyniku rozpatrzenia zażalenia Gminy [...] utrzymał w mocy postanowienie [...] Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z [...] grudnia 2018 r. znak: [...] odmawiające wszczęcia postępowania w sprawie wydania pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych.

W odniesieniu do ustaleń faktycznych i prawnych, które stały za wydanym rozstrzygnięciem, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego (dalej: MKiDN) wyjaśnił, że pismem z [...] września 2018 r. Gmina [...] wystąpiła o wydanie pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych obejmujących wykonanie remontu elewacji oraz dachu budynku przy ul. [...], na obszarze wpisanym do rejestru zabytków średniowiecznego układu miejskiego w [...] (nr rejestru [...]).

[...] Wojewódzki Konserwator Zabytków (dalej: [...]WKZ) postanowieniem z [...] grudnia 2018 r., działając na podstawie art. 61a k.p.a. w zw. z art. 36 ust. 5 u.o.z.i.o.z., odmówił wszczęcia postępowania w sprawie. Organ wyjaśnił w uzasadnieniu postanowienia, że zgodnie z art. 36 ust. 5 u.o.z.i.o.z., pozwolenia, o których mowa w ust. 1 i 1a ustawy, wydaje się na wniosek osoby fizycznej lub jednostki organizacyjnej posiadającej tytuł prawny do korzystania z zabytku wpisanego na Listę Skarbów Dziedzictwa albo do rejestru, wynikający z prawa własności, użytkowania wieczystego, trwałego zarządu albo ograniczonego prawa rzeczowego lub stosunku zobowiązaniowego. W myśl § 4 ust. 2 rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] sierpnia 2018 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym, do rejestru zabytków albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, a także badań archeologicznych i poszukiwań zabytków (Dz. U. z 2018 r. poz. 1609), dalej: rozporządzenie z dnia 2 sierpnia 2018 r., do wniosku o wydanie pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych dołącza się dokument potwierdzający posiadanie przez wnioskodawcę tytułu prawnego do korzystania z zabytku, uprawniający do występowania z tym wnioskiem. Na potwierdzenie tytułu prawnego do zabytku wnioskodawca przedłożył decyzję Naczelnika Miasta [...] z [...] kwietnia 1984 r. znak: [...] o przejęciu przez Gminę [...] w zarząd i administrację budynku przy ul. [...]. Omawiany zarząd, podobnie jak i inne władcze sposoby zarządu sprawowane przez Państwo nad nieruchomościami nie stanowiącymi własności Skarbu Państwa, jak zauważył organ, nie łączy się z władaniem nieruchomością w charakterze właścicielskim, prowadzącym do zasiedzenia, lecz ma charakter władania za właściciela lub za dotychczasowego posiadacza. Rozpatrując tę formę władania nieruchomością w kontekście enumeratywnie wymienionych tytułów prawnych do wystąpienia z wnioskiem o wydanie pozwolenia, o którym mowa w art. 36 ust. 1 i 1a u.o.z.i.o.z., organ stwierdził, że powołany przez wnioskodawcę tytuł prawny nie mieści się w zamkniętym katalogu podstaw ujętych w art. 36 ust.5 u.o.z.i.o.z. Nie sposób bowiem zakwalifikować decyzji Naczelnika Miasta [...] znak: [...] o przejęciu przez Gminę [...] w zarząd i administrację budynku przy ul. [...] do żadnej z enumeratywnie wymienionych przez ustawodawcę podstaw tj. własności, użytkowania wieczystego, trwałego zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego czy też stosunku zobowiązaniowego. Podmiot, dla którego z przepisów prawa materialnego nie wynikają żadne uprawnienia ani obowiązki, nie ma przymiotu strony w postępowaniu administracyjnym w rozumieniu art. 28 k.p.a., w konsekwencji czego nie jest legitymowany do żądania wszczęcia postępowania.