Wyrok WSA w Lublinie z dnia 4 lutego 2020 r., sygn. II SA/Lu 631/19

Pomoc społeczna

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Cylc-Malec Sędziowie Sędzia NSA Grażyna Pawlos-Janusz Sędzia NSA Maria Wieczorek-Zalewska (sprawozdawca) Protokolant Sekretarz sądowy Agata Jakimiuk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 lutego 2020 r. sprawy ze skargi A. B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Burmistrza Miasta T. L. z dnia [...] r., Nr [...]; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącej A. B. kwotę [...]zł ([...] ) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] r., Nr [...] Kierownik Działu Świadczeń Rodzinnych i Alimentacyjnych MOPS w T. L. działając z upoważnienia Burmistrza Miasta T. L. odmówić A. B. przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej wnioskowanego w związku z opieką nad R. E..

Uzasadniając decyzję wyjaśniono, że w dniu 24 maja 2019 r. do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w T. L. wpłynął wniosek A. B. o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawną matką R. E.. Wnioskodawczyni nie spełnia jednak przesłanek określonych w ustawie o świadczeniach rodzinnych do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Na podstawie wywiadu środowiskowego przeprowadzonego u R. E. ustalono, że wnioskodawczyni sprawuje opiekę nad niepełnosprawną matką legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, wydanym na stałe; niepełnosprawność osoby wymagającej opieki powstała po ukończeniu przez osobę niepełnosprawną 25 roku życia. Ustalono również, że wnioskodawczyni ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, przyznanego na okres od 1 listopada 2011 r. do 31 października 2019 r. w związku z opieką nad matką R. E.. Wniosek z dnia 24 maja 2019 r. zawiera oświadczenie zgodnie, z którym wnioskodawczyni zobowiązuje się do rezygnacji ze specjalnego zasiłku opiekuńczego w przypadku przyznania świadczenia pielęgnacyjnego. Z art. 6 i 7 k.p.a. wynika, że zarówno osoba ubiegająca się, jak i osoba niepełnosprawna muszą spełnić wszystkie przesłanki ustawowe niezbędne do przyznania między innymi świadczenia pielęgnacyjnego. Zapisy ustawy o świadczeniach rodzinnych precyzyjnie regulują krąg osób uprawnionych do tego świadczenia. Z samego faktu sprawowania opieki nie można wywieść prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, ponieważ w celu uzyskania tego świadczenia osoba ubiegająca się musi spełniać łącznie wszystkie warunki ustawowe, m. in. osoba niepełnosprawna winna legitymować się orzeczeniem o niepełnosprawności powstałym przed ukończeniem 18 roku życia lub w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej, jednak nie później niż do ukończenia 25 roku życia (art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych). Wyrokiem z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 17 ust. 1b ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną po ukończeniu przez nią wieku określonego w tym przepisie ze względu na moment powstania niepełnosprawności, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji. Jednak wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie oznacza usunięcia tego kryterium z ustawy. Nie stanowi również podstawy do żądania świadczenia przez opiekunów dorosłych osób niepełnosprawnych, jeżeli niepełnosprawność ich podopiecznych powstała już po 25 roku życia. W uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny wskazał bowiem, że niezbędne jest podjęcie przez ustawodawcę działań ustawodawczych, które uregulują prawo do świadczenia pielęgnacyjnego opiekunów osób niepełnosprawnych. Do chwili obecnej takie uregulowania prawne nie zostały wprowadzone do ustawy o świadczeniach rodzinnych. Dlatego organ wydając decyzję w niniejszej sprawie związany jest zapisami ustawy o świadczeniach rodzinnych w brzmieniu obowiązującym w dniu jej wydania, włącznie z art. 17 ust. 1b tej ustawy. Uzasadniona jest zatem odmowa przyznania wnioskodawczyni świadczenia pielęgnacyjnego.