Wyrok WSA w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2019 r., sygn. III SA/Wa 1731/18

Podatek od spadków i darowizn

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Waldemar Śledzik, Sędziowie sędzia del. SO Agnieszka Baran (sprawozdawca), sędzia WSA Beata Sobocha, Protokolant referent Michał Strzałkowski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 kwietnia 2019 r. sprawy ze skargi P. G. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w W. z dnia [...] kwietnia 2018 r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn oddala skargę

Uzasadnienie

P.G. ("skarżący") 10 października 2017 r. złożył do Naczelnika Urzędu Skarbowego W. zeznanie podatkowe SD-3 o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych, w którym wykazał on nabycie środków pieniężnych w drodze zachowku po zmarłej matce - D. G. w łącznej wysokości 13209,71 zł. Wskazał, że na powyższą kwotę składają się należności otrzymane odpowiednio: 818,97 zł - 25 stycznia 2016 r., 680 zł - 7 marca 2016 r., 400 zł - 23 marca 2016 r., 9412,84 zł - 12 grudnia 2016 r., 866,57 zł - 2 stycznia 2017 r. oraz 1012,33 zł - 23 stycznia 2017 r..

Decyzją z [...] stycznia 2018 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego W. ustalił skarżącemu wysokość zobowiązania podatkowego z tytułu nabycia zachowku po zmarłej matce D. G. w kwocie 107 zł, przyjmując do podstawy opodatkowania zgłoszoną przez podatnika w zeznaniu podatkowym kwotę 13210 zł. W uzasadnieniu decyzji, powołując się na przepisy kodeksu cywilnego, organ I instancji wskazał, że źródłem uprawnienia do zachowku jest śmierć spadkodawcy. Roszczenie o zachowek, tak jak i spadek nabywa się w dniu śmierci spadkodawcy. W ocenie organu, zachowek z ekonomicznego punktu widzenia i wobec źródła jego powstania, jest bytem prawnym o wielorakiej strukturze formalnej ściśle związanym z datą śmierci spadkodawcy. Natomiast zaspokojenie roszczenia poprzez wypłatę środków finansowych rodzi powstanie obowiązku podatkowego w sprawie, nie zaś decyduje o dacie nabycia. Wedle organu, skoro nabycie roszczenia o zapłatę zachowku nastąpiło w dniu śmierci spadkodawczyni tj. 11 maja 2004 r., to nabycie to objęte jest reżimem prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006 r.. Tym samym - w ocenie organu I instancji - w sprawie nie ma zastosowania art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2004 r. Nr 142 poz. 1415 ze zm., dalej: "u.p.s.d." albo "ustawa"), który został wprowadzony do tej ustawy od 1 stycznia 2007 r. ustawą nowelizującą z 16 listopada 2006 r..