Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 15 listopada 2016 r., sygn. IV SA/Gl 316/16

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Tadeusz Michalik Sędziowie Sędzia WSA Beata Kozicka (spr.) Sędzia WSA Teresa Kurcyusz - Furmanik Protokolant Monika Rał po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 listopada 2016 r. sprawy ze skargi B. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie nienależnie pobranych świadczeń pieniężnych 1) uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta B. z dnia [...] roku nr [...]; 2) umarza postępowanie administracyjne.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] r. nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B., działając na podstawie art. 17, 18, 21 ust. 1 z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz.1659, ze zm.), art. 92 ust. 1 ust. 2, ust. 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 575, ze zm., dalej także: ustawa), art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 23 ze zm., dalej: Kpa) - po rozpatrzeniu sprawy z odwołania B.K., od decyzji Prezydenta Miasta B. z dnia [...] r. nr [...], w przedmiocie uznania za nienależnie pobrane świadczenie pieniężne wypłacone tytułu świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dziecka A.K. w rodzinie zastępczej na podstawie decyzji administracyjnej tegoż organu z dnia [...] r., nr [...] za okres od 29 sierpnia 2014 r. do 31 marca 2015 r. w łącznej wysokości 4 983,87 zł - utrzymało w mocy decyzję organu pierwszej instancji.

Orzeczenia zapadły w następującym stanie faktycznym i prawnym. Prezydent Miasta B. decyzją z dnia [...] r. przyznał stronie - B.K., świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka A.K. w rodzinie zastępczej spokrewnionej w kwocie 660 zł miesięcznie począwszy od dnia 24 stycznia 2013 r. do 20 września 2030 r., tj. do czasu uzyskania pełnoletniości, nie dłużej jednak niż na czas obowiązywania postanowienia sądu. Z kolei decyzją z dnia [...] r., nr [...] organ pierwszej instancji orzekł o zmianie decyzji przyznającej świadczenia, poprzez wskazanie, że obowiązywała ona do 28 sierpnia 2014 r., gdyż w dniu 07 kwietnia 2015 r. do organu pierwszej instancji wpłynęło postanowienie Sądu Rejonowego w B. z dnia [...] r. na podstawie, którego orzeczono o ustaniu zarządzeń opiekuńczych wobec małoletniej A.K., tym samym przywracając matce biologicznej pełnię władzy rodzicielskiej, jednocześnie została rozwiązania rodzina zastępcza w osobie B.K. Po odwołaniu się strony od tej decyzji Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B. decyzją z dnia [...] r. nr [...] utrzymało ją w mocy. Wskutek zaskarżenia przez stronę tegoż rozstrzygnięcia do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach wyrokiem tegoż Sądu z dnia 05 maja 2016 r., sygn. akt IV SA/Gl 895/15 uchylono zarówno zaskarżoną decyzję Kolegium z dnia [...] r. nr [...], jak i poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta B. z dnia [...] r., nr [...]. Sąd uznał, że zaskarżona decyzja oraz poprzedzająca ją decyzja są wadliwe z uwagi na naruszenie przez organy pierwszej i drugiej instancji prawa materialnego, gdyż - jak stwierdził - cytowane w decyzjach organów obydwu instancji, przepisy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, nie mogły stanowić podstawy do uchylenia z mocą wsteczną decyzji o przyznaniu skarżącej świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania małoletniej w rodzinie zastępczej. Decyzja zaś organu pierwszej instancji, w której "zmieniono" decyzję przyznającą świadczenie, poprzez określenie, że obowiązywała do 28 sierpnia 2014 r., jest w rzeczywistości decyzją uchylającą decyzję o przyznaniu świadczenia - i to z datą wsteczną, bo z dniem 28 sierpnia 2014 r. Zaakcentował także, że zgodnie z oceną wielokrotnie wyrażoną w orzecznictwie sądowym, pozbawienie strony - z mocą wsteczną - prawa, przyznanego jej decyzją, może mieć miejsce jedynie wyjątkowo i tylko wówczas, gdy wyraźnie taka możliwość jest przewidziana w normie prawnej (por. wyroki WSA w Gliwicach z dnia 10 kwietnia 2012 r. w sprawie o sygn. akt IV SA/Gl 753/11 i z dnia 11 lutego 2014 r. w sprawie o sygn. akt IV SA/Gl 282/13).