Wyrok WSA w Warszawie z dnia 20 stycznia 2015 r., sygn. III SA/Wa 1669/14

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Marta Waksmundzka-Karasińska, Sędziowie sędzia WSA Maciej Kurasz (sprawozdawca), sędzia WSA Jolanta Sokołowska, Protokolant starszy referent Karol Kodym, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 stycznia 2015 r. sprawy ze skargi M. Sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia [...] marca 2014 r. nr [...] w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania podatkowego w podatku od towarów i usług za kwiecień 2011 r. 1) uchyla zaskarżoną decyzję, 2) stwierdza, że uchylona decyzja nie może być wykonana w całości, 3) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w W. na rzecz M. Sp. z o.o. z siedzibą w K. kwotę 3 733 zł (słownie: trzy tysiące siedemset trzydzieści trzy złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

1. Z przedłożonych Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie akt sprawy wynikało, że Naczelnik [...] Urzędu Skarbowego w R. w związku z ustaleniami kontroli podatkowej przeprowadzonej w M. sp. z o.o. z siedzibą w K. (dalej jako "Strona", "Spółka" lub "Skarżąca") w zakresie prawidłowości rozliczenia podatku od towarów i usług za miesiące od stycznia 2010 r. do kwietnia 2011 r., postanowieniem z dnia [...] maja 2012 r. wszczął postępowanie podatkowe w zakresie rozliczenia podatku od towarów i usług za kwiecień 2011 r. Skarżąca za powyższy miesiąc złożyła deklarację dla podatku od towarów i usług (VAT-7), w której wykazała m.in.: wewnątrzwspólnotową dostawę towarów - podstawa opodatkowania: 11.342.540 zł; dostawę towarów i usług na terenie kraju wg stawki 22% albo 23% - podstawa opodatkowania: 8.120.996 zł; dostawę towarów i usług na terenie kraju wg stawki 22% albo 23% - podatek należny: 1.867.900 zł; razem podstawa opodatkowania: 35.098.077 zł; razem podatek należny: 5.352.064 zł; kwotę nadwyżki z poprzedniej deklaracji: 251.127 zł; podatek naliczony od nabyć: 4.329.834 zł; kwotę podatku naliczonego do odliczenia ogółem: 4.580.961 zł; kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego: 771.103 zł. Organ pierwszej instancji w związku z poczynionymi ustaleniami stwierdził, że Spółka prowadziła działalność gospodarczą polegającą na produkcji i sprzedaży folii stretch, taśmy polipropylenowej oraz taśmy PET, służących do opakowań. Dokonywała sprzedaży m.in. w formie wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (dalej: "WDT") stosując stawkę podatku VAT 0%. W kwietniu 2011 r. dokonała m.in. dwóch sprzedaży w ramach dostaw towaru na rzecz podmiotu z siedzibą na terenie Słowacji: P. s.r.o., [...],[...] S., Slovakia, posiadającego numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych VAT UE: [...] - dalej: "P.". Przedstawicielem ustawowym tego podmiotu był Pan V. M.. Dostawy, których przedmiotem była folia stretch, udokumentowano fakturami VAT o nr: [...] z dnia 20.04.2011 r. na wartość 146.533,02 zł podatek VAT: 0%, [...] z dnia 28.04.2011 r. na wartość 44.148,26 zł podatek VAT: 0%. Jak wynikało z ustaleń organu, pomimo iż z dokumentacji (CMR i confirmation) przedłożonej przez Spółkę wynikało, że towar załadowany był w siedzibie Spółki w K., a jako miejsce otrzymania towaru wskazano siedzibę nabywcy, czyli S., towar nie został przewieziony przez granicę Polski, a transportowany był na odcinku krajowym. W szczególności w trakcie czynności przeprowadzonych w firmie T. Sp. z o.o., [...] D., [...], NIP: [...], ustalono, że usługa została zrealizowana na trasie krajowej K. - S.; w żadnym wypadku transport nie był realizowany na Słowację; pojazd realizujący dostawę nie posiadał licencji na transport międzynarodowy; osobą przyjmującą zlecenie w T. Sp. z o.o. była Pani D. U.; kierowcą realizującym zlecenie (transport) był Pan P. W.. Organ pierwszej instancji w ramach przeprowadzonej oceny materiału dowodowego stwierdził, iż z dokumentów posiadanych przez Spółkę (potwierdzenia confirmation i listy CMR) wynikało, że towary zostały odebrane na terytorium Słowacji. Jednak w jego ocenie czynności przeprowadzone w celu weryfikacji faktycznej trasy transportu towarów będących przedmiotem WDT nie potwierdzały, że towary zostały przewiezione i rozładowane na Słowacji. Przewoźnik T. realizujący dostawę jednoznacznie stwierdził, że dostawa towarów udokumentowana fakturą VAT nr [...] z dnia 20.04.2011 r. zrealizowana została na odcinku krajowym K. - S., a pojazd który przewoził towary nie miał licencji na transport międzynarodowy. Zlecenie wysłane e-mailem z M. do T. również dotyczyło trasy krajowej. Wysyłający maila - T. M. zeznał, że o punkcie przeładunkowym na Słowacji został poinformowany przez zleceniodawcę, ale pozostawił ustalenia dotyczące trasy kierowcy i zleceniodawcy. Zleceniodawca zaś (V. M.) oświadczył, że miejscem przeznaczenia miała być Słowacja. Organ pierwszej instancji za wiarygodne uznał materiały pochodzące od przewoźnika, czyli T.. W jego ocenie dowody te mają przymiot dowodów źródłowych, gdyż pochodzą od tego, który fizycznie (faktycznie) realizował transport. Organ podkreślił, co stwierdził V. M., że miejsce przeznaczenia S. wskazane zostało w CMR z powodu siedziby firmy, a jednocześnie nie mógł on określić czy towary zostały przejęte w S. czy w V. - jak wynika z ww. informacji SCAC. Podobnie wiarygodnym dowodem w ocenie organu pierwszej instancji było oświadczenie drugiego przewoźnika - T. - S. S. i realizującego dostawę towarów udokumentowaną fakturą VAT [...] z dnia 28.04.2010 r. Dostawa zrealizowana została na odcinku krajowym K. - B.. Odbiór towaru w B. potwierdził sam V. M., jak również oświadczył, że towary po sprawdzeniu zostały przez ten sam pojazd transportowane do Polski - wg ww. informacji SCAC. Zdaniem organu oświadczenie S. S., że towary w Barwinku zostały przeładowane na inny samochód, stanowiło rozbieżność (kolejną) z oświadczeniem V. M.. Ponadto organ zwrócił szczególną uwagę na opinię słowackiego organu podatkowego zawartą w informacji SCAC, tj. że V. M. nie posiadał dowodów realizacji transportu przedmiotowych towarów na Słowację i nie spełnił warunków nabycia towarów z Polski. Jednocześnie odniósł się do wyjaśnień Spółki z dnia 2 sierpnia 2013 r., w których podniosła, iż dochowała należytej staranności przy sprzedaży towaru dla P. oraz działała w dobrej wierze. Zdaniem Spółki zgromadzony materiał nie wykluczał sytuacji, że towar opuścił terytorium Polski, był odebrany na terytorium Słowacji, a następnie dotarł do klienta w Polsce. Ponadto wskazała na brak udziału Spółki w organizacji transportu w dostawach na rzecz firmy P. (między innymi tych z dnia 20 i 28 kwietnia 2011 r.). Organ pierwszej instancji zgodził się ze Spółką, że nie brała ona udziału w organizacji transportu w przedmiotowych dostawach - dostawy realizowane były w procedurze EXW, czyli transport był w gestii kupującego. Zdaniem organu okoliczność ta nie może stanowić preferencji jeżeli chodzi o udowodnienie przemieszczenia towarów na obszar drugiego państwa Wspólnoty, w odniesieniu do dostaw realizowanych transportem własnym. Organ pierwszej instancji badając czy przy procedurze EXW racjonalne jest opieranie się wyłącznie na dokumentach nadsyłanych przez nabywcę uznał, że w rozpatrywanym przypadku, z uwagi na rozbieżności pomiędzy dokumentami posiadanymi przez Spółkę a faktyczną, ustaloną w toku postępowania trasą transportu towarów, zasadnym byłaby weryfikacja trasy transportu poprzez np. zasięgnięcie informacji u przewoźnika po realizacji dostawy. Organ podkreślił, iż sposób dokumentacji WDT jest wyborem Spółki, która jako podmiot gospodarczy musi mieć świadomość ryzyka rynku gospodarczego, a tym samym konsekwencji uczestnictwa w tym rynku. Za wiadome uznał, że dostawy w trybie EXW obarczone są większym ryzykiem aniżeli te, które realizowane są transportem własnym. Jednocześnie zwrócił uwagę, iż przesłuchany w charakterze świadka pracownik Spółki - H. C., będący specjalistą do spraw logistyki zeznał m.in., że nie sprawdzał czy pojazd, który odbiera towar ma uprawnienia do transportu międzynarodowego oraz nie pytał przewoźnika gdzie będzie zawoził odbierany towar, jaką trasą. Zdaniem organu okoliczności niniejszej sprawy dowodzą, że opieranie się przy dostawach realizowanych procedurą EXW wyłącznie na dokumentach pochodzących od kontrahenta może okazać się niewystarczające. Tym samym nie zgodził się ze stwierdzeniem Spółki, że zgromadzony materiał nie wyklucza sytuacji, że towar opuścił terytorium Polski, był odebrany na terytorium Słowacji, a następnie dotarł do klienta w Polsce. Przytoczone wyżej dowody (oświadczenia przewoźników i V. M.) wskazują wprost, że towar nie wyjechał z terytorium Polski. Organ pierwszej instancji opierając się na stanowisku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (wyrok Albert Collee, C-146/05), stwierdził, że przy ustalaniu wewnątrzwspólnotowego charakteru danej dostawy to fakt wywozu towarów (element merytoryczny) musi być bezsporny, natomiast wymagana dokumentacja (element formalny) ma znaczenie drugoplanowe.