Wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 grudnia 2014 r., sygn. II SA/Wa 1737/14
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Sławomir Antoniuk Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (spraw.) Sędzia WSA - Olga Żurawska - Matusiak Protokolant - starszy sekretarz sądowy Aneta Duszyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 grudnia 2014 r. sprawy ze skargi małoletnich J.S. i A. S. - reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową M. S. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] sierpnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku 1. uchyla zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzję z dnia [...] czerwca 2014 r. nr [...], 2. zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu w całości.
Uzasadnienie
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] czerwca 2014 r. nr [...], działając na podstawie art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.), po rozpatrzeniu wniosku M. S. z dnia [...] kwietnia 2014 r. - przedstawicielki ustawowej J. S. (ur. [...] września 2000 r.) i A. S. (ur. [...] czerwca 2006 r.), odmówił przyznania dla wymienionych dzieci renty rodzinnej w drodze wyjątku po ich zmarłym w dniu [...] września 2013 r. ojcu Z. S. (ur. [...] stycznia 1955 r.). W uzasadnieniu podał, że świadczenie w drodze wyjątku może być przyznane ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, a powyższe warunki muszą być spełnione łącznie. W związku z tym że renta rodzinna jest pochodną osoby zmarłej, to w pierwszej kolejności bada się spełnienie powyższych przesłanek przez osobę zmarłą, a następnie przez wnioskodawcę - członka rodziny osoby zmarłej. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie ojciec dzieci udokumentował jedynie 10 lat, 8 miesięcy i 27 dni łącznego okresu ubezpieczenia na przestrzeni [...] lat życia. Ponadto w 10-leciu przypadającym przed dniem śmierci zamiast 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych wymaganych do przyznania świadczenia w trybie zwykłym, udokumentował tylko 1 rok, 7 miesięcy i 29 dni tych okresów. Nie bez znaczenia jest też fakt, że w latach 1973 - 1976, 1981 - 1983, 1986 - 1987, 1991 - 1997, 1997 - 2000, 2005 - 2007 i 2007 - 2008 wystąpiły przerwy w opłacaniu składek na ubezpieczenie społeczne oraz emerytalne i rentowe. Ponadto po zaprzestaniu zatrudnienia w dniu [...] kwietnia 2011 r. aż do śmierci, tj. przez ponad 2 lata, nie został udowodniony żaden okres ubezpieczenia. Stąd też - w ocenie organu - nie zostały wykazane żadne szczególne okoliczności uniemożliwiające skarżącemu przezwyciężenie przeszkód w nabyciu uprawnień do świadczeń na zasadach ogólnych, bowiem w tym okresie nie orzeczono wobec niego całkowitej niezdolności do pracy i nie istniały obiektywne przeszkody do podjęcia zatrudnienia. W sprawie była również oceniana sytuacja materialna, lecz nie stanowi ona jedynego kryterium do przyznania świadczenia.