Wyrok WSA w Białymstoku z dnia 22 maja 2014 r., sygn. II SA/Bk 691/13

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Marek Leszczyński, Sędziowie sędzia WSA Paweł Janusz Lewkowicz (spr.), sędzia WSA Andrzej Melezini, Protokolant st. sekretarz sądowy Sylwia Tokajuk, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 22 maja 2014 r. sprawy ze skargi T.T. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia warunków zabudowy 1. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą jej wydanie decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia [...] kwietnia 2013 roku numer [...]; 2. stwierdza, że zaskarżone decyzje nie mogą być wykonane w całości do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku; 3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białymstoku na rzecz skarżącego T.T. kwotę 740,00 (słownie: siedemset czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.-

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w B., działając na wniosek T.T., decyzją z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...] stwierdziło nieważność decyzji Prezydenta Miasta B. z dnia [...] grudnia 2003 r., nr: [...], wydanej w przedmiocie warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku jednorodzinnego, mieszkalnego, dwukondygnacyjnego z poddaszem użytkowym, z budynkiem gospodarczym, oczkiem wodnym na działkach o nr 191/1, 191/2 i 191/3 przy ul. T. w B., w części, w jakiej nakłada na inwestora obowiązek zaprojektowania i zrealizowania zabudowy w estetycznej formie, wysokim standardzie wykończenia budynku i wysokiej jakości zastosowanych materiałów budowlanych (pkt 1 "Warunki zabudowy i zagospodarowania terenu" tiret trzecie) oraz odmówiło stwierdzenia nieważności decyzji w pozostałym zakresie. O stwierdzenie nieważności przedmiotowej decyzji zwrócił się do Kolegium T.T. (dalej jako Skarżący), współwłaściciel nieruchomości sąsiadującej z ww. działkami, dla których ustalono warunki zabudowy decyzją z dnia [...] grudnia 2003 r. Jako powód uzasadniający stwierdzenie nieważności wskazał brak przeprowadzenia w sprawie analizy urbanistycznej, która - zgodnie z przepisami § 3 i 9 rozporządzenia - powinna być przeprowadzona w każdej sprawie, a jej wyniki stanowić mają załącznik wydawanej decyzji. Na poparcie tej tezy Skarżący wskazała i przytoczyła orzecznictwo sądowe, w którym wykazano, jakie znaczenie w sprawach ustalania warunków zabudowy ma analiza terenu, o jakiej mowa w § 3 ust.1 rozporządzenia. W uzasadnieniu decyzji SKO w B. wskazało na brak podstaw prawnych do stwierdzenia nieważności decyzji organu gminy ze względu na fakt braku w aktach sprawy analizy urbanistycznej. Dostrzegło natomiast z urzędu inną wadę decyzji, a mianowicie ustalenie bez podstawy prawnej warunku zakwestionowanego w osnowie decyzji SKO. We wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy T.T. zakwestionował wydaną decyzję Kolegium jako naruszającą art. 152 § 1 pkt 2 k.p.a. w zw. z art. 61 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz § 3, 5, 7, 8 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zdaniem Skarżącego, zaakceptowanie argumentacji SKO powodowałoby, że w sposób całkowicie dowolny wprowadzony by został wyjątek od reguły wynikającej z art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. Innymi słowy, w drodze arbitralnej decyzji, nie znajdującej zakotwiczenia w literalnym znaczeniu przepisów by przyjęto, że decyzje wydane na podstawie norm wyinterpretowanych z przepisów rozporządzenia nie są objęte zakresem zastosowania przepisu art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a., czyli de facto nie można mówić o rażącym ich naruszeniu. Decyzją z dnia [...] czerwca 2013 r. nr [...], SKO w B. utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu SKO podkreśliło, iż postępowanie nieważnościowe jest postępowaniem nadzwyczajnym, mającym na celu wykazanie kwalifikowanej wady decyzji. Przedmiotem tego postępowania nie jest ponowne rozpoznanie i rozstrzygnięcie sprawy, która była już rozstrzygnięta decyzją ostateczną, tak jak ma to miejsce w postępowaniu zwykłym. W postępowaniu o stwierdzenie nieważności analizie i ocenie podlega wyłącznie to, czy zaistniała którakolwiek z przesłanek określonych w art. 156 § 1 kpa. Nie każde, nawet oczywiste, naruszenie prawa musi być przy tym uznane za rażące naruszenie prawa w rozumieniu art. 156 § 1 pkt 2 kpa. Ocenie organu podlega zatem to, czy do naruszenia prawa kwestionowaną decyzją doszło, a jeśli tak, czy można mówić o rażącym naruszeniu prawa, czy też jest to wprawdzie naruszenie prawa, lecz nie mające w istocie charakteru rażącego, gdyż da się pogodzić z porządkiem prawnym. Zdaniem organu nie zaszły przesłanki do stwierdzenia nieważności kwestionowanej decyzji w całości, czego domaga się skarżący powołując się na fakt braku w aktach sprawy dowodów na przeprowadzenie analizy funkcji oraz cech zabudowy i zagospodarowania terenu. Kolegium stwierdziło, że nie jest to wystarczającym powodem do uznania, że decyzja o warunkach zabudowy musi być uznana za nieważną w całości. Organ ponadto wskazał, że brak jest bowiem wyroków jednoznacznie przesądzających o rażącym charakterze naruszenia prawa w sytuacji, gdy wydano decyzję o warunkach zabudowy z pominięciem wymogu przeprowadzenia analizy terenu i niezałączeniu do wydawanej decyzji wyników tej analizy. Zdaniem Kolegium, nie zaszły też przesłanki do unieważnienia decyzji organu gminy z tego powodu, że wśród parametrów planowanej zabudowy nie określono "wysokości głównej kalenicy" budynku, wymaganej przepisem § 8 rozporządzenia, jako elementu geometrii dachu. Jak wskazało Kolegium, prawdopodobnie wynikało to z faktu określenia " maksymalnej wysokości budynku". Jednakże, niezależnie od tego podlega ocenie brak takiego parametru w decyzji. Pomimo jego braku nie można jednak uznać, że decyzja rażąco narusza prawo, gdyż biorąc pod uwagę określenie innych parametrów planowanego budynku można na ich podstawie ustalić przedział wysokości, w jakim musi się zmieścić główna kalenica dachu. W związku z tym, że planowana jest realizacja budynku o wymiarach 16 m x 20 m i dach wielopłaszczyznowy, a wysokość górnej krawędzi elewacji frontowej ustalono na około 8,5 m, z tolerancją do 10% to wysokość kalenicy dachu nie powinna przekroczyć 16,5 m. A zatem możliwe było na jej podstawie, niezależnie od późniejszej zmiany decyzji, sporządzenie projektu budowlanego i skuteczne wystąpienie z wnioskiem przez inwestora o pozwolenie na budowę. Ze stanowiskiem takim niezgodził się Skarżący wywodząc skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku. W skardze wskazał na naruszenie przez organ art. 156 § 2 Kpa w zw. z art. 54 i 64 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz naruszenie § 9 rozporządzenia z dnia 28 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobu ustalania wymagań dotyczących nowej zabudowy i zagospodarowania terenu w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania terenu w zw. z art. 107 Kpa. Z tych względów Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz o zasądzenie kosztów postępowania przez Wojewódzkim Sądem Administracyjnym. W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.