Wyrok WSA w Warszawie z dnia 11 września 2012 r., sygn. II SA/Wa 192/12

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Janusz Walawski Sędzia WSA - Sławomir Fularski Sędzia WSA - Stanisław Marek Pietras (spraw.) Protokolant - sekretarz sądowy Sylwia Mikuła po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 września 2012 r. sprawy ze skargi M. W. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania świadczenia w drodze wyjątku 1. oddala skargę, 2. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adw. E. B. kwotę 240 zł (słownie: dwieście czterdzieści złotych) oraz kwotę 55,20 zł (słownie: pięćdziesiąt pięć złotych 20/100) stanowiącą 23% podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Uzasadnienie

Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia [...] listopada 2011 r. nr [...], po rozpatrzeniu wniosku M. W. (ur. [...] stycznia 1960 r.) z dnia [...] września 2011 r., powołując się na art. 83 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. z 2009 r. Dz. U. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), odmówił przyznania dla wyżej wymienionego świadczenia w drodze wyjątku. W uzasadnieniu podał, że powyższe świadczenie może być przyznane ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków wymaganych w ustawie do uzyskania prawa do emerytury lub renty, nie mogą - ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek - podjąć pracy lub działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania, a powyższe warunki muszą być spełnione łącznie. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie skarżący na przestrzeni 51 lat życia posiada udokumentowane okresy składkowe i nieskładkowe wynoszące 10 lat, 3 miesiące i [...] dni, zaś w 10-leciu przypadającym przed zgłoszeniem wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy, zamiast 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych wymaganych do przyznania świadczenia w trybie zwykłym, udowodnił jedynie 1 rok i [...] dni. Ponadto w latach 1991 - 2009 nie wykonywał żadnego zatrudnienia lub innej działalności objętej ubezpieczeniem społecznym oraz ubezpieczeniami emerytalnymi i rentowymi. Stąd też - w ocenie organu - nie zostały wykazane żadne szczególne okoliczności uniemożliwiające skarżącemu przezwyciężenie przeszkód w nabyciu uprawnień do świadczeń na zasadach ogólnych, bowiem w tym okresie nie orzeczono wobec niego całkowitej niezdolności do pracy i nie istniały obiektywne przeszkody do podjęcia zatrudnienia. W tym czasie wykonywał on jednak zatrudnienie za granicą, jednakże nie opłacono składek na ubezpieczenie społeczne i w tej sytuacji musiał się liczyć z negatywnymi konsekwencjami takiego postępowania. W sprawie była również oceniana sytuacja materialna, jednakże nie stanowi ona jedynego kryterium przyznawania spornego świadczenia.