Wyrok WSA w Gorzowie Wlkp. z dnia 22 grudnia 2011 r., sygn. II SA/Go 804/11

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Brzezińska Sędziowie Sędzia WSA Michał Ruszyński (spr.) Sędzia WSA Marek Szumilas Protokolant st. sekr. sąd. Monika Walentynowicz po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 grudnia 2011 r. sprawy ze skargi E.S. na decyzję Wojewody z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy ustalenia i wypłaty odszkodowania za działki gruntu oddala skargę

Uzasadnienie

Uprawniony geodeta opracował podział nieruchomości rolnej, położonej w [...], stanowiącej własność E.S., oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr [...]. W dokumentacji podziałowej wskazano, że dla zapewnienia dojazdu do drogi publicznej, należy na wydzielonych działkach nr: [...], ustanowić służebność gruntową przejazdu i przejścia, dla każdoczesnych właścicieli działek nr: [...].

Podział ten został zaakceptowany przez właściwy organ tj. Starostę, który dokonał następnie odpowiednich zmian ewidencyjnych.

Wnioskiem z [...] lipca 2009r. E.S. zwróciła się do Starosty o ustalenie i wypłatę odszkodowania - na podstawie art. 98 ust. 3 w zw. z art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 ze zm. - zwanej dalej: u.g.n) - za działki gruntu nr [...], stanowiące drogi, które z mocy prawa przeszły na własność Gminy.

W uzasadnieniu wniosku E.S. wskazała, że zgodnie z art. 98 ust. 1 u.g.n działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Zaznaczyła przy tym, że wprawdzie ww. nieruchomości nie zostały zaliczone do dróg publicznych, ale faktycznie taka rolę pełnią. Uzasadniając złożony wniosek powołała się także na wyrok Europejskiego Trybunał Praw Człowieka (dalej: ETPCz) z 6 listopada 2007 r. w sprawie Bugajny i inni przeciwko Polsce (Skarga nr 22531/05) oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 24 listopada 2006 r., I SA/Wa 1707/06 (niepubl.), zgodnie z którymi dla ustalenia, że własność nieruchomości przeszła z mocy prawa na gminę wystarczające jest ustalenie, że drogi rzeczywiście pełnią funkcję dróg publicznych. Drogi te spełniają funkcję dróg publicznych i jako takie powinny być wywłaszczone za odpowiednim odszkodowaniem, niezależnie od postanowień miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Są one połączone z siecią dróg publicznych, a przede wszystkim nie są przeznaczone do wyłącznego użytku mieszkańców zamkniętego (ogrodzonego) osiedla, lecz są ogólnodostępne. Służą one nieoznaczonej liczbie potencjalnych użytkowników, którzy mogą z nich korzystać na podobnych zasadach jak z dróg wybudowanych i utrzymywanych przez samorząd lub inne podmioty publiczne.