Wyrok WSA w Gliwicach z dnia 13 grudnia 2011 r., sygn. IV SA/Gl 331/11

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym : Przewodniczący Sędzia NSA Wiesław Morys Sędziowie Sędzia WSA Stanisław Nitecki Sędzia WSA Edyta Żarkiewicz - Kunicka (spr.) Protokolant Paulina Nowak po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 grudnia 2011 r. sprawy ze skargi E. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie zasiłku okresowego oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] Zastępca Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie w B. odmówił przyznania E.P. zasiłku okresowego. W uzasadnieniu wskazał, że dochód rodziny w wysokości [...] zł. przekroczył kryterium dochodowe, określone w art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o pomocy społecznej. Podniósł, że na podstawie wywiadu środowiskowego ustalił, iż w kwietniu 2010 r. E.P. otrzymała darowiznę w wysokości [...] zł. i wobec tego do dochodu wyżej wymienionej od kwietnia 2010 r. do marca 2011 r. wlicza się darowiznę w wysokości [...] zł. Organ podkreślił, że nie stwierdził szczególnej okoliczności uzasadniającej przyznanie zasiłku okresowego zwrotnego.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia [...] Nr [...], po rozpatrzeniu odwołania E.P., utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu organ odwoławczy podniósł, że na podstawie wywiadu środowiskowego oraz dokumentów znajdujących się w aktach sprawy ustalono, że E.P. prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z córką A.P. Na miesięczny dochód rodziny od kwietnia 2010 r. składają się; zasiłek rodzinny w wysokości [...] zł., alimenty w kwocie [...] zł. oraz dochód z tytułu darowizny w wysokości [...] zł. (1/12 całej kwoty darowizny), co daje łącznie kwotę [...] zł. Organ podkreślił, że w oświadczeniu z dnia [...] skarżąca wskazała, iż w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku lub w okresie pobierania świadczenia z pomocy społecznej uzyskała jednorazowo dochód przekraczający pięciokrotnie kwotę kryterium dochodowego rodziny, tj. przy dwuosobowej rodzinie [...] zł. W toku wywiadu wyjaśniła, iż w kwietniu 2010 r. otrzymała darowiznę w wysokości [...] zł., którą w całości przeznaczyła na spłatę zaległości czynszowych. Organ dodał ponadto, że w miesiącach marzec i kwiecień 2010 r. wyżej wymieniona otrzymywała zasiłek okresowy w wysokości [...] zł., a na okres od marca do czerwca 2010 r. miała przyznane świadczenie pieniężne z przeznaczeniem na zakup posiłku lub żywności w wysokości [...] zł. Organ odwoławczy podniósł, że zgodnie z art. 3 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej. Dodał, że podstawową zasadę udzielania pomocy społecznej określa art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej, z zastrzeżeniem art. 40, 41, 53a, 78 i 91, przysługuje: 1) osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 477 zł., 2) osobie w rodzinie, której dochód na osobę nie przekracza kwoty 351 zł., 3) rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę w rodzinie, zwanej dalej "kryterium dochodowym rodziny" - przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2 - 15 lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej. Ponadto wskazał, że na podstawie art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, pomniejszoną o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych oraz z tytułu składki na ubezpieczenie zdrowotne określonej w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz z tytułu ubezpieczenia społecznego określonego w odrębnych przepisach; kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. Organ podkreślił, że zgodnie z art. 8 ust. 11 ustawy o pomocy społecznej, w przypadku uzyskania w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku lub w okresie pobierania świadczenia z pomocy społecznej dochodu jednorazowego przekraczającego pięciokrotnie kwoty: 1) kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, w przypadku osoby samotnie gospodarującej; 2 kryterium dochodowego rodziny, w przypadku osoby w rodzinie - kwotę tego dochodu rozlicza się w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy, poczynając od miesiąca, w którym dochód został wypłacony. Organ dodał przy tym, iż obojętny jest tytuł i źródło uzyskania przychodu (art. 8 ust. 3 ustawy) oraz że bez znaczenia dla zasad wyliczenia dochodu jest sposób wydatkowania uzyskanych środków, w związku z czym nie mogą być uwzględnione okoliczności dotyczące np. konieczności spłaty zaległości czynszowych, a w konsekwencji braku poprawy bieżącej sytuacji finansowej rodziny. Organ podkreślił, że zasiłek okresowy jest świadczeniem pomocy społecznej, którego otrzymanie uzależnione jest m.in. od spełnienia kryterium dochodowego, które dla dwuosobowej rodziny, jaką stanowi skarżąca wraz z córką wynosi obecnie 702,00 zł. Podniósł, że ustalony zgodnie z przepisami ustawy o pomocy społecznej dochód rodziny E.P. wyniósł [...] zł. Dodał przy tym, że kwotę dochodu z tytułu darowizny należało rozliczyć w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy, poczynając od miesiąca, w którym dochód został wypłacony, czyli w rozpoznawanej sprawie na okres od kwietnia 2010 r. do marca 2011 r. W konsekwencji organ odwoławczy stwierdził, iż w pełni zasadnie organ I instancji odmówił E.P. przyznania zasiłku okresowego ze względu na przekroczenie kryterium dochodowego. Ponadto dodał, że podzielił stanowisko organu I instancji, zgodnie z którym w sprawie nie występuje szczególnie uzasadniony przypadek, który stanowiłby podstawę do przyznania odpowiedniego świadczenia z pomocy społecznej, pomimo przekroczenia kryterium dochodowego. Podkreślił przy tym, że przyznanie pomocy osobom i rodzinom przekraczającym kryterium dochodowe, w sytuacji ograniczonych środków finansowych i ogromnej liczby beneficjentów oraz osób oczekujących na wsparcie, wymaga absolutnie wyjątkowych okoliczności. Wskazał, że rodzina E.P., ze względu na bezrobocie i fakt, że jest niepełna, niewątpliwie znalazła się w trudnej sytuacji życiowej. Jednakże stwierdził, iż z uwagi na to, że skarżąca i jej córka mają zadowalający stan zdrowia, alimenty na rzecz dziecka są regulowane i pomimo wysokich kosztów utrzymania skarżąca postanowiła w dalszym ciągu utrzymywać duże mieszkanie, o czym świadczy spłata zaległości czynszowych i podpisanie kolejnej umowy najmu - brak jest podstaw do uznania, iż w przedmiotowej sprawie występują absolutnie wyjątkowe okoliczności, które mogłyby zostać zakwalifikowane jako szczególnie uzasadniony przypadek, przemawiający za przyznaniem pomocy osobie o dochodach przekraczających kryterium dochodowe.