Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 17 marca 2011 r., sygn. III SA/Po 737/10
Dnia 17 marca 2011 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Maria Lorych - Olszanowska Sędziowie WSA Barbara Koś WSA Szymon Widłak (spr.) Protokolant: st. sekr. sąd. Janusz Maciaszek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 lutego 2011 roku przy udziale sprawy ze skargi D. R. i W. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koninie z dnia 23 sierpnia 2010r. nr [...] w przedmiocie odmowy uchylenia po wznowieniu postępowania decyzji w sprawie ustalenia wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości za okres od stycznia do marca 2002 r. oddala skargę
Uzasadnienie
Decyzją z dnia 26 maja 2010 r., nr [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze odmówiło - po wznowieniu postępowania - uchylenia dotychczasowej decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego nr [...] z dnia 25 listopada 2005 r. utrzymującej w mocy decyzję Wójta nr [...] z dnia 18 lipca 2005 r.
W uzasadnieniu wskazano, że decyzją nr [...] z dnia 18 lipca 2005 r. Wójt ustalił W. R. i D. R. wysokość zobowiązania w podatku od nieruchomości za okres od 01.01.2002 r. do 31.03.2002 r. w kwocie [...] zł. Opodatkowaniem objęto budynki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą o pow. 4626,21 m2, grunty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej o pow. 12.352 m2 i budowle o wartości [...] zł. Decyzja o ustaleniu wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości została podjęta w następującym stanie faktycznym: przedmiotem opodatkowania była zabudowana nieruchomość gruntowa, położona w miejscowości O., gm. R., składająca się z działek o nr ewid.: [...] o łącznej powierzchni 1,2352 ha oznaczonych w ewidencji gruntów i budynków jako "tereny zabudowane inne - Bi"; nieruchomość, na podstawie umowy sprzedaży, sporządzonej w formie aktu notarialnego z dnia 19 maja 2000 r., stanowiła własność Skarbu Państwa - Agencji Budowy i Eksploatacji Autostrad w Warszawie, jako tereny nabyte pod budowę autostrady; posiadaczami nieruchomości, na podstawie aneksu z dnia 18.08.2000 r. do umowy sprzedaży z dnia 19 maja 2000 r., byli D. R. i W. R.; D. R. i W. R. na przedmiotowej nieruchomości prowadzili działalność gospodarczą. W tym stanie faktycznym organ podatkowy I instancji przyjął, że skoro właścicielem przedmiotowej nieruchomości był Skarb Państwa, to zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 4) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości przechodzi na posiadacza nieruchomości, tj. D. R. i W. R. Z uwagi zaś na to, że na nieruchomości prowadzona była działalność gospodarcza, zastosowano odpowiednie stawki podatkowe "od związanych z działalnością gospodarczą". W odwołaniu od powyższej decyzji W. R. zarzucał, że decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją nr [...] z dnia 25 listopada 2005 r. utrzymało w mocy decyzję Wójta. We wniosku o wznowienie postępowania podatnicy podnieśli, że z dniem zawarcia umowy sprzedaży przedmiotowej nieruchomości, czyli w dniu 19 maja 2000 r., zdezaktualizował się stan ujawniony w ewidencji gruntów i budynków - tj. w odniesieniu do podmiotu właściciela, jak i klasyfikacji gruntów. Odpowiednio w miejsce ujawnionego dotychczas właściciela, tj. W. R. i D. R., winien był zostać ujawniony Skarb Państwa - Agencja Budowy i Eksploatacji Autostrad, zaś w miejsce ujawnionej dotychczas klasyfikacji gruntów "Bi" (inne tereny zabudowane), winien zostać ujawniony symbol "dr" (drogi). Tymczasem wpisu zmian istotnych danych - w zakresie zmiany kwalifikacji użytków - dokonano dopiero mocą decyzji Starosty z dnia 28 października 2009 r. Z uwagi na odroczenie w czasie, do 30 czerwca 2003 r., wydania nowemu właścicielowi nieruchomości organy podatkowe uznały za posiadaczy nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa D. R. i W. R., którzy w konsekwencji zostali obciążeni podatkiem od nieruchomości za lata 2000 - 2003. Według podatników przedmiotowa nieruchomość, w okresie objętym opodatkowaniem, winna być sklasyfikowana w ewidencji gruntów jako "dr", bowiem grunty były przeznaczone pod budowę autostrady, zaś budynki i budowle, w których prowadzona była działalność gospodarcza, były zgodnie z § 36 ust. 3 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 14 maja 1997 r. w sprawie przepisów techniczno - budowlanych dotyczących autostrad płatnych (Dz. U. Nr 62, poz. 392) urządzeniami związanymi z obsługą i ochroną autostrady i wchodziły w skład pasa drogowego autostrady. Tym samym, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 (w stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2002 r.) ustawy o podatkach i opłatach lokalnych przedmiotowa nieruchomość nie powinna być opodatkowana, gdyż zwolnieniu przedmiotowemu podlegały budowle dróg publicznych wraz z pasami drogowymi oraz zajęte pod nie grunty, niezależnie od zwolnienia podmiotowego, na podstawie art. 15 ust. 2 obowiązującej wówczas ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych (Dz. U. Nr 127, poz. 627, ze zm.). Zwolnienie przedmiotowe, tak w zakresie jego podstawy faktycznej, jak też znaczenia prawnego, nie było nigdy przedmiotem badania, rozważań, ani też ustaleń w toku postępowania zwyczajnego. W tych okolicznościach - zdaniem podatników, zastosowanie znajduje zarówno pkt 5, jak i pkt 7 § 1 art. 240 Ordynacji podatkowej, bowiem wydane w postępowaniu zwyczajnym decyzje oparte zostały o uprzednio wydaną decyzję administracyjną Kierownika Urzędu Rejonowego w K. w przedmiocie ujawnienia w ewidencji określonego przeznaczenia nieruchomości (Bi - grunty zabudowane i zurbanizowane, inne tereny zabudowane). Decyzja ta tak długo, jak długo obowiązywała, wiązała zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne, organy podatkowe w zakresie wymiaru podatków, w tym również możliwości zastosowania omówionego wyżej zwolnienia przedmiotowego. Zdaniem podatników ów dotychczasowy stan ujawniony w ewidencji stanowił szeroko rozumianą podstawę prawną w związku z art. 21 ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne wydania decyzji wymiarowych, a zmiana istotnej dla sprawy decyzji w przedmiocie ujawnionej w ewidencji klasyfikacji gruntów - w drodze decyzji Starosty z dnia 28 października 2009 r. - stanowi podstawę wznowienia postępowania wskazaną w art. 240 § 1 pkt 7 Ordynacji podatkowej. Dokonując oceny, czy zaistniały podstawy do uchylenia lub zmiany dotychczasowej decyzji w trybie wznowienia postępowania podatkowego w oparciu o art. 240 § 1 pkt 5) Ordynacji podatkowej, SKO wskazało, że podatnicy podnieśli, że w dniu wydania decyzji w zwykłym postępowaniu opodatkowana nieruchomość stanowiła według klasyfikacji gruntów "dr - drogę" i jest to nowa okoliczność ujawniona po wydaniu decyzji, a tym samym nie była znana organom podatkowym. Potwierdzeniem istnienia tej okoliczności w dniu wydania decyzji w zwykłym postępowaniu jest według podatników decyzja Starosty z dnia 28 października 2009 r. w przedmiocie aktualizacji operatu ewidencji gruntów i budynków obrębu geodezyjnego O., gmina R. Tymczasem powoływana przez podatników decyzja aktualizująca zapisy w ewidencji gruntów z "Bi - grunty zabudowane i zurbanizowane - inne tereny zabudowane" na "dr - tereny komunikacyjne - drogi" obowiązuje od dnia, w którym stała się ostateczną (16 listopada 2009 r.) i od tego dnia nastąpiła zmiana klasyfikacji gruntów przedmiotowej nieruchomości. Nie wyszły zatem na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji, nieznane organowi, który wydał decyzję w zwykłym postępowaniu. Dokonanie zmian w ewidencji gruntów i budynków wywołuje skutki podatkowe wyłącznie na przyszłość, tj. z upływem miesiąca, w którym dokonana została zmiana zapisów w tejże ewidencji, pozostając tym samym bez wpływu na skutki podatkowe w okresie poprzedzającym tę zmianę. Jednocześnie SKO podkreśliło, że organom podatkowym znana była okoliczność, że przedmiotowa zabudowana nieruchomość została zakupiona przez Agencję Budowy i Eksploatacji Autostrad z/s w Warszawie pod budowę autostrady, jednak w okresie objętym opodatkowaniem przedmiotowa nieruchomość autostradą nie była.