Wyrok WSA w Opolu z dnia 10 lutego 2011 r., sygn. II SA/Op 407/10

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Grażyna Jeżewska - spr. Sędziowie Sędzia WSA Elżbieta Naumowicz Sędzia WSA Daria Sachanbińska Protokolant st. sekretarz sądowy Grażyna Stykała po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 10 lutego 2011 r. sprawy ze skargi S. H. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia [...], nr [...] w przedmiocie zasiłku celowego na zakup żywności oddala skargę.

Uzasadnienie

Wnioskiem z dnia 2 października 2009 r. S. H. wystąpiła o przyznanie pomocy w ramach programu " Pomoc państwa w zakresie dożywiania", jako świadczenie pieniężne na zakup żywności (zasiłku celowego).

Działając z upoważnienia Burmistrza Nysy, decyzją z dnia [...] , nr [...], Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w N. odmówił przyznania S. H. pomocy w ramach programu "Pomoc państwa w zakresie dożywiania", jako świadczenie pieniężne na zakup żywności (zasiłek celowy). Decyzja wydana została w oparciu o art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), zwanej dalej K.p.a., art. 11, art. 24 ust. 2, art. 101 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 ze zm.), art. 3 i art. 5 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. o ustanowieniu programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 267, poz. 2259) oraz § 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 2006 r. w sprawie realizacji programu wieloletniego "Pomoc państwa w zakresie dożywiania" (Dz. U. Nr 25, poz. 186 ze zm.). W uzasadnieniu, powołując regulacje art. 3 ustawy z dnia 29 grudnia 2005 r. oraz art. 7 ustawy o pomocy społecznej, organ w pierwszej kolejności wyjaśnił, że przyznanie wnioskowanego przez stronę świadczenia uwarunkowane jest uzyskaniem dochodu, który nie przekracza 150% kryterium dochodowego określonego w art. 8 ustawy o pomocy społecznej, wynoszącego dla rodziny skarżącej kwotę 2.632,50 zł., a wysokość przyznawanego zasiłku wynika z zarządzenia organu Nr [...] z dnia 16 czerwca 2009 r. Dalej, powołując się na ustalenia wywiadu środowiskowego oraz oświadczenie strony i pozostały zgromadzony materiał dowodowy, organ stwierdził, że strona pozostaje w związku małżeńskim z P. H., jednakże gospodarstwo domowe prowadzi wspólnie z czwórką dzieci, gdyż jej mąż prowadzi odrębne gospodarstwo domowe. Organ podał też, że z dniem 16 lipca 2009 r. wnioskodawczyni utraciła status osoby poszukującej pracy, a to na skutek nie stawienia się w urzędzie pracy w wyznaczonym terminie. Nadto organ wskazał, że w miesiącu poprzedzającym złożenie wniosku o przyznanie świadczenia, rodzina wnioskodawczyni uzyskała dochód w łącznej wysokości 2.537,72 zł, na który składały się: zasiłek rodzinny na dzieci w kwocie 200 zł, dodatek z tytułu wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej wynoszący 80 zł, dodatek mieszkaniowy w wysokości 232,19 zł, alimenty w kwocie 80 zł oraz dochód z gospodarstwa rolnego w R. o powierzchni 6,7080 ha tj. 9,3987 ha przeliczeniowych, wyliczony w oparciu o art. 8 ust. 9 ustawy o pomocy społecznej, w wysokości 1.945,53 zł. Wydatki na lokal mieszkalny wyniosły natomiast 585,74 zł. Odnośnie doliczenia dochodu z gospodarstwa rolnego, organ wyjaśnił, że ustawa o pomocy społecznej nie daje podstaw do wyłączenia z dochodu dochodów z ha przeliczeniowych w przypadku wydzierżawienia gospodarstwa rolnego, ponieważ ustalenie dochodu następuje w taki sam sposób bez względu na to, czy ziemia uprawiana jest przez właściciela, czy też oddana w dzierżawę. Wyrażając stanowisko, że przy uwzględnieniu dochodu z gospodarstwa rolnego należy mieć na uwadze art. 2 ustawy o pomocy społecznej organ stwierdził, że skoro S. H. jest osobą zdrową, nie pracuje zawodowo, jej dzieci z uwagi na wiek nie wymagają już stałej opieki i pielęgnacji, a stanowiące jej własność gospodarstwo rolne jest położone 6 km od miejscowości w której zamieszkuje, nie ma przeszkód do prowadzenia tego gospodarstwa. Wskazał, że zarówno S. H., jak i jej synowi D. H., zaproponowano zawarcie kontraktu socjalnego. Jako jego cel określono zobowiązanie strony do wystąpienia o podwyższenie alimentów na dzieci oraz zobowiązanie D. H., wobec jego oświadczenia, do zarejestrowania się w urzędzie pracy i aktywnego poszukiwania zatrudnienia. Dalej organ podał, że syn wnioskodawczyni podpisał kontrakt, podczas gdy ona sama odmówiła jego podpisania, co świadczy o jej biernej i roszczeniowej postawie. Stosownie do tego, wskazując na art. 4 ustawy o pomocy społecznej, organ zwrócił uwagę na określone w art. 11 ust. 2 ustawy przesłanki odmowy przyznania świadczenia. Odnosząc się do celu pomocy społecznej, określonego w art. 2 ustawy o pomocy społecznej, organ stwierdził natomiast, że osoby ubiegające się o pomoc społeczną zobowiązane są przede wszystkim do wykorzystywania własnych środków, możliwości i uprawnień, w celu przezwyciężenia trudności życiowych. W tym kontekście, opierając się o ustalenia wywiadu środowiskowego, organ uznał, że strona może własnymi siłami pokonać trudności finansowe. Jako działania zmierzające w tym kierunku wskazał: renegocjowanie umowy dzierżawy gruntów rolnych o powierzchni 6,453 ha, poprzez ustalenie czynszu dzierżawnego, sprzedaż nieruchomości w R., czy też złożenie wniosku o podwyższenie alimentów płaconych od roku 1998, czyli od 11 lat w niezmienionej kwocie po 20 zł na każde dziecko. Organ wyjaśnił, że mąż skarżącej jest właścicielem samochodu osobowego o wartości ok. 17.000 zł - 27.000 zł, a także nieruchomości położonej w obrębie miejscowości K. o powierzchni 17,2600 ha, wobec czego jego stan majątkowy daje szansę na podwyższenie alimentów. Ponadto, S. H. nie ma rozdzielności majątkowej ze swym mężem, w związku z czym zakupiony przez niego samochód wszedł do majątku wspólnego małżonków. Organ wywiódł, że z uwagi na sytuację finansową męża, w pierwszej kolejności strona powinna od niego dochodzić zaspokojenia potrzeb finansowych, a nie przerzucać ciężar utrzymania rodziny na Ośrodek. Organ podkreślił także, że z pomocy społecznej korzysta wiele osób, które nie posiadają gruntów, samochodów i nie mają możliwości w żaden sposób polepszyć swojej sytuacji materialnej. Posiadanie przez stronę mieszkania w N., gruntów w R., a także sytuacja finansowa jej męża, stanowią natomiast wystarczające środki do tego, aby samodzielnie pokonać problemy finansowe. Z tego też powodu, jak i z uwagi na brak po stronie wnioskodawczyni woli współpracy w celu rozwiązywania swojej kryzysowej sytuacji, organ stwierdził brak podstaw do przyznania stronie pomocy społecznej. Końcowo organ odnotował, że w roku 2009 na realizację programu dożywiania przeznaczono średnio kwotę 58.300 zł miesięcznie, przy czym w sierpniu 2009 r. z pomocy w formie zasiłku celowego na zakup żywności skorzystało 23 osób, natomiast 442 osób z pomocy w formie posiłków.