Wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 16 grudnia 2009 r., sygn. II SA/Rz 253/09

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w składzie następującym: Przewodniczący WSA Magdalena Józefczyk Sędziowie WSA Jolanta Ew Wojtyna NSA Małgorzata Wolska /spr./ Protokolant Anna Zięba po rozpoznaniu w Wydziale II Ogólnoadministracyjnym na rozprawie w dniu 16 grudnia 2009 r. sprawy ze skarg S. K. oraz A. Sp. z o.o. w T. - Zakład [...] na decyzję Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] stycznia 2009 r., nr [...] w przedmiocie nakazu wykonania określonych czynności w celu doprowadzenia wykonanych robót do stanu zgodnego z prawem -skargi oddala-

Uzasadnienie

Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] stycznia 2009 r., nr [...], po rozpatrzeniu odwołań S. K. i K. Operatora Systemu Dystrybucyjnego Sp. z o.o. z siedzibą w T. (zwanego dalej: KOSD) uchylił w całości decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Rz. z dnia [...] marca 2008 r., nr [...] nakazującą KOSD usunięcie w terminie do 31 maja 2008 r. nieprawidłowości związanych z kolizyjnym usytuowaniem przyłącza gazowego zlokalizowanego w T. na działce nr ewid. 2206 i 2208 wykonanego do budynku gospodarczego z częścią mieszkalną, zlokalizowanego na posesji H. K. względem budynku inwentarsko-składowego K. i S. K. zlokalizowanego na działce nr 2208 oraz nakazał K. Spółce Gazownictwa Sp. z o.o. z siedzibą w T. (poprzednio: KOSD) oraz K. i S. K. solidarne usunięcie tejże kolizji poprzez wykonanie w terminie do 31 maja 2009 r. robót budowlanych w celu doprowadzenia do stanu zgodnego z prawem, polegających na: 1) założeniu rury ochronnej na istniejącym gazociągu, na odcinku zlokalizowanym w odległości 0,85 m - 0,75 m od budynku inwentarsko-składowego, zlokalizowanego na działce nr 2208 (o średnicy 90 mm x 5,2 mm i długości 8,95 m), wykonanej z polietylenu PE według wymagań normy PN-91/M-34501 oraz 2) przedłożeniu w organie I instancji, w tymże terminie, inwentaryzacji powykonawczej zrealizowanych robót budowlanych w zakresie obowiązku określonego w pkt 1. Decyzję wydano na podstawie art. 138 § 1 pkt 2 k.p.a. oraz art. 51 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz.U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 ze zm.). W uzasadnieniu decyzji stwierdzono, że w celu ustalenia okoliczności faktycznych przeprowadzono rozprawę administracyjną na terenie działki nr 2208 w T., a ponadto zgromadzono zeznania świadków, oświadczenia stron oraz dokumenty. W trakcie postępowania wyjaśniającego ustalono, że na działce tej (należącej do państwa K.) znajduje się budynek inwentarsko-składowy pozostający w kolizji z gazociągiem. Ściana zachodnia budynku usytuowana jest w linii ogrodzenia, wzdłuż którego biegnie gazociąg do działki nr 2206. Na podstawie wyjaśnień udzielonych przez Powiatowy Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej w Rz. (pismo z dnia [...] sierpnia 2008 r., nr [...]) ustalono, że budynek inwentarsko-składowy na działce nr 2208 został namierzony i naniesiony na mapach Ośrodka w 1995 r. i że gazociąg pojawił się na mapie nie później niż budynek. Dokonano także wizji w oparciu o odkrywkę gazociągu kolidującego z budynkiem. W trakcie oględzin w dniu 24 września 2008 r. ustalono, że gazociąg biegnie w linii prostej na głębokości ok. 1 m i przechodzi obok budynku inwentarsko-składowego w odległości ok. 0,85 m; nie ma żadnych odgałęzień ani zmian kierunku. Nie wykryto także innego odrębnego gazociągu. Gazociąg (przyłącz gazowy i sieć rozdzielcza) został usytuowany na spornej działce zgodnie z decyzją Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Rz. z dnia [...] lipca 1971 r., nr [...] o zatwierdzeniu planu przebiegu gazociągu. Przyłącz istnieje od roku 1976 (protokół zdawczo-odbiorczy z dnia 22 grudnia 1976 r.) i jest nim dostarczany gaz na podstawie umowy z 1978 r. Brak jest zatem podstaw do kwestionowania legalności budowy gazociągu kolidującego obecnie z budynkiem. Pomimo legalności usytuowania i budowy gazociągu nie został on prawidłowo naniesiony na mapy, bezpośrednio po wykonaniu; nie dokonano też jego inwentaryzacji. Na stosownym szkicu pojawił się dopiero od 1995 r., po pomiarach elektroakustycznych. W drugiej kolejności organ ocenił legalność usytuowania budynku kolidującego z gazociągiem. Stwierdził przy tym, że budynek wzniesiono w 1983 r. na podstawie pozwolenia na budowę z dnia 27 czerwca 1983 r., nr 48/83. Brak jest jednak jakichkolwiek materiałów graficznych pozwalających ocenić, czy ulokowanie budynku inwentarsko-składowego nastąpiło zgodnie z wymogami udzielonego pozwolenia na budowę. W konkluzji stwierdzono, że gazociąg wybudowano wcześniej niż budynek, jednak z uwagi na brak oznaczeń na mapach, budynek został wzniesiony w kolizji z istniejącą już siecią gazową. Do wywołania kolizji tej mogło dojść nieświadomie. Przyczyną ustalonej kolizji jest obowiązująca w dacie wznoszenia budynku norma branżowa (BN-70/8976-07), do której odsyłał § 5 rozporządzenia Ministra Górnictwa z dnia 18 sierpnia 1878 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe (Dz.U. Nr 21, poz. 94); z normy tej wynika, że bezpieczna odległość budynku od gazociągu wynosi 1,5 m dla gazociągów o średnicy do 100 mm. Zmniejszenie tej odległości dozwolone jest tylko po zastosowaniu rury ochronnej na gazociągu z sączkiem węchowym (BN-70/8976-07). Aktualnie problematykę bezpiecznej odległości budynku od gazociągu reguluje § 89 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 30 lipca 2001 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe (Dz.U. Nr 97, poz. 1055). Także obecnie bezpieczna odległość co do budynków wzniesionych w latach 70- i 80-tych ubiegłego wieku wynosi 1,5 m, a odstępstwo jest dopuszczalne pod warunkiem dochowania warunków określonych w normie PN-91/M-34501. Decyzja organu I instancji błędnie przywoływała jako podstawę art. 66 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego, gdyż przepis ten odnosi się tylko do obiektów wzniesionych zgodnie z prawem, a taka sytuacja - z uwagi na wykazane naruszenia bezpiecznych odległości - nie zachodzi. Podstawą decyzji mogły być tylko art. 50 ust. 1 pkt 2 i 4 oraz art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego, tj. regulacje przewidziane dla innych przypadków, w których zachodzi zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, mienia lub środowiska oraz inwestycji zrealizowanych w warunkach odbiegających od ustaleń i wymogów określonych w przepisach. Kolizja budynku inwentarsko-składowego na działce nr 2208 z gazociągiem, polegająca na niezachowaniu wymaganej przez prawo bezpiecznej odległości, uzasadnia nałożenie obowiązku wykonania robót budowlanych w celu doprowadzenia ich do stanu zgodnego z prawem w rozumieniu art. 51 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego. Wyłącznym sposobem usunięcia ustalonego naruszenia prawa jest instalacja rury ochronnej o parametrach określonych w sentencji decyzji. Organ I instancji nieprawidłowo ustalił podmiot zobowiązany do wykonania nałożonego obowiązku. Roboty budowlane powinny być wykonane solidarnie zarówno przez K. Spółkę Gazownictwa Sp. z o.o. z siedzibą w T. (poprzednio: KOSD), jak i przez właścicieli gruntu. Pominięcie zakładu gazowniczego byłoby z punktu widzenia właścicieli gruntu niezasadne i niemożliwe w świetle stanu faktycznego i prawnego.