Wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 21 maja 2009 r., sygn. IV SA/Wr 562/08

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Mirosława Rozbicka-Ostrowska (sprawozdawca) Sędziowie Sędzia NSA Tadeusz Kuczyński Sędzia WSA Małgorzata Masternak - Kubiak Protokolant Robert Hubacz po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 6 maja 2009 r. sprawy ze skargi A. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie ustalenia odpłatności za pobyt w Domu Opieki I. uchyla decyzję I i II instancji, II. orzeka, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu.

Uzasadnienie

Przedmiotem skargi wniesionej przez A.a M. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w L. z dnia 29 września 2008 r. Nr [...]utrzymująca w mocy decyzję Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w L. z dnia 5 sierpnia 2008 r. Nr DS.S 8131/98/2008, którą ustalono odpłatność skarżącego za pobyt jego matki M. M. w Domu Opieki "S." w L. w wysokości 1,147,92 zł miesięcznie.

Organ pierwszej instancji wydał decyzję z powołaniem się na przepisy art. 8 ust. l, ust.3, art. 11 ust.2, art.59 ust.1,art.60 ust.1 i 2 pkt.1, art.61 ust.1 pkt.1,2 i 3 , ust.2 pkt. 1, 2 i 2b i ust.3, art. 96 ust. 1 pkt.3, art. 103, art. 104 ust. 3, art. 107 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115 poz.728 - tekst jednolity) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 lipca 2006r. w sprawie zweryfikowanych kryteriów dochodowych oraz kwot świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej ( Dz. U. Nr 135, poz.950 ). W sprawie ustalono ,że A. M. jest synem M. M. przebywającej w Domu Opieki "S." od dnia 2 grudnia 2002r. i decyzją Nr [...] z dnia 15 listopada 2007r. został on zwolniony do dnia 31 grudnia 2007r. z odpłatności za pobyt matki M. M. w domu opieki. Po upływie okresu zwolnienia z odpłatności, A. M. został poinformowany o konieczności przeprowadzenia wywiadu środowiskowego w celu zbadania sytuacji życiowej ( dochodowej, zdrowotnej, rodzinnej ), co umożliwiłoby dalsze zwolnienie z opłat lub negocjacje odpłatności w formie umowy cywilno - prawnej., jak również pouczono go o tym, że w przypadku dalszego braku z jego strony współdziałania i odmowy przeprowadzenia wywiadu środowiskowego zostanie wszczęte postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia odpłatności za pobyt. Organ I instancji przywołał brzmienie art. 61 ust.1 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym zobowiązani do wnoszenia opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej są w kolejności: mieszkaniec domu, małżonek, zstępni przed wstępnymi , gmina, z której osoba została skierowana do domu pomocy społecznej - przy czym osoby i gmina określone w pkt.2 i 3 nie mają obowiązku ponoszenia opłat , jeśli mieszkaniec domu ponosi pełną odpłatność . Organ ustalił, że mąż M. M. nie żyje, co oznacza, że obowiązek wnoszenia opłat ciąży w dalszej kolejności na jej dzieciach , trzech synach : J., T. i A.u M. . Dwaj pierwsi synowie wnoszą opłaty na podstawie umów cywilno - prawnych po 100 zł każdy. Odnosząc się do argumentacji strony podnoszącej ,że wnuczka mieszkanki domu M. M. jest osobą zobowiązaną do ponoszenia odpłatności organ stwierdził ,że nie została ona obciążona kosztami pobytu babci z powodu przebywania w Wielkiej Brytanii, co uniemożliwia przeprowadzenie postępowania administracyjnego i wydanie decyzji. Dalej wskazał, że ustawa o pomocy społecznej przewiduje dwie możliwości ustalenia i uzyskania wysokości pomocy świadczeń małżonka, zstępnych lub wstępnych na rzecz osoby korzystającej ze świadczeń pomocy społecznej , a mianowicie , w drodze umowy, o czym stanowi art. 103 ustawy o pomocy społecznej) oraz na podstawie decyzji administracyjnej , co wynika z art. 96 ust. 1 pkt.3 i art. 104 ust. 3 tej ustawy , stosowanej w przypadku odmowy zawarcia umowy. Wyjaśnił organ , że wszczęte postępowanie dotyczy m.in. ustalenia odpłatności od marca 2008r. , stąd też ustalono dochody osoby zobowiązanej do pomocy z miesiąca poprzedzającego tj. z miesiąca lutego 2008 r. W tym zakresie powołał się na przepis art. 8 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych , składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach, kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób. Na podstawie wywiadu środowiskowego organ ustalił , że rodzina A.a M. w rozumieniu art. 6 ust.3 powołanej wyżej ustawy składa się z 3 osób: strony , żony J. M. i córki E. M.. Według ustaleń organu rzeczywisty dochód rodziny w miesiącu lutym 2008r. wynosił 3.780,41 zł , co w przeliczeniu na jedną osobę w rodzinie wynosi 1.260,14 zł i jest wyższy niż 250% obowiązującego w pomocy społecznej kryterium dochodowego na osobę w rodzinie tj. 877,50 zł o kwotę 382,64, którą zwielokrotniono trzykrotnie (trzy osoby w rodzinie ), ustalając w ten sposób kwotę odpłatności za pobyt w domu opieki w wysokości 1147,92 zł.