Postanowienie WSA w Warszawie z dnia 10 lipca 2008 r., sygn. III SA/Wa 781/08

1. Należy pozytywnie dla skarżącej - która osiąga miesięcznie środki poniżej minimum socjalnego - rozpoznać wniosek o przyznanie prawa pomocy we wskazanym w sentencji zakresie, jeżeli z analizy zestawienia uzyskiwanych przychodów i przeciętnych wydatków związanych z utrzymaniem wynika, że uiszczenie kosztów sądowych wymagalnych w sprawie, przede wszystkim wpisu od skargi, będzie przyczyną znaczącego pogorszenia jej sytuacji życiowej.

2. W skład konstytucyjnego prawa do sądu wchodzi tzw. "sprawiedliwość proceduralna", czyli także obowiązek organów państwa do ujawniania motywów rozstrzygnięcia, w stopniu umożliwiającym weryfikację sposobu myślenia sądu (por. wyrok TK z 16 stycznia 2006 r. sygn. SK 30/05). W sprawach sądowoadministracyjnych, przy kryterium kontroli legalności stosowanym przez Sądy Administracyjne, niemożliwa jest kontrola pracy Sądu przez stronę niebędącą profesjonalnym pełnomocnikiem, w inny sposób niż poprzez lekturę pisemnego uzasadnienia wyroku.

3. Możliwość zapoznania się przez stronę z pisemnym uzasadnieniem wyroku Sądu jest wyrazem przestrzegania standardu rzetelności postępowania, czyli elementem prawa do Sądu, zatem wniosek o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od opłaty kancelaryjnej za sporządzenie uzasadnienia należy rozpoznawać z uwzględnieniem gwarancji dostępu do Sądu uregulowanej w art. 45 ust. 1 Konstytucji