Wyrok WSA w Łodzi z dnia 11 grudnia 2007 r., sygn. I SA/Łd 948/07

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi Wydział I w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Teresa Porczyńska (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska-Nowacka Asesor WSA Joanna Grzegorczyk-Drozda Protokolant Asystent sędziego Paweł Pijewski po rozpoznaniu w Łodzi na rozprawie w dniu 11 grudnia 2007 r. przy udziale --- sprawy ze skargi M. L. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Ł. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za styczeń, kwiecień, maj, czerwiec, lipiec i sierpień 1999 roku oddala skargę.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] Inspektor Kontroli Skarbowej w Ł. określił M. L. wysokość zobowiązania i zaległości w podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące w okresie od stycznia do sierpnia 1999 r. wraz z odsetkami za zwłokę. W uzasadnieniu podano, że przeprowadzono kontrolę w firmach, od których PPHU "A" dokonywało zakupu wina i napoju winopodobnego w pierwszej fazie produkcji: "B" T. Z., "C" D. G., PPHU "D" R. Ł., PPHU "E" D. W. i PPHU "F" P. Ś. Z uwagi na nieistnienie wskazanych podmiotów gospodarczych pod wskazanymi adresami oraz wobec braku dostępu do dokumentacji, nie sprawdzono kopii faktur wystawionych dla "A". Zwrócono się o odpowiednie informacje do właściwych urzędów kontroli skarbowej i urzędów skarbowych. W oparciu o informacje Prokuratury Okręgowej w Ł. ustalono, że A. R. był fikcyjnym właścicielem firmy PPHU "G", D. G. fikcyjnym właścicielem firmy "C", D. W. fikcyjnym właścicielem firmy PPHU "E", T. Z. fikcyjnym właścicielem firmy "B", R. Ł. firmy PPHU "D", M. P. firmy PPHU "H" oraz P. Ś. fikcyjnym właścicielem PPHU "F".

Dokonując prawnej oceny stanu faktycznego sprawy organ wskazał, iż zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1993 r. Nr 11, poz. 50 ze zm.) podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, lecz prawo to jest warunkowe. Skorzystanie z niego jest uzależnione od tego, czy poprzedni podatnik we wcześniejszej fazie produkcji lub redystrybucji podatek ten uiścił. Przepis § 54 ust. 4 pkt 2 łącznie z ust. 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. z 1997 r. Nr 156, poz. 1024 ze zm.) nie zezwala nabywcy na obniżenie kwoty podatku należnego, gdy wystawca faktury nie tylko nie posiada jej kopii, ale także nie uwzględnił wskazanej w niej sprzedaży w deklaracji. Powołując wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 16 czerwca 1998 r. (sygn. akt U 9/97) organ wskazał, że prawo do obniżenia podatku należnego przysługuje nabywcy wyłącznie w razie uiszczenia tego podatku przez zbywcę. Potrącenie VAT przez nabywcę w przypadku nieopłacenia go przez zbywcę jest niezgodne z sensem i celem ustawy o podatku od towarów i usług. Przyjmujący fakturę w dobrej, czy złej wierze od zbywcy, który nie opłacił podatku, nie może liczyć na obniżenie podatku należnego. Ryzyko wyboru kontrahenta, w tym nieuczciwego, obciążą bowiem nabywcę towarów lub usług. Wobec tego uznano, że wysokość zobowiązania w podatku VAT wykazana przez podatnika za poszczególne miesiące w okresie od stycznia do sierpnia 1999 r., uwzględniająca odliczenie podatku naliczonego na podstawie wyszczególnionych faktur wystawionych przez PPHU "G" (w styczniu 1999 r.), "C" D. G. (z czerwca 1999 r.), PPHU "E" D. W. (z lutego i marca 1999 r.), "I" M. W. (z lipca 1999 r.), "B" T. Z. (z sierpnia 1999 r.), P.P.H.U. "D" R. Ł. (z kwietnia i maja 1999 r.), P.P.H.U. "H" oraz P.P.H.U. "F" P. Ś. (w kwietnia 1999 r.), jest określona nieprawidłowo. Brak kopii faktur sprzedaży u sprzedawcy i niezapłacenie przez niego podatku VAT pozbawia nabywcę prawa do obniżenia podatku od towarów i usług.