Wyrok WSA w Gdańsku z dnia 21 wrzenia 2006 r., sygn. III SA/Gd 349/06

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Alina Dominiak (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz, Sędzia WSA Elżbieta Kowalik-Grzanka, Protokolant Starszy Sekretarz Sądowy Kinga Czernis, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 września 2006 r. sprawy ze skargi A. W. na decyzję Wojewody z dnia [...] nr [...] w przedmiocie umorzenia pożyczki z Funduszu Pracy oddala skargę.

Uzasadnienie

W dniu 8 września 2000 r. między Powiatowym Urzędem Pracy w S. a A. W. zawarta została umowa pożyczki nr [...] , na mocy której PUP jako pożyczkodawca udzielił A. W. pożyczki w kwocie 30.000 zł.

W dniu 18 listopada 2002 r. A. W. zwróciła się do Powiatowego Urzędu Pracy w S. z prośbą o umorzenie 50% pożyczki wykorzystanej na rozpoczęcie działalności gospodarczej.

Decyzją z dnia 10 grudnia 2002 r. nr [...] Starosta [...] odmówił umorzenia pożyczki udzielonej A. W. wskazując w uzasadnieniu, że jednym z warunków umożliwiających umorzenie pożyczki do kwoty 50 % jest rozpoczęcie działalności gospodarczej w terminie 1 miesiąca od daty wypłaty pożyczki. Wypłata nastąpiła w dniu 15.09.2000 r., a z zaświadczenia Urzędu Skarbowego wynika, że A. W. działalność gospodarczą rozpoczęła z dniem 17.10.2000 r., a zatem z opóźnieniem. Wskazał, że przy rozpatrywaniu wniosku bierze się pod uwagę łączną realizację wszystkich warunków umowy.

Wojewoda [...] decyzją z dnia 8.01.2003 r. nr [...] po rozpoznaniu odwołania A. W. utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy, podzielając stanowisko organu pierwszej instancji.

Naczelny Sąd Administracyjny Ośrodek Zamiejscowy w Gdańsku rozpoznając skargę A. W. uchylił obie wyżej opisane decyzje wyrokiem z dnia 6 listopada 2003 r. sygn. akt II SA/Gd 198/03. W uzasadnieniu wskazał, że stosownie do art. 18 ust. 4 ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu warunkiem umorzenia pożyczki do wysokości 50% jest prowadzenie działalności przez co najmniej 24 miesiące oraz spełnienie innych warunków określonych w umowie pożyczki. Dopiero kumulatywne spełnienie warunków skutkować może decyzją umarzającą część udzielonej pożyczki. Strony umowy cywilnoprawnej - umowy pożyczki określiły w § 7 warunki, od których zależy możliwość umorzenia pożyczki. Jednym z warunków jest rozpoczęcie działalności w terminie 1 miesiąca od daty wypłacenia pożyczki. Pożyczka została wypłacona skarżącej w dniu 15 września 2000 r., wobec czego miesięczny termin do rozpoczęcia działalności gospodarczej upływał w dniu 16 października 2000 r., gdyż 15 października 2000 r. przypadał w niedzielę. Pismo Urzędu Skarbowego w S. z dnia 5 grudnia 2002 r. oraz oświadczenie złożone w tym urzędzie przez skarżącą w dniu 16 października 2000 r. wskazują datę 17 października 2000 r. jako dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej, jednakże z treści § 7 umowy pożyczki nie wynika, aby jedynym dowodem, na podstawie którego organ miał ocenić, kiedy nastąpiło rozpoczęcie działalności gospodarczej było zaświadczenie urzędu skarbowego. Na podstawie takiego zaświadczenia ustala się jedynie okres prowadzenia działalności gospodarczej, tj. czy wynosi on 24 miesiące. Brak jest podstaw by można było uznać, że dzień rozpoczęcia działalności ustala się również wyłącznie na podstawie zaświadczenia z urzędu skarbowego. Sąd wskazał, iż skarżąca ma możliwość wykazania daty rozpoczęcia działalności gospodarczej wszelkimi środkami dowodowymi przewidzianymi w Kpa. Z treści art. 29 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne wynika, że jeżeli podatnik rozpoczyna działalność w trakcie roku podatkowego wniosek o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej składa przed rozpoczęciem działalności. Skarżąca jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych pobieranego w formie karty podatkowej. Organ odwoławczy pominął ustalenie formy w jakiej opodatkowała się skarżąca i w konsekwencji czy i jaki miało to wpływ na wskazanie przez nią w urzędzie skarbowym daty rozpoczęcia działalności gospodarczej. Ponadto fakt niedopełnienia zgłoszenia do ewidencji podjęcia działalności gospodarczej, czy też niezgłoszenia obowiązku podatkowego z tego tytułu nie miał charakteru przesądzającego dla oceny samego zaistnienia tej działalności, gdyż działalność gospodarcza jest faktem i kategorią o charakterze obiektywnym. Udzielenie pożyczki następuje w drodze umowy cywilnoprawnej, a jej umorzenie w części może nastąpić jedynie w formie decyzji administracyjnej, wobec czego obowiązkiem organu zawierającego pożyczkę jest wyjaśnienie i pouczenie strony umowy o konsekwencjach uchybienia przepisom postanowień umowy , które mogą mieć wpływ na ustalenie praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego w sprawie umorzenia części pożyczki. W sprawie niniejszej organ zaniechał takich pouczeń. Celem pożyczek jest aktywizacja zawodowa bezrobotnych, wobec czego brak podstaw do nadmiernego formalizmu w interpretowaniu przepisów postanowień umów pożyczki, w tym również tych, od spełnienia których zależy możliwość umorzenia jej części. Organy obu instancji pominęły art. 18 ust. 4 a pkt 5 ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, z którego wynika - w razie braku przesłanek z ust. 4 art. 18 - obowiązek organu zatrudnienia zbadania, czy za umorzeniem pożyczki przemawiają szczególne względy gospodarcze i społeczne.