§ 1. 1. W celu zapewnienia bezpieczeństwa eksploatacji statku powietrznego przez właściciela w zakresie stosowania wymagań określonych w:

1) pkt ML.A.302 lit. c pkt 2 ppkt b załącznika Vb do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie zatwierdzeń udzielanych organizacjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania;

2) pkt 8.2.2.3 ppkt 1 załącznika nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa eksploatacji statków powietrznych;

3) § 37 pkt 4 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie przepisów technicznych i eksploatacyjnych dotyczących statków powietrznych kategorii specjalnej, nieobjętych nadzorem Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego

- dotyczących okresów międzyremontowych silników tłokowych, zaleca się stosowanie niniejszych wytycznych.

2. Wytyczne nie mają zastosowania do okresów międzyremontowych będących częścią ograniczeń w zakresie zdatności do lotu (AWL), certyfikacyjnych wymagań obsługowych (CMR) lub dyrektyw zdatności do lotu (AD).

§ 2. Użyte skróty oznaczają:

1) AMO (Approved Maintenance Organization) - organizację obsługi technicznej certyfikowaną zgodnie z załącznikiem II (Part-145) lub załącznikiem Vd do rozporządzenia Komisji (UE) nr 1321/2014, mającą przywilej określony w pkt CAO.A.095 lit. a (Part-CAO) lub spełniającą wymagania określone w przepisach wydanych na podstawie art. 53c ust. 1 lub ust. 3 ustawy do zakresów działalności dotyczących statków powietrznych i innego sprzętu lotniczego, określonych w załączniku I do rozporządzenia nr 2018/1139;

2) CAMO (Continuing Airworthiness Management Organization) - organizację zarządzania ciągłą zdatnością do lotu certyfikowaną zgodnie z załącznikiem Vc do rozporządzenia nr 1321/2014;

3) CAO (Complex Airworthiness Organization) - organizację kompleksowej zdatności do lotu certyfikowaną zgodnie z załącznikiem Vd do rozporządzenia nr 1321/2014 lub spełniającą wymagania określone w przepisach wydanych na podstawie art. 53c ust. 1 lub ust. 3 ustawy dla zakresów działalności dotyczących statków powietrznych i innego sprzętu lotniczego, określonych w załączniku I do rozporządzenia nr 2018/1139;

4) DAH (Design Approval Holder) - posiadacza certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu, uzupełniającego certyfikatu typu, zatwierdzenia projektu poważnej zmiany, autoryzacji ETSO lub dowolnego innego stosownego zatwierdzenia wydanego zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia Komisji (UE) nr 748/2012 lub producenta niecertyfikowanego wyrobu;

5) działalność komercyjna - operację w rozumieniu art. 3 ust. 24 rozporządzenia nr 2018/1139 wykonywaną statkiem powietrznym podlegającym przepisom Part-ML w celu transportu pasażerów, towarów lub poczty, za wynagrodzeniem lub na zasadzie innego świadczenia wzajemnego lub usługę lotniczą w rozumieniu przepisu PL-6 dla statków powietrznych kategorii konwencyjnej (K2) oraz specjalnej (K3), polegającą na świadczeniu usług innych niż zarobkowy transport lotniczy;

6) EASA (European Aviation Safety Agency) - Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego;

7) ETSO (European Technical Standard Order) - europejską normę techniczną określającą szczegółowe wymagania w zakresie zdatności do lotu wydane przez EASA;

8) FAA (Federal Aviation Administration) - Federalną Administrację Lotnictwa;

9) FH (flight hours) - godziny lotu;

10) IOT - Instrukcję Obsługi Technicznej;

11) MTOM (Maximum Take-Off Mass) - maksymalną masę startową statku powietrznego;

12) Part-145 - załącznik II do rozporządzenia nr 1321/2014;

13) Part-CAO - załącznik Vd do rozporządzenia nr 1321/2014;

14) Part-ML - załącznik Vb do rozporządzenia nr 1321/2014;

15) personel poświadczający - niezależny personel poświadczający, posiadający kwalifikacje określone w art. 5 rozporządzenia nr 1321/2014 lub § 38 rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 2 września 2013 r. w sprawie licencjonowania personelu lotniczego (Dz. U. z 2021 r. poz. 1713);

16) PL-6 - szczegółowe zasady dotyczące bezpieczeństwa eksploatacji statków powietrznych lotnictwa ogólnego i usługowego oraz obowiązków ich użytkowników, stanowiące załącznik nr 2 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 5 listopada 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa eksploatacji statków powietrznych (Dz. U. poz. 2609);

17) POT - program obsługi technicznej, zamiennie używany ze skrótem AMP (Aircraft Maintenance Programme);

18) Prezes Urzędu - Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego;

19) rozporządzenie nr 1321/2014 - rozporządzenie Komisji (UE) nr 1321/2014 z dnia 26 listopada 2014 r. w sprawie ciągłej zdatności do lotu statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie zatwierdzeń udzielanych organizacjom i personelowi zaangażowanym w takie zadania (Dz. Urz. UE L 362 z 17.12.2014, str. 1, z późn. zm.);

20) rozporządzenie nr 2018/1139 - rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2018/1139 z dnia 4 lipca 2018 r. w sprawie wspólnych zasad w dziedzinie lotnictwa cywilnego i utworzenia Agencji Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego oraz zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 2111/2005, (WE) nr 1008/2008, (UE) nr 996/2010, (UE) nr 376/2014 i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/30/UE i 2014/53/UE, a także uchylające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 552/2004 i (WE) nr 216/2008 i rozporządzenie Rady (EWG) nr 3922/91 (Dz. Urz. UE L 212 z 22.08.2018, str. 1 z późn. zm.);

21) rozporządzenie nr 748/2012 - rozporządzenie Komisji (UE) nr 748/2012 z dnia 3 sierpnia 2012 r. ustanawiające przepisy wykonawcze dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dotyczące certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (Dz. Urz. UE L 224 z 21.8.2012 r., str. 1, z późn. zm.);

22) rozporządzenie o SP kategorii specjalnej - rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie przepisów technicznych i eksploatacyjnych dotyczących statków powietrznych kategorii specjalnej, nieobjętych nadzorem Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1122);

23) SP - statek powietrzny;

24) SP podlegający przepisom Part-ML - inny niż skomplikowany statek powietrzny z napędem silnikowym, który nie jest wymieniony w certyfikacie przewoźnika lotniczego koncesjonowanego zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1008/2008 z dnia 24 września 2008 r. w sprawie wspólnych zasad wykonywania przewozów lotniczych na terenie Wspólnoty (Dz. Urz. UE L 293 z 31.10.2008, str. 3, z późn. zm.):

a) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 730 kg,

b) wiropłat o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, certyfikowany dla maksymalnie 4 osób,

c) inny statek powietrzny ELA2;

25) SP kategorii konwencyjnej (K2) - statek powietrzny zdefiniowany w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 5 sierpnia 2022 r. w sprawie klasyfikacji statków powietrznych (Dz.U. z 2023 r. poz. 25);

26) SP kategorii specjalnej (K3) - statki powietrzne zdefiniowane w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 5 sierpnia 2022 r. w sprawie klasyfikacji statków powietrznych;

27) ustawa - ustawę z dnia 3 lipca 2002 r. - Prawo lotnicze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1235, 1715, 1846, 2185 i 2642);

28) właściciel - właściciela statku powietrznego lub inną osobę fizyczną lub prawną wpisaną jako użytkownik statku powietrznego w dokumencie rejestracyjnym zgodnie z § 6 wytycznych nr 13 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 29 sierpnia 2022 r. w sprawie wpisywania użytkowników statków powietrznych do rejestru cywilnych statków powietrznych i ich ujawniania w świadectwie rejestracji statku powietrznego oraz określenia ich odpowiedzialności za ciągłą zdatność do lotu statku powietrznego (Dz. Urz. ULC poz. 49).

§ 3. Zaleca się przeprowadzenie działań, o których mowa w § 6, przez właściciela lub CAMO albo CAO, w przypadku nieuwzględnienia okresów międzyremontowych silników tłokowych, o których mowa w instrukcjach w zakresie ciągłej zdatności do lotu publikowanych przez DAH, w POT w przypadku SP podlegającego przepisom Part-ML oraz SP kategorii konwencyjnej (K2) albo IOT w przypadku SP kategorii specjalnej (K3), niewykorzystywanego w działalności komercyjnej.

§ 4. Zaleca się łączne przeprowadzenie działań, o których mowa w § 6 oraz § 9, przez właściciela lub CAMO albo CAO, w przypadku nieuwzględnienia okresów międzyremontowych silników tłokowych, o których mowa w instrukcjach w zakresie ciągłej zdatności do lotu publikowanych przez DAH, w POT w przypadku SP podlegającego przepisom Part-ML, SP kategorii konwencyjnej (K2) oraz w POT albo IOT w przypadku SP kategorii specjalnej (K3), wykorzystywanego w działalności komercyjnej.

§ 5. Zastosowanie się do niniejszych wytycznych nie zwalnia właściciela SP podlegającego przepisom Part-ML z obowiązku spełnienia wymagań przepisu pkt ML.A.302 lit. c pkt 7 załącznika Vb Part-ML, zgodnie z którym ponosi on pełną odpowiedzialność za treść POT, a w szczególności za wszelkie odstępstwa od zaleceń DAH.

§ 6. W przypadku nieuwzględnienia okresu międzyremontowego silnika tłokowego, o którym mowa w instrukcjach w zakresie ciągłej zdatności do lotu publikowanych przez DAH, w POT albo IOT - odpowiednio do przypadków określonych w § 3 lub § 4 - właściciel lub CAMO albo CAO podejmuje następujące działania:

1) przeprowadza analizę możliwości zastosowania odstępstwa od zaleceń DAH na podstawie historii użytkowania statku powietrznego; pisemne uzasadnienie zastosowania odstępstwa od zaleceń DAH należy przechowywać wraz z POT lub IOT;

2) zleca AMO lub personelowi poświadczającemu - w zależności od sposobu użytkowania SP - wykonanie przeglądu weryfikacyjnego silnika tłokowego, o którym mowa w części I i II załącznika nr 2 do wytycznych na okoliczność występowania wad, usterek lub nietypowego działania silnika oraz uzyskuje poświadczenie obsługi technicznej zgodnie z częścią II pkt 14 załącznika nr 2 do wytycznych;

3) weryfikuje wdrożenie dyrektyw zdatności do lotu;

4) przy każdej wymianie oleju silnikowego dokonuje sprawdzenia występowania opiłków na filtrze oleju i w razie potrzeby zleca wykonanie analizy spektograficznej opiłków, zgodnie z częścią II pkt 6 załącznika nr 2 do wytycznych;

5) ustanawia system kontroli i analizy zużycia oleju zgodnie z częścią II pkt 8 ppkt 2 załącznika nr 2 do wytycznych;

6) zapewnia, że w trakcie przerw w eksploatacji statek powietrzny jest przechowywany i konserwowany zgodnie z instrukcjami w zakresie ciągłej zdatności do lotu wydanymi przez DAH;

7) uwzględnia w POT, a dla SP kategorii specjalnej (K3) w IOT albo POT:

a) wykonywanie przeglądu weryfikacyjnego silnika tłokowego, o którym mowa w części I i II załącznika nr 2 do wytycznych - co 100 FH lub 12 miesięcy od dnia poprzedniego przeglądu, w zależności od tego co nastąpi pierwsze,

b) okresowe czynności obsługowe silnika tłokowego - za wyjątkiem naprawy głównej - zalecane przez DAH w informacjach o ciągłej zdatności do lotu,

c) okresowe czynności obsługowe podzespołów silnika tłokowego zalecane przez DAH w informacjach o ciągłej zdatności do lotu, z uwzględnieniem części I pkt 8 załącznika nr 2 do wytycznych,

d) wykonanie analizy spektograficznej oleju instalacji olejowej silnika przy każdej jego wymianie zgodnie z częścią II pkt 7 załącznika nr 2 do wytycznych,

e) odstępstwo od okresu międzyremontowego silnika tłokowego zgodnie z częścią IV załącznika nr 2 do wytycznych,

f) odstępstwo od okresu międzyremontowego agregatu silnika tłokowego zgodnie z częścią IV załącznika nr 2 do wytycznych.

8) przedstawia Prezesowi Urzędu do zatwierdzenia zmianę do IOT uwzględniającą wprowadzone odstępstwa dla SP kategorii specjalnej (K3) wraz z uzasadnieniem zastosowania odstępstwa;

9) przedstawia Prezesowi Urzędu do zatwierdzenia POT podlegający zatwierdzeniu zgodnie z ppkt 8.2.2.2 PL-6 dla SP kategorii konwencyjnej (K2), a dla SP kategorii specjalnej (K3) wykorzystywanych w działalności komercyjnej do uzgodnienia, zgodnie z § 38 ust. 2 rozporządzenia o SP kategorii specjalnej.

§ 7. Schemat stosowania odstępstwa od zaleceń DAH w zakresie okresu międzyremontowego silnika tłokowego określa załącznik nr 1 do wytycznych.

§ 8. Zaleca się, aby wykonywanie czynności planowych było zlecane jednej AMO lub temu samemu personelowi poświadczającemu - w zależności od sposobu użytkowania SP - w celu efektywnego monitorowania trendów zmian parametrów oraz stopnia zużycia silnika tłokowego w trakcie jego eksploatacji.

§ 9. Zaleca się wykonywanie analizy spektrograficznej zużytego oleju silnikowego minimum 200 FH lub 12 miesięcy przed osiągnięciem zalecanego przez DAH okresu międzyremontowego silnika tłokowego.

§ 10. 1. Działania, o których mowa w § 6, uzupełnia się o monitorowanie oraz analizę trendów zmiany następujących parametrów pracy silnika w czasie lotu: ciśnienia i temperatury oleju, ciśnienia paliwa, temperatury głowic cylindrów i gazów wylotowych oraz zużycia paliwa i oleju.

2. Właściciel lub CAMO albo CAO ustanawiają system monitorowania danych w celu wyznaczenia wartości dopuszczalnych parametrów, o których mowa w ust. 1.

3. Dopuszczalne wartości parametrów, o których mowa w ust. 1, o ile nie są podane w zaleceniach DAH, można wyznaczyć zgodnie z częścią III załącznika nr 2 do wytycznych.

4. Na podstawie uzyskanych danych w okresie następnych 200 FH lub 12 miesięcy właściciel, CAMO lub CAO podejmuje decyzje dotyczące określonych czynności obsługowych.

§ 11. 1. Analiza stopnia zużycia silnika tłokowego polega na ciągłym monitorowaniu wyników przeglądów weryfikacyjnych, poprawnej interpretacji wyników analizy spektograficznej oleju silnikowego, analizy trendów zużycia oleju i dodatkowo dla SP użytkowanych w operacjach zarobkowych analizy trendów zużycia paliwa, analizy trendów zmiany parametrów pracy silnika podczas lotu statku powietrznego oraz dla wszystkich przypadków ciągłego śledzenia publikacji DAH silnika tłokowego.

2. Jeżeli CAMO zarządza ciągłą zdatnością do lotu SP to ustanawia ona procedurę oceny nieobowiązkowych modyfikacji lub inspekcji oraz podejmuje decyzje w sprawie ich stosowania, wykorzystując proces zarządzania ryzykiem w zakresie bezpieczeństwa, zgodnie z wymaganiami pkt CAMO.A.200 lit. a ppkt 3 Part-CAMO.

§ 12. Szczegółowe dane dotyczące czynności, o których mowa w § 6 i § 9, określa część II i III załącznika nr 2 do wytycznych.

§ 13. Wprowadzanie odstępstwa od okresu międzyremontowego silnika tłokowego w oparciu o niniejsze wytyczne oznacza wprowadzenie wszystkich opisanych w nim zaleceń, stosownie do sposobu użytkowania SP.

§ 14. Stosowanie niniejszych wytycznych nie zwalnia z obowiązku przeprowadzenia rocznego przeglądu POT zgodnie z pkt ML.A.302 lit. c pkt 9 Part-ML lub odpowiednio pkt 8.2.2.1 PL-6. Zaleca się rozszerzenie przeglądu o analizę zapisów z planowej i nieplanowej obsługi technicznej oraz z przeglądu albo oceny zdatności do lotu w zakresie oceny stwierdzonych niesprawności lub niezgodności w celu ustalenia, czy aktualny POT (nieuwzględniający okresu międzyremontowego silnika tłokowego) gwarantuje ciągłą zdatność do lotu SP.

§ 15. Wykazanie zgodności POT z niniejszymi wytycznymi nie zwalnia właściciela SP z obowiązku spełnienia wymagań w pkt ML.A.201 lit. a Part-ML lub w pkt 8.1.1.1 PL-6 lub określonych w § 37 rozporządzenia o SP kategorii specjalnej, zgodnie z którym właściciel odpowiada za ciągłą zdatność do lotu SP oraz zapewnia, że lot nie odbędzie się, o ile SP nie jest utrzymywany w stanie zdatności do lotu. Właściciel SP dokonuje analizy aktualnych instrukcji ciągłej zdatności do lotu, jak również w oparciu o występujące warunki eksploatacji oraz stan techniczny SP dostosowuje POT w celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji SP objętych danym POT.

§ 16. Zaleca się, aby czynności wskazane w niniejszych wytycznych zostały wykonane przed najbliższym przeglądem weryfikacyjnym silnika, jednak nie później niż w terminie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia wytycznych w odniesieniu do SP, dla których odstępstwo w zakresie okresu międzyremontowego silnika tłokowego było wprowadzane w oparciu o wytyczne nr 9 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 29 sierpnia 2016 r. w sprawie okresów międzyremontowych silników tłokowych (Dz. Urz. ULC poz. 72).

§ 17. Tracą moc wytyczne nr 9 Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego z dnia 29 sierpnia 2016 r. w sprawie okresów międzyremontowych silników tłokowych (Dz. Urz. ULC poz. 72).

§ 18. Wytyczne wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.