Kontrola udzielania zamówień publicznych /Przesłanki wyboru trybu zapytania o cenę - przykłady nieprawidłowości wykrywanych w toku kontroli przeprowadzanej przez Prezesa UZP/

Tryby, w jakich zamawiający może udzielić zamówienia publicznego, zostały enumeratywnie uregulowane w ustawie z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych. Już sam art. 10 ww. ustawy wskazuje, iż ustawa określa zamknięty katalog trybów, w których zamawiający może udzielić zamówienia. Ponadto ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych reguluje w art. 10 ust. 1 zasadę prymatu określonych (konkurencyjnych) trybów udzielania zamówień publicznych. Jako najpełniej realizujące podstawowe zasady udzielania zamówień publicznych zostały w art. 10 ustawy wskazane tryby w postaci przetargu nieograniczonego i przetargu ograniczonego. Przetarg nieograniczony i ograniczony są zatem trybami podstawowymi, których zastosowanie do udzielenia zamówienia publicznego nie jest uzależnione od spełnienia żadnych dodatkowych przesłanek. Tym samym ww. przepis w sposób pośredni ustanawia zasadę powszechnego dostępu wykonawców do zamówienia publicznego. Jak wynika z art. 39 ustawy, przetarg nieograniczony to tryb udzielenia zamówienia, w którym w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu oferty mogą składać wszyscy zainteresowani wykonawcy. Natomiast art. 47 ustawy stanowi, że przetarg ograniczony to tryb udzielenia zamówienia, w którym w odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu wykonawcy składają wnioski o dopuszczenie do udziału w przetargu, a oferty mogą składać wykonawcy zaproszeni do składania ofert. Powyższe oznacza de facto, iż ustawa w odniesieniu do trybu przetargu ograniczonego nie ogranicza liczby podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, tj. krąg podmiotów uprawnionych do złożenia wniosku jest w tym wypadku bardzo szeroki. Dopiero art. 51 ust. 1 ustawy uprawnia zamawiającego do ograniczenia liczby wykonawców, którzy będą mogli złożyć w postępowaniu oferty, wskazując, że zamawiający zaprasza do składania ofert wykonawców, którzy spełniają warunki udziału w postępowaniu, w liczbie określonej w ogłoszeniu zapewniającej konkurencję, nie mniejszej niż 5 i nie większej niż 20. Niewątpliwie celem wyróżnienia (preferowania) przez ustawodawcę określonych trybów (przetarg nieograniczony i ograniczony) jest zapewnienie najpełniejszej realizacji zasad powszechnego, równego i niczym nieograniczonego dostępu zainteresowanych wykonawców do postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. Oznacza to, iż tryby te umożliwiają także najpełniejszą realizację zasad dotyczących zachowania uczciwej konkurencji i równego dostępu do zamówienia, a tym samym dostępu przedsiębiorców do rynku.