Wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2021 r., sygn. I CSKP 51/21

Jeżeli dla podjęcia skutecznej obrony przez pozwanego niezbędne jest ujawnienie treści umowy przenoszącej wierzytelność, może on żądać jej złożenia, a sąd - w wypadku odmowy - powinien rozważyć celowość zarządzenia przedstawienia właściwego dokumentu (art. 248 § 1 k.p.c.) lub ocenić następstwa uchylenia się nabywcy w aspekcie sprostania ciężarowi dowodu, który co do powyższych kwestii spoczywa na dochodzącym roszczenia (art. 6 k.c.). Stanowisko to należy odnieść także do sytuacji, w której nabywca wierzytelności ujawnia niepełną treść umowy przelewu wierzytelności czy dokumentu wykazującego spełnienie warunku przewidzianego w tej umowie.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN Marian Kocon

SSN Anna Owczarek

w sprawie z powództwa W. S.A. Grupy Holdingowej w W. przeciwko M. S. z udziałem interwenienta ubocznego po stronie pozwanej A. S.A. w W. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 20 kwietnia 2021 r., skargi kasacyjnej interwenienta ubocznego od wyroku Sądu Apelacyjnego w (...) z dnia 14 września 2018 r., sygn. akt VI ACa (...),

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w (...) do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego.
 

Uzasadnienie

Powód W. Spółka Akcyjna Grupa Holdingowa w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego M. S. kwoty 142 847,62 zł z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 20 maja 2014 r. Z interwencją uboczną po stronie pozwanego przystąpiło (...) Towarzystwo Ubezpieczeń i Reasekuracji S.A. w W., wnosząc tak, jak pozwany o oddalenie powództwa.

Wyrokiem z dnia 15 marca 2018 r. Sąd Okręgowy w W. oddalił powództwo oraz rozstrzygnął o kosztach procesu. Ustalił, że pozwany został ustanowiony syndykiem masy upadłości B. Spółki z o.o. W dniu 19 marca 2012 r. pozwany wystąpił do Sądu Rejonowego w W. o ustalenie ostatecznego wynagrodzenia. Postanowieniem z dnia 25 czerwca 2012 r. Sąd Rejonowy określił ostateczną wysokość wynagrodzenia syndyka na kwotę 621 076,62 zł, na poczet której podlegała zaliczeniu kwota 55 864 zł z tytułu zaliczek. W treści postanowienia nie określono czy kwota ta ma charakter kwoty brutto, czy netto, jednak w uzasadnieniu orzeczenia Sąd Rejonowy wskazał, iż przepisy prawa upadłościowego nie upoważniają sądu do zamieszczenia w sentencji postanowienia rozstrzygnięcia w przedmiocie doliczenia do przyznanego wynagrodzenia podatku od towarów i usług, którą to kwestię regulują przepisy podatkowe. O ile przepisy te obciążają syndyka obowiązkiem odprowadzenia takiego podatku i uprawniają go do doliczenia kwoty tego podatku do przyznanego wynagrodzenia, syndyk może skorzystać z tego uprawnienia. Postanowienie to nie zostało zaskarżone ani przez syndyka, ani przez upadłego. Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w W. z dnia 25 czerwca 2012 r. M. S. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą Konsyndex wystawił fakturę na kwotę 708 060,24 zł, w której podatek VAT został obliczony w kwocie 132 401,51 zł. W załączniku do tej faktury wskazano, że jego wynagrodzenie zostało ostatecznie określone na kwotę 621 076,62 zł i podlegało podwyższeniu o podatek VAT w stawce 23% i pomniejszeniu o pobraną zaliczkę w wysokości 55 864 zł.